Genç yetişkinlerin anne ile bağlanma ve romantik ilişki deneyimlerinin incelenmesi: Nitel araştırma
Examination of young adults' attachment to mothers and romantic relationship experiences: Qualitative research
- Tez No: 949194
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SERHAT ARMAĞAN KÖSEOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 148
Özet
Yakın ilişkiler bireylerin psikososyal gelişiminde belirleyici bir rol oynamakta; erken dönem bakımveren ilişkilerinin, özellikle de anneyle kurulan bağın, bireyin romantik ilişkilere dair düşünce, duygu ve davranış örüntülerini şekillendirebildiği kuramsal ve ampirik olarak ortaya konmaktadır. Bu bağlamda, araştırmanın amacı genç yetişkinlerin anneleriyle bağlanma deneyimlerinin, romantik ilişkilerine dair duygu düşünce ve davranışlarında nasıl anlam kazandığını, bireylerin kendi anlatıları aracılığıyla ortaya koymaktır. Araştırma, Bowlby'nin bağlanma kuramı, Hazan ve Shaver'ın yetişkin bağlanma modeli ve Erikson'un psikososyal gelişim kuramı çerçevesinde yapılandırılmıştır. Nitel desende yürütülen çalışmada veriler, yarı yapılandırılmış görüşmeler aracılığıyla toplanmıştır. Çalışma grubu pilot uygulamada yer alan 4 ve ana uygulamada yer alan 14 katılımcı olmak üzere toplam 18 kişiden oluşmaktadır. Katılımcılar 23-34 yaş aralığında, bekar, üniversite mezunu, en az altı aylık romantik ilişki deneyimine sahip ve 0–3 yaş döneminde birincil bakımvereni annesi olan genç yetişkinlerden oluşmaktadır. Veriler tematik analiz yöntemiyle değerlendirilmiş analiz süreci sonunda 5 tema, 15 alt tema ve 41 kod belirlenmiştir.“Anne ile Bağlanma ve İlişki Dinamiği”teması, katılımcıların anneleriyle kurdukları ilişkilerin zaman içinde dönüşen doğasına, duygusal yakınlık ve destek örüntülerine, aynı zamanda mesafe, sevgiyi ifade etmede güçlük ve ilişkisel kopuş gibi deneyimlere işaret etmektedir.“Çoklu Roller Bağlamında Anne Figürü”, annelerin hem eş hem kadın kimliğinde nasıl temsil edildiğini ve bu temsillerin bireylerin ilişkilere dair algılarına nasıl yansıdığını ortaya koymaktadır.“Romantik İlişkiye Yüklenen Anlam”teması, katılımcıların romantik ilişkileri nasıl tanımladıklarını, bu ilişkide neye ihtiyaç duydukları ve bir partnerde aradıkları özellikler bağlamında anlamlı örüntüler sunmuştur.“Bağlanma Deneyiminin Farkındalığı”, bireylerin geçmiş ilişki deneyimlerini nasıl anlamlandırdıklarını ve bu deneyimlerin ilişkisel seçimlerine nasıl yön verdiğini ortaya koymaktadır. Son tema olan“Bağlanma Aktarımı ve İlişkisel Yansımalar”, anneyle kurulan bağın romantik ilişkilere nasıl yansıtıldığını ortaya koymaktadır. Katılımcılar; güven temelli pozitif aktarım, endişe yüklü negatif aktarım ve telafi edici ilişkisel yaklaşımlar sergilemiştir. Ayrıca, partner seçiminde ebeveyn ilişki modellemesinin belirleyici olduğuna dair anlatılar dikkat çekmiştir. Sonuç olarak elde edilen veriler, annelerle kurulan bağlanma örüntülerinin genç yetişkinlerin romantik ilişki deneyimlerinde nasıl anlamlandırıldığını ortaya koyarak, bağlanmanın bireysel ve ilişkisel süreçlerdeki yansımalarına dair nitel bir çerçeve sunmaktadır. Bu çalışma, özellikle Türkiye bağlamında sınırlı sayıda bulunan nitel bağlanma araştırmalarına kültürel bir katkı sağlamakta; bağlanma kuramını yerel anlatılarla yeniden düşünmeye olanak tanımaktadır.
Özet (Çeviri)
Close relationships play a crucial role in individuals' psychosocial development, and it has been both theoretically and empirically demonstrated that early caregiver relationships—particularly the bond established with the mother—can shape individuals' patterns of thoughts, emotions, and behaviors regarding romantic relationships. In this context, the aim of the study is to explore how young adults' attachment experiences to their mothers gain meaning in their emotions, thoughts and behaviors regarding their romantic relationships, through the narratives they construct. The study is framed within Bowlby's attachment theory, Hazan and Shaver's model of adult attachment, and Erikson's theory of psychosocial development. Conducted using a qualitative research design, data were collected through semi-structured interviews. The study group consisted of a total of 18 participants, including 4 in the pilot study and 14 in the main study. Participants were young adults aged between 23 and 34, single, university graduates, each with at least six months of romantic relationship experience, and whose primary caregiver during the ages of 0–3 was their mother. The data were analyzed using thematic analysis, which yielded 5 themes, 15 subthemes, and 41 codes. The theme of“Attachment to the Mother and Relationship Dynamics”revealed patterns of emotional closeness, support, distance, difficulty in expressing affection, and relational disconnection, reflecting the evolving nature of the mother–child bond.“The Mother Figure in Multiple Roles”highlighted how mothers were represented both as partners and as women, and how these representations shaped participants' perceptions of romantic relationships.“The Meaning Attributed to Romantic Relationships”encompassed participants' definitions of romantic partnerships, their needs within relationships, and the characteristics they sought in a partner.“Awareness of Attachment Experiences”emerged through reflections on past relationships, in which emotional violations such as lack of trust or commitment were identified as turning points that fostered self- awareness and selectivity. Finally,“Attachment Transmission and Relational Reflections”captured the ways in which attachment experiences with mothers were transferred into romantic relationships through secure, anxious, or compensatory strategies, while parental relationship models were also cited as influential in partner selection. In conclusion, the findings provide a qualitative framework for understanding how attachment patterns with mothers are meaningfully interpreted in the romantic relationship experiences of young adults. This study offers a culturally grounded contribution to the relatively limited body of qualitative attachment research in the Turkish context and provides a foundation for rethinking attachment theory through local narratives.
Benzer Tezler
- Genç yetişkinlerin ana babaya bağlanma örüntüsü, romantik ilişkilerindeki bağlanma ile ilişki doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between young adults' parental attachment patterns, attachment in their romantic relations, and their relationship satisfactions
DİLEK CANSEVER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Kent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BERKE KIRIKKANAT
- Genç yetişkin bireylerin anne-babalarıyla kurdukları ilişki örüntüsünün romantik ilişkilerindeki kaygı ve kaçınma düzeylerini yordama gücü
The predictive power of determining the level of anxiety and avoidance in the romantic relationship of the relationship pattern that young adult individuals build with their parents
CEREN AKDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
PsikolojiMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL EKŞİ
- Genç yetişkinlerin algıladıkları ebeveyn ilişkileri tarzlarının ve bağlanma stillerinin romantik ilişkilerdeki öznel iyi oluş düzeylerini yordamadaki rolünün incelenmesi
Investigating the role of perceived parental relationship styles and attachment styles of young adults in predicting subjective well-being levels in romantic relationships
ÇİĞDEM BİNGÖL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimBaşkent ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NAZİFE ÜZBE ATALAY
- Romantik ilişkilerde bağlanma stilleri ve aldatmaya niyeti arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between attachment styles and intention to cheat in romantic relationships
AYŞENUR AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiBiruni ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LÜTFÜ İLGAR
- Genç yetişkinlerde bağlanma stilleri, kişilik tipleri ve öz-yeterlik algısı arasındaki ilişkilerin incelenmesi
The examination of relationship between attachment styles, personality type and self efficacy in young adults
ŞEYMA KARATAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP SET