Halide Nusret Zorlutuna'nın romanlarında anlatım tekniği olarak hatırat ve mektup
Memories and letters as narrative techniques in Halide Nusret Zorlutuna's novels
- Tez No: 949258
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ TUĞBA ÖZKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Anlatım teknikleri, mektup-roman, hatırat, mektup, Halide Nusret Zorlutuna, Narrative techniques, epistolary novel, memoirs, letter, Halide Nusret Zorlutuna
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Arel Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 208
Özet
Kurmaca metinlerdeki anlatım teknikleri, romancının anlatmak istediklerini daha etkili şekilde ifade etmek için kullandığı vasıtalardır. Tanzimat Dönemi'nden itibaren roman türünde birbirinden farklı anlatım teknikleri kullanılmaya başlanmıştır. Kurmaca dışı bir edebî tür olan mektup ve hatıratın, roman karakterleri tarafından kaleme alınmış bir şekilde edebî eserde yer alması, eserin anlatım tekniği bakımından daha zengin olmasını sağlamıştır. Millî Mücadele dönemine tanık olan şair ve romancı Halide Nusret Zorlutuna'nın bir romanı dışında tüm romanlarında mektup ve beş romanında hatırat tekniği kullanımı öne çıkmaktadır. Bu çalışmada Halide Nusret Zorlutuna'nın romanlarında anlatım tekniği olarak mektup ve hatırat örneklerinin kullanımı bağlamında değerlendirilmiştir. Çalışmada Halide Nusret Zorlutuna'nın Küller (1921), Sisli Geceler (1925), Gül'ün Babası Kim (1933), Beyaz Selvi (1945), Aydınlık Kapı (1974) ve Aşk ve Zafer (1978) adlı romanları ele alınmıştır. Halide Nusret Zorlutuna'nın altı romanında mektup ve beş romanında hatırat tekniği kullanılması, karakterlerin iç dünyasında var olan duygu ve düşüncelerin samimi bir şekilde ifade edilmesine ve romandaki olay örgüsünün gerçekçi bir biçimde kurgulanmasına imkân sağlar. Bu çerçevede, Halide Nusret Zorlutuna'nın romanlarında anlatım tekniği olarak mektup ve hatırat türündeki metinlerin kullanımının; kurmacanın olay örgüsü, mekân, zaman, şahıs ve anlatıcı öğeleri üzerindeki fonksiyonu incelenmiştir. Zorlutuna'nın romanlarında olay örgüsünün şekillenmesini sağlayan önemli ayrıntılar, romanda hatırat ve mektup tekniği üzerinden ortaya koyulmuştur. Bu açıdan, hatırat türünde yazdığı eserleriyle edebiyat tarihimizde öne çıkan Zorlutuna romanlarında da mektup ve hatırat tekniğine yer vererek eserlerinin olay örgüsünden mekân, zaman ve karakter kurgusuna kadar birçok unsuru bu teknikler doğrultusunda şekillendirmiş ve mektup‑roman tarzındaki eserlerin örneklerini edebiyat tarihimize kazandırmıştır.
Özet (Çeviri)
Narrative techniques in fictional texts are tools that the novelist uses to express what she wants to say more effectively. Since the Tanzimat period, different narrative techniques have started to be used in the novel genre. The inclusion of letters and memoirs, which are non-fiction literary genres, in a literary work as written by novel characters has made the work richer in terms of narrative technique. The use of letter technique in all except one of the novels of Halide Nusret Zorlutuna, a poet and novelist who witnessed the War of Independence, and the use of memoir technique in five of her novels are prominent. In this study, Halide Nusret Zorlutuna's novels will be evaluated in the context of the use of letters and memorıes as a narrative technique. In this study, Halide Nusret Zorlutuna's novels titled Küller (1921), Sisli Geceler (1925), Gül'ün Babası Kim (1933), Beyaz Selvi (1945), Aydınlık Kapı (1974), Aşk ve Zafer (1978) will be discussed. Halide Nusret Zorlutuna's use of the letter technique in six of her novels and the memoir technique in five of her novels allows for the sincere expression of the feelings and thoughts in the inner world of the characters and the realistic construction of the plot in the novel. In this context, the use of texts in the form of letters and memoirs as a narrative technique in Halide Nusret Zorlutuna's novels was examined in terms of their function on the plot, setting, time, character and narrator elements of the fiction. The important details that shape the plot in Zorlutuna novels are revealed through the memoir and letter technique in the novel. In this respect, Zorlutuna, who stands out in our literary history with her works written in the memoir genre, has shaped many elements of her works, from the plot to the setting, time and character structure, in line with these techniques by using the letter and memoir technique in her novels, and has contributed examples of works in the letter-novel style to our literary history.
Benzer Tezler
- Halide Nusret Zorlutuna'nın romanlarında toplumsal cinsiyet ve kimlik
In the novels of Halide Nusret Zorlutuna gender and identity
SEVİM BETÜL BALOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT GÜR
- Dört kadın yazarın romanlarında 'Makbul Aile' (Halide Nusret Zorlutuna, Muazzez Tahsin Berkand, Kerime Nadir Azrak, Sâmiha Ayverdi)
'Acceptable family' in the novels of four women writers (Halide Nusret Zorlutuna, Muazzez Tahsin Berkand, Kerime Nadir Azrak, Sâmiha Ayverdi)
FERDA ZAMBAK
Doktora
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET CÜNEYT ISSI
- Cumhuriyet öncesi kadın yazarların romanlarında toplumsal cinsiyet ve kimlik sorunsalı: 1877-1923
The question of gender and identity in the novels of the pre-Republic era: 1877-1923
AYŞEGÜL UTKU GÜNAYDIN
Doktora
Türkçe
2012
Türk Dili ve Edebiyatıİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. TALÂT HALMAN
- Hâlide Nusret Zorlutuna'nın eşi Aziz Bey'e yazdığı eski harfli mektuplardan seçmeler (1926-1927) (İnceleme-transkripsiyonlu metin-sözlük-tıpkıbasım)
Selections from old letters written by Hâlide Nusret Zorlutuna to her husband Mr. Aziz (1926-1927) (Review-transcripted text-dictionary-print)
NİLÜFER YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATABEY KILIÇ
- Halide Nusret Zorlutuna'nın otobiyografisinde bir devri gömmek
Burying an era in Halide Nusret Zorlutuna's autobiography
SAHİRE ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Bilgi ÜniversitesiKarşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JALE PARLA