Öğretmenlerin kişilik özellikleri ile sınıf yönetimi yaklaşımları arasındaki ilişki
The relationship between teachers' personality traits and classroom management approaches
- Tez No: 949801
- Danışmanlar: PROF. DR. LATİFE KABAKLI ÇİMEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Kişilik Özellikleri, Öğretmen kişilikleri, Sınıf yönetimi yaklaşımları, Personality Traits, Teacher Personality, Classroom Management Approaches
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 117
Özet
Bu araştırma, nicel araştırma desenlerinden ilişkisel tarama modeline dayalı olarak yürütülmüş ve çalışmanın evrenini, 2023-2024 eğitim öğretim yılında İstanbul ilindeki ortaokul ve liselerde görev yapan öğretmenler oluşturmuştur. Örneklem grubu, 413 öğretmenden oluşmaktadır. Veriler, demografik bilgi formu, Beş Faktör Kişilik Ölçeği ve Sınıf Yönetimi Yaklaşımları Ölçeği aracılığıyla toplanmıştır. Eğitim düzeyi açısından, yüksek lisans mezunlarının dışa dönüklülük ve öz denetimlilik düzeyleri anlamlı biçimde daha yüksek bulunmuş; lisans mezunlarının ise önlemsel, gelişimsel ve bütünsel sınıf yönetimi puanları daha yüksek çıkmıştır. Mesleki kıdem değişkenine göre, yalnızca nörotiklik boyutunda anlamlı farklılık görülmüştür. Sınıf mevcudu değişkeninde, sınıf yönetimi yaklaşımlarında anlamlı farklılıklar belirlenmiş, daha kalabalık sınıflarda öğretmenlerin tepkisel, gelişimsel ve bütünsel puanlarının arttığı görülmüştür. Hizmet içi eğitime katılımda ise kişilik özellikleri üzerinde önemli bir farklılık yaratmış; eğitim alan öğretmenlerin dışa dönüklülük, öz denetimlilik ve deneyime açıklık puanları daha yüksek çıkmıştır. Korelasyon analizine göre; dışa dönüklülük, öz denetimlilik ve özellikle deneyime açıklık gibi kişilik özelliklerinin sınıf yönetimi yaklaşımlarıyla pozitif ve anlamlı ilişkiler gösterdiği tespit edilmiştir. Deneyime açıklık değişkeni tepkisel, önlemsel, gelişimsel, bütünsel ve genel sınıf yönetimi yaklaşımları ile anlamlı ve olumlu ilişkiler göstermiştir. Öz denetimlilik ise tepkisel, önlemsel, gelişimsel ve genel sınıf yönetimi ile pozitif yönde ilişkilidir. Öte yandan, nörotiklik değişkeni sınıf yönetimi yaklaşımlarıyla negatif yönlü anlamlı ilişkiler göstermiştir. Regresyon analizine göre ise öğretmenlerin beş faktörlü kişilik özelliklerinden yalnızca deneyime açıklık alt boyutunda sınıf yönetimi yaklaşımları üzerinde anlamlı bir yordayıcıdır. Diğer alt boyutlarda (dışa dönüklülük, yumuşak başlılık, öz denetimlilik, nörotiklik) sınıf yönetimi yaklaşımları üzerinde anlamlı bir etkisi bulunmamaktadır.
Özet (Çeviri)
This research was conducted based on the correlational survey model, one of the quantitative research designs. The population of the study consisted of teachers working in secondary and high schools in Istanbul during the 2023–2024 academic year. The sample group comprised 413 teachers. Data were collected using a demographic information form, the Five-Factor Personality Inventory, and the Classroom Management Approaches Scale. In terms of educational level, postgraduate teachers were found to have significantly higher levels of extraversion and self-discipline, whereas undergraduate teachers scored higher on preventive, developmental, and holistic classroom management approaches. Regarding professional seniority, a significant difference was observed only in the neuroticism dimension. For the class size variable, significant differences were found in classroom management approaches; teachers working in more crowded classrooms scored higher in reactive, developmental, and holistic dimensions. Participation in in-service training also created significant differences in personality traits, with teachers who received training scoring higher in extraversion, self-discipline, and openness to experience. According to the correlation analysis, personality traits such as extraversion, self-discipline, and especially openness to experience were found to have positive and significant relationships with classroom management approaches. The openness to experience trait showed significant and positive correlations with reactive, preventive, developmental, holistic, and general classroom management approaches. Likewise, self-discipline was positively associated with reactive, preventive, developmental, and general classroom management. On the other hand, the neuroticism variable exhibited significant negative correlations with classroom management approaches. Based on the regression analysis, among the five-factor personality traits, only openness to experience was found to be a significant predictor of classroom management approaches. The other traits (extraversion, agreeableness, self-discipline, and neuroticism) did not have a statistically significant effect on classroom management approaches.
Benzer Tezler
- Orta öğretim İngilizce öğretmenlerinin sınıf yönetimi yaklaşımları ile kişilik tipleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
The relation between the class management strategies and personality traits of English teachers in highs schools
ELİF BÜYÜKUYSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimBülent Ecevit ÜniversitesiEğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEZAİ KALAFAT
- Enneagram modeline göre öğretmenlerin kişilik özellikleri ile sınıf yönetimi stilleri ilişkisi
Relationship between teachers' personality traits and classroom management styles according to the enneagram model
DİLEK GÜLGÖNÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PINAR ÖZKAN
- Öğretmenlerin kişilik özellikleri ve öz yeterlik algıları ile duygusal emek davranışları arasındaki ilişki
The relationship between teachers' personality traits and self-efficacy perceptions and their emotional labor behaviors
DOĞAN DEMİRER
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimDüzce ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN GÖKSOY
- Bir grup öğretmenin kişilik özellikleri ile sınıf içinde kullandıkları disiplin yöntemleri arasındaki ilişki: Sarıyer ilçesi örneği
Relationship between personality traits and classroom discipline methods of a group of teachers: Sample of Sarıyer
EMİNE MALAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimYeditepe ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL EKŞİ
- Sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetimi becerileri ile kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi.(İstanbul ili, Kadıköy ilçesi örneği)
The investigation of the relationship between the classroom management abilities and the personality traits of classroom teachers. (The example of Kadıköy district, the city of İstanbul)
DEĞER KOMİTOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Eğitim ve ÖğretimYeditepe ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
DR. MUSTAFA OTRAR