Sigorta sektöründe yapay zekânın rolü: Operasyonel verimlilik ve müşteri deneyimi üzerine bir inceleme
The role of artificial intelligence in the insurance sector: An examination on opera-tional efficiency and customer experience
- Tez No: 949812
- Danışmanlar: PROF. DR. SERPİL CULA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sigortacılık, Insurance
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Başkent Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sigortacılık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sigorta ve Risk Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Bu tez çalışması, yapay zekâ (YZ) teknolojilerinin sigorta sektöründeki rolünü, operasyonel verimlilik ve müşteri deneyimi odağında incelemektedir. Günümüzde dijitalleşmenin etkisiyle birlikte YZ, sigorta sektöründe kapsamlı bir dönüşüm yaratmaktadır. Hasar yönetimi, risk analizi, dinamik fiyatlandırma, sahtekârlık tespiti ve müşteri ilişkileri gibi pek çok alanda YZ'nin sunduğu çözümler, operasyonel süreçleri hızlandırmakta ve maliyetleri düşürmekte; aynı zamanda daha kişiselleştirilmiş müşteri deneyimleri sağlamaktadır. Ancak bu teknolojik ilerlemeler beraberinde veri güvenliği, algoritmik önyargılar, etik sorumluluklar ve düzenleyici uyum gibi yeni risk alanlarını da gündeme getirmektedir. Tezin birinci bölümünde, araştırmanın amacı, kapsamı ve yöntemsel çerçevesi ortaya konmuş; YZ'nin sigorta sektörü açısından neden stratejik bir unsur haline geldiği açıklanmıştır. İkinci bölüm, YZ'nin tanımı, tarihsel gelişimi, türleri ve teknolojik bileşenlerine odaklanmakta; makine öğrenmesi, derin öğrenme, doğal dil işleme ve robotik süreç otomasyonu gibi alt başlıklar üzerinden teknolojik arka planını detaylandırmaktadır. Ayrıca sigortacılığın temel yapısı, tarihsel gelişimi, ürün türleri, sektörel aktörleri ve dijital dönüşüm süreci ele alınarak sigorta sektörüne ilişkin kavramsal çerçeve oluşturulmuştur. Üçüncü bölüm, uluslararası düzeyde YZ uygulamalarını konu almakta; ABD, İngiltere, Almanya, Çin, Japonya gibi ülkelerdeki kullanım örnekleri ile Lemonade, ZhongAn ve WeFox gibi InsurTech firmalarının inovatif yaklaşımları analiz etmektedir. Ayrıca AB'nin yapay zekâ regülasyonu gibi küresel politikalar ve etik çerçeveler de bu bölümde incelenmiştir. Dördüncü bölümde, Türkiye sigorta sektöründeki YZ kullanım alanlarına odaklanmakta; örnek uygulamalar üzerinden YZ'nin sektöre entegrasyonu analiz etmektedir. Risk değerlendirmeden müşteri hizmetlerine, hasar tespitinden poliçe yönetimine kadar birçok süreçte kullanılan YZ teknolojileri sistematik biçimde bu bölümde açıklanmıştır. Beşinci bölümde, YZ'nin sektöre sağladığı faydalar (hız, maliyet avantajı, müşteri memnuniyeti) ile birlikte karşılaşılan riskler (etik sorunlar, insan kaynağı dönüşümü, veri mahremiyeti, regülasyon eksiklikleri) bütüncül bir şekilde değerlendirilmiştir. Altıncı ve son bölümde, bulguların genel değerlendirmesi yapılmış ve gelecek odaklı stratejik öneriler sunulmuştur. Kurumsal dönüşüm, dijital yetenek geliştirme, etik yönetişim, regülasyonlara uyum ve InsurTech iş birlikleri gibi başlıklarda uygulanabilir çözüm yolları ortaya konmuştur. Ayrıca, gelecekteki araştırmalara yönelik önerilerle birlikte KOBİ'lere özel YZ uygulama modelleri, algoritmik şeffaflık, veri etiği ve insan-YZ iş gücü entegrasyonu gibi temalara da yer verilmiştir. Bu çalışma, YZ teknolojilerinin sigorta sektöründe doğru, etik ve sürdürülebilir bir biçimde entegrasyonu için stratejik bir yol haritası sunmakta ve hem akademik literatüre hem de sektör uygulayıcılarına katkı sağlamayı amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis aims to examine the role of Artificial Intelligence (AI) technologies in the insurance sector, focusing on operational efficiency and customer experience. With the acceleration of digital transformation, AI has triggered a profound shift in the structure and functions of the insurance industry. Applications such as claims management, risk assessment, dynamic pricing, fraud detection, and customer service significantly enhance operational processes by reducing costs, increasing speed, and providing more personalized services. However, these advancements also raise new concerns regarding data security, algorithmic bias, ethical responsibilities, and regulatory compliance. The first chapter outlines the purpose, scope, and methodological framework of the study, emphasizing why AI has become a strategic component in the insurance field. The second chapter defines AI, discusses its historical development, categories, and technological foundations, including machine learning, deep learning, natural language processing, and robotic process automation. It also presents the general structure, historical evolution, product types, key stakeholders, and digital transformation of the insurance industry, thereby constructing a comprehensive conceptual framework. The third chapter investigates international AI applications in the insurance sector, analyzing practices in countries such as the United States, the United Kingdom, Germany, China, and Japan. Case studies from innovative InsurTech companies like Lemonade, ZhongAn, and WeFox are included. Additionally, global policies and regulatory frameworks, including the European Union's AI Act, are discussed. The fourth chapter focuses on AI implementation in the Turkish insurance market. It offers detailed examples of AI usage in areas such as risk evaluation, pricing, automated claims assessment, customer interaction, fraud detection, and policy management. The fifth chapter evaluates the benefits of AI (e.g., efficiency, customer satisfaction, cost savings) as well as the challenges it brings, including ethical dilemmas, workforce transformation, data privacy, and regulatory ambiguity. The sixth and final chapter presents key findings and proposes forward-looking strategic recommendations. These include corporate transformation strategies, digital talent development, ethical governance, compliance with evolving regulations, and fostering InsurTech collaborations. Future research suggestions address topics such as AI implementation in SMEs, algorithmic transparency, data ethics, and hybrid human-AI workforce models. This study aims to offer a strategic roadmap for the ethical and sustainable integration of artificial intelligence in the insurance sector and to contribute meaningfully to both academic literature and sectoral practices in Turkey.
Benzer Tezler
- Impact of Covid-19 on Islamic and conventional stock indexes
Covıd-19'un İslami ve geleneksel hisse senedi endeksleri üzerindeki etkisi
ALMABROK F AHMİD
- Makine öğrenmesi ile sigorta sektöründe sahte hasar tespiti
Fraud detection in the insurance sector with machine learning
YAŞAR GEREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Aydın ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET GÜRHANLI
- Car damage analysis for insurance market using convolutional neural networks
Sigorta sektörü için evrişimsel sinir ağları kullanarak araç hasarı analizi
CİHAT TOLGA ARTAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Mühendislik Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TOLGA KAYA
- Yapay zekanın sektörel uygulama alanları ve etkileri üzerine bir inceleme
A study on sectoral application areas and effects of artificial intelligence
GİZEM ALTINDERE YAZICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADNAN VEYSEL ERTEMEL
- Türk sigorta sektöründe kullanılan yeni dijital teknolojiler (Insurtech)
New digital technologies used in Turkish insurance sector (Insurtech)
PINAR AYDEMİR
Doktora
Türkçe
2023
Sigortacılıkİstanbul Ticaret ÜniversitesiSigortacılık ve Risk Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜNAL HALİT ÖZDEN