BIST 100'de işlem gören turizm şirketlerinin finansal tablolarının TOPSIS yöntemi ile analiz edilerek incelenmesi
Analysis of financial statements of tourism companies traded in BIST 100 with TOPSIS method
- Tez No: 949856
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ESİN SAYIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Maliye, Turizm, İşletme, Finance, Tourism, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: BIST, TOPSIS Yöntemi, Finansal Performans, Turizm Sektörü, Çok Kriterli Karar Verme Yöntemi, BIST, TOPSIS- Method, Financial Performance, Tourism Sector, Multi-Criteria Decision Making Method
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 130
Özet
Turizm sektörü içerisinde faaliyette bulunan şirketler ve bu şirketlere bağlı işletmeler, rekabet ortamının artması ile beraber tedarik zinciri yönetimi, pazarlama, insan kaynakları ve finansal yönetim gibi etkenlerin sürekliliklerini devam ettirebilmelerine önem vermişler ve bu etkenleri hep ön planda tutmuşlardır. Fakat, ticaretin karlılık maddesinin etkin olması işletmeleri finansal yönetim açısından daha çok çalışmaya yönlendirmiştir. Günümüz şartlarında covid-19 virüsü ile başlayıp akabinde devam eden kur dengesizliği ve enflasyon, işletmelerin finansal performanslarını düzenli bir şekilde analiz etmelerini yol açmıştır. İşletmelerin finansal verilerini analiz etmeye olanak sağlayan birden fazla yöntem vardır. Bu yöntemlerden bir tanesi de çok kriterli karar verme yöntemi ve yöntemleridir. Bu çalışmada çok kriterli karar verme yöntemlerinden biri olan TOPSIS yönteminden faydalanılmıştır. TOPSIS yöntemi bizlere birer çıktı olarak pozitif ideal çözüm ve negatif ideal çözüm olmak üzere iki adet karar seçeneği verir. Bu yöntemin kullanıldığı birçok çalışma da pozitif ideal çözüm bir sonuç olarak alınmıştır. Bu çalışmanın amacı BIST' te işlem gören ve bu çalışma için seçilen turizm şirketlerinin 2013-2023 yılları arasında finansal tabloları kullanılarak, çok kriterli karar verme yöntemleri arasında en yaygın olarak kullanılan TOPSIS yöntemi kullanılarak finansal performanslarını analiz etmektir. Kullandığımız TOPSIS yöntemin de pozitif ideal çözüm noktasını sonuç olarak ele alınmıştır. Çünkü pozitif ideal çözüm noktası, maliyet ölçümünü minimize yapan ve fayda ölçüsünü maksimize eden çözümdür. Çalışmada ki şirketler açısından minimum girdi maksimum çıktı oldukça önem arz etmektedir. Bu çalışmanın sonucunda, Türkiye ve dünyada turizm sektörü incelemesi yapılmıştır. Türkiye ve dünyada birden fazla turizm çeşidinin faaliyette olduğu sonucuna ulaşılmıştır. 2019 yılında başlayıp 2020 yılında tüm dünyayı etkisi altına alan pandemi sonucunda Türkiye ve dünyada kısıtlamalar olmuştur. Bu kısıtlamalardan bir diğeri de seyahat engellemesidir. Bu kısıtlama ile gelen turist sayısında ve turizm gelirleri rakamlarında düşüşlerin meydana geldiği sonucu ortaya çıkmıştır. Çalışmada 10 adet finansal oran kullanılmıştır. Bu finansal oranlar kullanılarak TOPSIS yöntemi ile beraber çalışmaya dahil edilen şirketlerin 2019-2023 yıllarını kapsayan bir performans sıralaması oluşturulmuştur. Bu performans sıralaması her yıl için ayrı ayrı hesaplanmıştır. 2019 yılı sonuçlarına göre en iyi performansa sahip şirketin MAALT olduğu sonucu çıkmıştır. 2020 yılı sonuçlarına göre en iyi performansa sahip şirketin MAALT olduğu sonucu çıkmıştır. 2021 yılı sonuçlarına göre en iyi performansa sahip şirketin KSTUR olduğu sonucu çıkmıştır. 2022 sonuçlarına göre en iyi performansa sahip şirketin KSTUR olduğu sonucu çıkmıştır. 2023 sonuçlarına göre en iyi performansa sahip şirketin KSTUR olduğu sonucu çıkmıştır. 2019-2023 yılı performans sonuçlarına göre bütün yılları kapsayan bir değerlendirme yapılmıştır. TOPSIS yönteminin şirketler nezdinde vermiş olduğu sonuç en çokta turizm sektörüne yatırım yapmak isteyecek yatırımcılar ve bu alanda araştırma yapmak isteyecek araştırmacılar için bir kaynak olacağı ve literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Companies operating within the tourism sector and businesses affiliated with these companies, supply chain management, marketing, with the increase of the competitive environment, they emphasized that factors such as human resources and financial management can continue to maintain their continuity and they have always kept these factors at the forefront. However, the effectiveness of the profitability clause of trade has led businesses to work harder in terms of financial management. In today's conditions, the exchange rate imbalance and inflation, which started with the covid-19 virus and continued afterwards, have led businesses to regularly analyze their financial performance. There are multiple methods that allow businesses to analyze their financial data. One of these methods is multi-criteria decision making method and methods. In this study, one of the multi-criteria decision-making methods, the topsis method was used. Topsyte method gives us two decision options, positive ideal solution and negative ideal solution. In many studies using this method, a positive ideal solution has been taken as a result. The aim of this study is to analyze the financial performance of tourism companies that are traded in BIST and selected for this study by using financial statements between 2013-2023, using the topsy method, which is one of the multi-criteria decision making methods. The ideal positive solution point is considered as a result in the heel method we use. Because the positive ideal solution point is the solution that makes the cost criterion minimum and the benefit criterion maximum. For the companies in the study, the minimum input maximum output is quite important. Result of this study, tourism sector in Turkey and in the world has been examined. It has been concluded that more than one type of tourism is active in Turkey and in the world. As a result of the pandemic, which started in 2019 and influenced the whole world in 2020, there were restrictions in Turkey and in the world. Another of these restrictions is travel blocking. With this restriction, it was the result of decreases in the number of tourists and tourism income figures. 10 Financial ratios were used in the study. Using these financial ratios, a performance ranking was established for the companies included in the work with TOPSIS method covering the years 2019-2023. This performance sequence is calculated separately for each year. According to the results of 2019, the company with the best performance is MAALT. According to the results of 2020, the company with the best performance is MAALT. According to the results of 2021, the company with the best performance is KSTUR. According to the 2022 results, the company with the best performance was KSTUR. According to the 2023 results, the company with the best performance is KSTUR. According to the performance results of 2019-2023, an evaluation covering all years has been made. The result of TOPSIS method in the company is thought to be a source for investors who will want to invest in the tourism sector and researchers who will want to do research in this field and will contribute to the literature.
Benzer Tezler
- BİST turizm endeksinde işlem gören şirketlerin finansal performansı ve yatırım yapılabilirliği üzerine bir uygulama
A study on the financial performance and investment feasibility of companies listed in the tourism index in İstanbul Stock Market
BURAK EĞERCİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeİstanbul ÜniversitesiPara Sermaye Piyasaları ve Finansal Kurumlar Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURÇAY YAŞAR AKÇALI
- Turizm sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin finansal performans analizi: BIST turizm örneği
Financial performance analysis of the companies operating in tourism sector: The case of BIST tourism
SELÇUK YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TurizmKafkas Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEYDA YERDELEN KAYGIN
- Gayrimenkul yatırım ortaklıkları hisse senedi performanslarına COVID-19 etkisinin analizi
Analysis of the impact of COVID-19 on real estate investment trusts stock performances
ALPARSLAN YARIKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Ekonometriİstanbul Teknik ÜniversitesiGayrimenkul Geliştirme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEREM YAVUZ ARSLANLI
- Financial performance analysis of BIST100 tourism companies
BIST100 turizm şirketlerinin finansal performans analizi
NAGİHAN ÇARDAK
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
TurizmYeditepe Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CAN TANSEL KAYA
- Dünya'da ve Türkiye'de otomotiv sektörü, BİST 100'de işlem gören otomotiv sektörü işletmelerinin finansal analizi
The automotive sector in the world and Turkey, financial analysis of the automotive sector companies traded on BIST 100
IŞIL ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeMarmara Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAŞAK ATAMAN GÖKÇEN