Geri Dön

Şerhu'l-Mukaddimeti'l-Muhsibe adlı eseri bağlamında İbn Bâbeşâz'ın Arap dilindeki yeri

The place of Ibn Bâbeşâz in The Arabic language in the Context of his work Sharh Al-Muqaddima Al-Muḥsiba

  1. Tez No: 949938
  2. Yazar: YASİN ÖZDEN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. EMİN CENGİZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Şırnak Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 150

Özet

H. V. yüzyılda Mısır'da yaşayan İbn Bâbeşâz, döneminin önde gelen dil âlimlerinden biridir. İbn Bâbeşâz'ın hayatı hakkında kaynaklarda yeterli bilgi bulunmamaktadır. Ancak tabakât kitaplarında yer alan sınırlı malumat dahi İbn Bâbeşâz'ın önemli bir âlim olduğunu göstermektedir. Dönemindeki âlimlerden dil eğitimi alan İbn Bâbeşâz, hayatını talebe yetiştirerek ve eser telif ederek geçirmiştir. Mısır'ın önemli ilim merkezlerinden biri olan ʿAmr b. el-ʿÂs Camii'nde ders veren İbn Bâbeşâz, aynı zamanda Fâtımî bürokrasisinde de görev almıştır. Hayatının son döneminde resmî görevinden istifa eden İbn Bâbeşâz, ʿAmr b. el-ʿÂs Camii'nde uzlete çekilmiş ve hayatının son yıllarını ilmî çalışmalara ve eğitim faaliyetlerine ayırmıştır. Sadece Arap dili alanında eser telif eden İbn Bâbeşâz, el-Mukaddimetü'l-Muhsibe adlı muhtasar bir nahiv risalesi telif etmiştir. İbn Bâbeşâz'ın bu risalesi, nahiv ilminde telif edilen muhtasar eserlerin öncülerinden biri olarak nitelendirilmektedir. İbn Bâbeşâz, yaşadığı dönemin eğitim anlayışını yansıtan ve eğitim ihtiyacına cevap veren el-Mukaddimetü'l-Muhsibe adlı risalesini, Şerhu'l-Mukaddimeti'l-Muhsibe adlı eseriyle şerh etmiştir. Bu çalışmanın temel amacı, İbn Bâbeşâz'ın Şerhu'l-Mukaddimeti'l-Muhsibe adlı eseri çerçevesinde nahiv ilminin tarihi süreci içerisindeki yerini ve önemini tespit etmektir. Bu bağlamda çalışmada, İbn Bâbeşâz'ın hayatı ve ilmî kişiliği incelenmiş ve Şerhu'l-Mukaddimeti'l-Muhsibe adlı eseri muhteva, yöntem ve kaynakları bakımından incelenmiştir.

Özet (Çeviri)

Ibn Bâbeşâz, who lived in Egypt in the 5th century AH (Hijri calendar), was one of the leading linguists of his time. There is insufficient information about Ibn Bâbeşâz's life in the sources. However, even the limited information found in the biographical books shows that Ibn Bâbeşâz was an important scholar. Ibn Bâbeşâz, who received language education from the scholars of his time, spent his life training students and writing works. Ibn Bâbeşâz, who taught at the ʿAmr b. el-ʿÂs Mosque, one of the important centres of learning in Egypt, also served in the Fatimid bureaucracy. In the latter part of his life, Ibn Bâbeşâz resigned from his official position, retired to the ʿAmr b. el-ʿÂs Mosque, and devoted his final years to scholarly work and educational activities. Ibn Bâbeşâz, who wrote exclusively in the field of Arabic language, authored a concise grammar treatise entitled al-Mukaddimat al-Muhsibe. Ibn Bâbeşâz's treatise is considered one of the pioneers of concise works written in the field of grammar. Ibn Bâbeşâz commented on his treatise, al-Mukaddimat al-Muhsiba, which reflected the educational understanding of his time and responded to educational needs, in his work Sharh al-Mukaddimat al-Muhsiba. The main objective of this study is to determine the place and importance of the science of grammar within its historical process in the context of Ibn Bâbeşâz's work Sharh al-Mukaddimati al-Muhsibe. In this context, the study examines Ibn Bâbeşâz's life and scholarly personality and analyses his work Sharh al-Mukaddimati al-Muhsibe in terms of its content, methodology, and sources.

Benzer Tezler

  1. İbn Bâbeşâz ve Şerhu'l-mukaddimeti'l-Muhsibe adlı eseri

    İbn Bâbeşâz and his work named Şerhu'l-mukaddimeti'l-Muhsibe

    İHSAN KUTLUAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıBatman Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CÜNEYT MARAL

  2. Ğânim Kaddûrî el-Hamed'in Şerhu'l-Mukaddimeti'l-Cezeriyye adlı eserinde İbnü'l-Cezerî Mukaddimesi (İnceleme ve değerlendirme)

    In the work of Ghanim Qadduri al-Hamed called Sharhu'l-Muqaddimati'l-Jazariyya, Ibn al-Jazari Muqaddim (Review and evaluation)

    ABDUSSAMED KÖKER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ FAYSAL ARPAGUŞ

  3. Taşköprizâde Ahmed Efendi'nin Şerhu'l-Mukaddime isimli eserinin Tecvid Bağlamında Tahlili

    Analysis of Taşköprizâde Ahmed Efendi's Sharh al-Mukaddime in the context of Tajweed

    MUHAMMED ZAHİD SABIRLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ ÇİFTCİ

  4. Taşköprülüzâde Ahmed Efendi ve tecvid ilmindeki yeri

    Taskopruluzade Ahmed Efendi and his place in tecvid science

    SÜMEYRA ÇOBAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MÜNTEHA MAŞALI

  5. Hâlid el-Ezherî'nin Şerhu Mukaddimeti'l-Âcurrûmiyye adlı eserinin edisyon kritiği

    The critical edition and evaluation of the book enttitled sharhu Mukaddimeti'l Acurrumiyye by Khalid El-Ezheri

    LÜTFİ ÖZBEY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    DilbilimBayburt Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDULKADİR YILMAZ