A neo-mercantilist approach to the dispute settlement body of the world trade organization: Developing countries
Dünya ticaret örgütü anlaşmazlıkların halli organına neo-merkantilist bir yaklaşım: Gelişmekte olan ülkeler
- Tez No: 950201
- Danışmanlar: PROF. DR. ITIR İMER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Uluslararası Ticaret, Uluslararası İlişkiler, Economics, International Trade, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler (İngilizce) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 166
Özet
Bu tez, Dünya Ticaret Örgütü'nün (DTÖ) Uyuşmazlıkların Halli Organının (DSB) gelişmekte olan ülkelerin hukuki ve stratejik davranışlarını nasıl şekillendirdiğini incelemekte, özel olarak gelişmekte olan ülkelere odaklanmaktadır. Neo-merkantilist bir kuramsal çerçeveye dayanan çalışmada, DSB'nin biçimsel olarak tarafsız ve kural temelli bir yapı arz etmesine rağmen, küresel güç asimetrilerinin hukuki sonuçları, erişim imkanlarını ve uygulama süreçlerini derinden etkilediği savunulmaktadır. Tezin ilk bölümünde çok taraflı ticaret sisteminin GATT'tan DTÖ'ye evrimi ile DSB'nin kurumsal ve hukuki yapısı incelenmektedir. Ardından liberal kurumsalcılık, realizm, yapısalcılık ve neo-merkantilizm arasındaki kuramsal gerilimler analiz edilmekte ve devlet davranışları ile sistemik eşitsizlikleri açıklama açısından tezde neo-merkantilist yaklaşım tercih edilmektedir. Çalışma, gelişmekte olan ülkelerin DSB ile etkileşimini inceleyerek; Özel ve Farklı Muamele (S&DT) hükümleri ve DTÖ Hukuku Danışma Merkezi (ACWL) gibi mekanizmaların sağladığı avantajlara karşın, sınırlı hukuki kapasite, yüksek dava maliyetleri ve kararların uygulanmasında yaşanan zorluklar gibi yapısal sorunların altını çizmektedir. Çin'in DTÖ'ye katılım süreci ve DSB'deki rolünün“kural izleyiciden”“kural koyucuya”evrilmesi, temel davalar üzerinden incelenmekte ve Çin'in“gelişmekte olan ülke”statüsünü stratejik biçimde kullanarak nasıl hukuki ve ekonomik avantaj sağladığı ortaya konmaktadır. Analizin sonunda, 2019'dan bu yana süregelen Temyiz Organı krizine odaklanılmakta ve bu kriz, ABD ile Çin arasındaki daha geniş jeopolitik mücadelenin bir parçası olarak değerlendirilmektedir. Tezin bulguları, DSB'nin biçimsel eşitlik sunduğu halde fiili eşitsizliği yeniden ürettiğini göstermektedir. Tezin temel argümanı, DSB'nin reforme edilmesi gerektiği; aksi takdirde mevcut güç dengesizliklerinin kalıcılaşacağıdır. Nihayetinde hem yerleşik hem de yükselen güçlerin neo-merkantilist davranışları, çok taraflı ticaret sisteminin bütünlüğünü tehdit etmeye devam etmektedir.
Özet (Çeviri)
This thesis examines the role of the World Trade Organization's (WTO) Dispute Settlement Body (DSB) in shaping the legal and strategic behaviour of developing countries, with a particular focus on the developing countries. Anchored in a neo-mercantilist theoretical framework, the thesis argues that the DSB, while formally impartial and rules-based, operates within a global system where power asymmetries deeply influence legal outcomes, access and enforcement. The research first contextualizes the evolution of the multilateral trading system from GATT to the WTO and explores the institutional and legal dimensions of the DSB. It then analyses the theoretical tensions between liberal institutionalism, realism, structuralism, and neo-mercantilism, ultimately favouring the latter for its explanatory power regarding state behaviour and systemic inequality. The thesis scrutinizes how developing countries engage with the DSB, highlighting both the benefits—such as Special and Differential Treatment (S&DT) provisions and the support of the Advisory Centre on WTO Law (ACWL)—and persistent challenges, including limited legal capacity, high litigation costs, and difficulties in enforcement. China's accession to the WTO and its evolving role from rule taker to rule maker are analysed through key dispute cases. The thesis emphasises China's strategic use of its self-declared developing country status to maximize legal and economic advantage while resisting pressure to relinquish these privileges. The analysis culminates in an assessment of the Appellate Body crisis, which is framed as a geopolitical struggle between the U.S. and China, reflecting a deeper clash over the future of the WTO's rules and power distribution. The findings suggest that although the DSB offers formal equality, it ultimately reproduces material inequality. The thesis concludes that reforming the DSB without addressing power asymmetries risks reinforcing the status quo, and that neo-mercantilist behaviour by dominant and emerging powers alike continues to challenge the integrity of the multilateral trading system.
Benzer Tezler
- Devlet ve piyasa başarısızlıklarına ilişkin bir değerlendirme
An evaluation on the failures of the state and the market
FATİH ŞANTAŞ
- Kalkınma politikalarında değişim: Bölgesel kalkınma ajansları
Change in development policies: Regional development agencies
BATTAL YILMAZ
- Ulusal şampiyon geliştirme politikasının neo-merkantilist açıklaması: Türkiye örneği
A neo-mercantilist explanation of the policy for developing national champion: The case of Turkey
GÖKTAN MUHAMMED FIRAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Uluslararası İlişkilerTOBB Ekonomi ve Teknoloji ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞABAN KARDAŞ
- Yeni merkantilist politikaların oluşumu, gelişimi ve etkilerinin analizi
An analysis of the formation, development and effects of the neo-mercantilist policies
BARIŞ ÜLKER