Sinema ve antroposentrizm bağlamında insan-doğa ilişkisinin incelenmesi
Examining the relationship between humans and nature in the context of cinema and anthropocentrism
- Tez No: 950349
- Danışmanlar: PROF. DR. NURSEL BOLAT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İletişim Bilimleri, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Medya ve İletişim Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 183
Özet
Günümüzde sinema, insan ve doğa arasındaki etkileşimi ele alan filmler aracılığıyla antroposentrik (insanmerkezcilik) bakış açısının sorgulandığı ve yeniden değerlendirildiği önemli bir disiplin haline gelmiştir. Antroposentrizm genel olarak, insanı evrenin merkezi ve en önemli varlık olarak gören bir dünya görüşü anlayışını içermektedir. Bu anlayış, modern toplumların doğa ile olan ilişkilerinde belirleyici bir rol üstlenmektedir. Antroposentrizm, insanın doğa üzerinde üstünlük kurma hakkına sahip olduğunu ve doğanın yalnızca insan ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik bir araç olarak görülmesi gerektiğini savunan bir düşünce sistemidir. Ancak, günümüzde hızla artan çevre sorunları ve ekolojik krizler, antroposentrik düşüncelerin sürdürülebilirliğini sorgulamayı zorunlu hale getirmiştir. Bu çalışma, sinemada antroposentrizmin nasıl temsil edildiğini ve insan-doğa ilişkilerinin filmler aracılığıyla nasıl yansıtıldığını, sinema ve çevre etiği konularına katkı sağlayarak, sinemada antroposentrizmin yansımaları üzerine literatürdeki boşlukları doldurmayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda, filmlerdeki antroposentrik temaların ve insan-doğa ilişkilerinin derinlemesine analizi yapılarak, sinematik anlatılarda nasıl işlendiği ve bu temaların izleyiciye nasıl aktarıldığı anlaşılmaya çalışılmıştır. Çalışmanın evrenini, 2000'li yıllarda çekilmiş ve doğa ile insan ilişkisini işleyen filmler oluşturmaktadır. Örneklem olarak, antroposentrizm ve insan-doğa ilişkilerini ele alan üç film; Avatar, Blade Runner 2049 ve Mortal Engines oluşturmaktadır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden biri sayılan içerik analizi kullanılmıştır. İçerik analizi, sinemada kullanılan temaların, karakterlerin ve görsel-işitsel unsurların sistematik olarak incelenmesine olanak tanımaktadır. Bu doğrultuda, araştırma deseni olarak yorumsayıcı analiz kullanılarak filmlerdeki antroposentrik temalar ve insan-doğa ilişkileri analiz edilmiştir. Bu araştırma, sinemanın insanmerkezci söylemleri yeniden üretmenin yanı sıra, bu söylemleri sorgulayan ve ekolojik bilinç geliştirme potansiyeli taşıyan düşünsel bir alan olduğunu göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Today, cinema has become an important discipline through which the anthropocentric (human-centered) perspective is questioned and reevaluated through films that address the interaction between humans and nature. Anthropocentrism generally refers to a worldview that sees humans as the center and most important entity in the universe. This perspective plays a decisive role in modern societies' relationship with nature. Anthropocentrism is a system of thought that asserts that humans have the right to establish superiority over nature and that nature should be seen as a means to fulfill human needs. However, rapidly increasing environmental problems and ecological crises today have made it necessary to question the sustainability of anthropocentric ideas. This study aims to fill the gaps in the literature on the reflections of anthropocentrism in cinema by examining how anthropocentrism is represented in cinema and how human-nature relations are reflected through films, thereby contributing to the fields of cinema and environmental ethics. In this context, the study seeks to understand how anthropocentric themes and human-nature relationships are analyzed in depth in films, how they are addressed in cinematic narratives, and how these themes are conveyed to the audience. The universe of the study consists of films shot in the 2000s that deal with the relationship between nature and humans. Three films that address anthropocentrism and human-nature relations, Avatar, Blade Runner 2049, and Mortal Engines, were selected as examples. Content analysis, one of the qualitative research methods, was used in this study. Content analysis enables the systematic examination of themes, characters, and audiovisual elements used in cinema. In this context, interpretive analysis was used as the research design to analyze anthropocentric themes and human-nature relationships in films. This research demonstrates that cinema is not only a medium that reproduces human-centered discourses, but also a conceptual space that questions these discourses and has the potential to develop ecological awareness.
Benzer Tezler
- Posthümanizm ve cosmic-horror sineması
Posthumanism and cosmic-horror cinema
BATURALP ONRAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Radyo-TelevizyonEge ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PINAR ÖZGÖKBEL BİLİS
- Ekosinema ve ekolojik etik deneyim: Antropos kibrini aşmak için ekolojik yas tutmak
Ecocinema and ecological ethical experience: Feeling ecological grief to overcome arrogance of anthropos
HÜLYA AKAN ÇELİK
Doktora
Türkçe
2024
Felsefeİstanbul ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN AKBULUT
- Öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının ekosentrik, antroposentrik ve çevreye yönelik antipatik tutumları ile ekolojik ayak izlerinin incelenmesi
Analyzing ecocentric, anthropocentric and antipathetic attitudes toward environment and ecological footprints of teachers and preservice teachers
SİNEM BAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SAİT BULUT
- Andre Zvyagintsev : The Return, The Banishment, Elena How Father's Exile Their Children
Başlık çevirisi yok
LUSİN DİNK ALPER
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Sahne ve Görüntü Sanatlarıİstanbul Bilgi ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TUNA ERDEM
PROF. DR. FERİDE ÇİÇEKOĞLU
- Hasan Özgen belgesel filmlerinin kültürel miras açısından göstergebilimsel çözümlemesi
Semiotic analysis of Hasan Ozgen documentary films in terms of cultural heritage
RAMAZAN SERCAN SOMUNCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Radyo-TelevizyonGiresun ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT BİROL