Ekosinema ve ekolojik etik deneyim: Antropos kibrini aşmak için ekolojik yas tutmak
Ecocinema and ecological ethical experience: Feeling ecological grief to overcome arrogance of anthropos
- Tez No: 904805
- Danışmanlar: PROF. DR. HASAN AKBULUT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, Radyo-Televizyon, Sahne ve Görüntü Sanatları, Philosophy, Radio and Television, Performing and Visual Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Radyo-Televizyon ve Sinema Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 312
Özet
Dünyanın mevcut ekonomik düzeninin ve insanın ekolojik denge üzerindeki yıkıcı faaliyetlerinin neden olduğu ekolojik felaketler bugün bizi dünyanın kırılganlığı ile yüzleştirmiştir. Genellikle Antroposen olarak nitelenen bu çağda ekosistemlerin çöküşü, biyoçeşitlilik kaybı, buzulların erimesi gibi ekolojik değişimler yaşanmaktadır. Küresel ısınma ve doğrudan ekolojik kırımların neden olduğu ekolojik felaketler çoğu insana kolektif mekanlarını, ilişkilendiği toprağı, ağacı, denizi, hayvanları, temiz havayı kısacası oikosunu (ev, yakın çevre) kaybettiği hissini yaşatmaktadır. Ekolojik kayıplar karşısında derin bir üzüntü ile açığa çıkan psikolojik tepki“ekolojik yas”,“ekolojik keder”(ecological grief) olarak adlandırılmaktadır. Çalışmanın amacı dünyanın kırılganlığı karşısında ne hissettiğimizi, ekolojik kayıpları gösteren ve bu kayıplar karşısında ekolojik yas tutan ya da ekolojik yasın sızdığı filmlerin bu hissedişimizi nasıl etkilediklerini ortaya çıkarmaktır. Çalışmada otoetnografi yöntemine başvurularak hem araştırmacının araştırma konusuyla ilişkili olarak ekolojik yası analiz edilmiş hem de filmozofi yöntemi kullanılarak ekoeleştiri/ ekosinema yaklaşımı ile Kızıl Gökyüzü (Roter Himmel, 2023), Eko Eko Eko (2023) ve Selyatağı (2018) filmleri analiz edilmiştir. Ekolojik felaketleri konu edinmiş ekolojik kıyamet filmleri Antroposen estetiğini bir yıkım estetiği olarak kullanır. Seyirci bu filmlerde doğanın yok oluşundan adeta estetik bir haz alarak ekolojik krize karşı duyarsızlaşır. Seyirciyi yaşanmakta olan ekolojik felaketlere yabancılaştıran, insan olmayanlara karşı Antropos kibrini yeniden üreten bu filmlerin aksine tezde analizi yapılan filmlerin Antroposen estetiğini yeryüzüne karşı etik bir sorumlulukla kullandıkları, gerçek kaygılara yer verdikleri, Antroposentrik etik anlayışını sorguladıkları ve ekolojik kayıplar için ekolojik yas tuttukları ortaya çıkarılmıştır. Bu filmlerde ekolojik yas hem film-dünyaya sızmıştır hem de ana karakterler (Selyatağı'da VR deneyimi ile seyirci) ekolojik etik deneyim yaşayarak ekolojik yas tutmuş ve bu deneyimlerinden ekolojik bir bilinçle güçlenerek çıkmışlardır. Bu çalışmada insanın ekolojik krize karşı harekete geçebilmesi için öncelikle ekolojik yası hissetmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. Ekolojik yas tutan kişi Antropos kibrini aşarak insan olmayanların acısını hissedip onlarla ürkecek ve yeryüzüne karşı etik sorumluluk alacaktır.
Özet (Çeviri)
The ecological disasters caused by the current economic order of the world and the destructive human activities on the ecological balance have confronted us with the vulnerability of the earth today. In the present era that is generally regarded as the Anthropocene, ecological changes such as collapse of ecosystems, loss of biodiversity and melting glaciers occur. Ecological disasters caused by global warming and directly by ecological destructions make most people feel that they have lost their collective spaces, the soil they are associated with, the trees, the sea, animals, clean air, in short, their oikos (home, close environment). The psychological reaction that emerges with deep sadness in the face of ecological losses is called“ecological grief”. This study aims to uncover what we feel in the face of the vulnerability of the earth and reveal how the films that feature ecological losses and grieve over those losses or those ecological grief infiltrated impact this feeling of us. This study analyzes both the researcher's ecological grief in relation to the research topic employing the autoethnography method and the films Afire (Roter Himmel, 2023), Eko Eko Eko (2023) and Selyatağı (2018) through the filmosophy method adopting an ecocriticism/ecocinema approach. Ecological apocalypse films dealing with ecological disasters use the Anthropocene aesthetics as an aesthetics of destruction. In these films, the audience becomes insensitive to the ecological crisis by taking kind of aesthetic pleasure in the destruction of nature. In contrast to such films that alienate the audience from the ongoing ecological disasters and reproduce the Anthropos arrogance towards non-humans, I have indicated that the films analyzed in this dissertation employ the Anthropocene aesthetics with an ethical responsibility towards the earth, have real concerns, question the Anthropocentric ethical understanding, and grieve over ecological losses. In these films, ecological grief has infiltrated the film-world, and the main characters (including the audience with the VR experience in Selyatağı) have felt ecological grief by experiencing ecological ethics, and consequently, they have got stronger attaining ecological awareness from these experiences. In this study, I have concluded that in order for humans to take action against the ecological crisis, they should primarily feel the ecological grief; the person feeling ecological grief will feel the pain of non-humans by overcoming Anthropos arrogance, face the fears together and take on ethical responsibility for the earth.
Benzer Tezler
- Ekosinema üzerine düşünmek: Andrey Tarkovski, Abbas Kiyarüstemi ve nuri bilge ceylan sinemasında doğa
Thinking on ecocinema: The Nature in the cinema of Andrey Tarkovski̇, Abbas Ki̇arostami̇ and Nuri̇ Bi̇lge Ceylan
MEHMET EMRE GÜL
Doktora
Türkçe
2024
Sahne ve Görüntü SanatlarıAkdeniz Üniversitesiİletişim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAHAR URHAN
- Ekoeleştiri-ekosinema: Hollywood bilimkurgu sinemasında doğa ve iklim izlekleri
Ecocriticism-ecocinema: Nature and climate themes in Hollywood sci-fi cinema
GÜLSEREN DİNVAR PEKŞEN
Doktora
Türkçe
2023
İletişim BilimleriAnadolu ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EROL NEZİH ORHON
- Türk film çalışmalarında yeni yönelimler: Ekoeleştiri, ekosinema ve ekolojik bir metin olarak film
New trends in Turkish film studies: Ecocriticism, ecocinema, and film as an ecological text
ÇAĞRI YILMAZ
Doktora
Türkçe
2021
Sahne ve Görüntü SanatlarıAnadolu ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CANAN ULUYAĞCI
- Popüler sinemada ekoeleştiri: 'Avatar' ve 'Açlık Oyunları'
Ecocrticism in popular cinema: 'Avatar' and 'Hunger Hames'
AYGÜN ŞEN
Doktora
Türkçe
2016
Sahne ve Görüntü SanatlarıMarmara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞÜKRAN ESEN
- Okur–tepki kuramı bağlamında bir durum çalışması: Miyazaki filmlerindeki ekoeleştirel söyleme öğrenci tepkilerinin analizi
A case study in the context of reader–response theory: Analysis of student reactions to ecocritical discourse in Miyazaki films
BENGİ HAZAR KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMuş Alparslan ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMED TUNAGÜR