Türkiye'de akıllı kent uygulamalarının afet yönetimi boyutuyla analizi
Analysis of smart city applications in Türkiye with the dimension of disaster management
- Tez No: 950586
- Danışmanlar: PROF. DR. YUNUS EMRE ÖZER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Kamu Yönetimi, Public Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Afet Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Afet Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 270
Özet
Afetlerin toplumlar üzerindeki olumsuz etkileri gün geçtikçe artmaktadır. Bu etkiler özellikle nüfusun yoğun olduğu kentsel alanlarda daha da fazla hissedilmektedir. Günümüzde teknolojinin ortaya koyduğu çeşitli imkanlar sayesinde bu etkileri azaltmaya yardımcı olan akıllı kentler, çeşitli çözümler üreterek afetlere karşı kentsel dirençliliği artırmaya katkı sağlamaktadır. Bu araştırmanın amacı, Türkiye'de Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yapılan değerlendirmeler doğrultusunda afet yönetimi alanında başarılı olarak nitelendirilen sekiz akıllı kenti inceleyerek, afet yönetimi açısından etkili bir akıllı kent modeline ilişkin çerçeve ortaya koymaktır. Araştırma kapsamındaki her bir kent bizzat ziyaret edilmiş; yerinde gözlemler yapılmış, resmî belgeler analiz edilmiş ve yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Bu doğrultuda, akıllı kent politikalarının uygulanmasından sorumlu Bilgi İşlem Daire Başkanları/Müdürleri ile bu süreçlerde doğrudan görev alan uzmanlardan oluşan toplam 11 katılımcı ile görüşülmüştür. Elde edilen veriler, MAXQDA24 nitel analiz yazılımı aracılığıyla tematik analiz ve çapraz durum analizi teknikleriyle çözümlenmiştir. Görüşme bulgularının yerinde gözlem ve belge analizleri ile desteklenmesi yoluyla araştırma sonuçlarında derinlik ve geçerlik sağlanmıştır. Bu bütüncül ve saha temelli yöntemsel yaklaşımı sayesinde, çalışma TÜBİTAK 1002-A Hızlı Destek Programı kapsamında desteklenmeye uygun bulunmuştur. Bulgular afet yönetiminde başarılı bir akıllı kentin bütüncül veri yönetimi, dijital altyapıların sürekliliği, kurumsal iş birliği ve yerel ihtiyaçlara duyarlı stratejik planlama gibi temel unsurlar üzerine inşa edildiğini ortaya koymaktadır. Teknolojik sistemlerin afet yönetiminin tüm evrelerine entegre edilmesi, müdahale kapasitesinin yanı sıra kurumsal refleks, sürdürülebilirlik ve toplumsal katılım açısından da stratejik avantaj sağlamaktadır. Ancak bazı belediyelerde veri kalitesi, veri paylaşımı, altyapı yetersizlikleri ve kurumsal kapasite farkları, bu teknolojilerin etkinliğini sınırlayan temel sorunlar arasında yer almaktadır.
Özet (Çeviri)
The increasing adverse impacts of disasters, particularly in densely populated urban areas, highlight the need for more resilient urban systems. Smart cities, through the integration of advanced technologies, offer significant potential to enhance disaster management capacities. This study examines eight smart cities in Turkey identified by the Ministry of Environment, Urbanisation and Climate Change as successful in disaster management, aiming to develop a framework for an effective smart city model in this context. Each city was personally visited; on-site observations were conducted, official documents were reviewed, and semi-structured in-depth interviews were held. A total of 11 participants, including Heads/Directors of Information Technology Departments and experts directly involved in smart city processes, were interviewed. Data were analysed using MAXQDA24 through thematic and cross-case analysis. Triangulation with observations and document analysis ensured depth and validity. This comprehensive, field-based methodology contributed to the study's eligibility for support under the TÜBİTAK 1002-A Rapid Support Program. Results reveal that a thriving smart city in disaster management is characterised by integrated data governance, resilient digital infrastructure, strong institutional coordination, and context-sensitive strategic planning. The integration of technological systems across all phases of disaster management provides strategic advantages not only for enhancing response capacity but also for improving institutional reflexes, sustainability, and civic engagement. However, challenges persist in data quality, limited inter-agency data sharing, infrastructure deficiencies, and municipalities' institutional capacity disparities. These factors constrain the full realisation of smart technologies' potential in disaster contexts.
Benzer Tezler
- Akıllı kent uygulamalarının afet ve acil durum yönetiminde kullanımı: 6 Şubat 2023 depremleri
The use of smart city applications in disaster and emergency management; February 6, 2023
ŞEYDA FİDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Kamu YönetimiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YETER AVŞAR
- Kent bilgi sistemleri: Elazığ Belediyesi örneği
City information systems: the case of Elazığ Municipality
TANER AKTAŞ
- Akıllı şehirlerde acil durum yönetimi: Çalışma alanı Akçaabat
Emergency management in smart cities: Study area Akçaabat
ÖMÜR DADAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
CoğrafyaSakarya ÜniversitesiAfet Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEM KIRLANGIÇOĞLU
- Dimensional evaluation of retrofitting smart cities: The historical peninsula case
Uyarlanmış akıllı şehirlerin farklı boyutlarıyla incelenmesi: Tarihi yarımada örneği
BURAK BELLİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TURGAY KEREM KORAMAZ
- Akıllı kent uygulamalarının kamu hizmet sunumuna etkisi ve vatandaş memnuniyeti
The effect of smart city applications on public service delivery and citizen satisfaction
ZEKERİYA BİLİCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Kamu YönetimiNecmettin Erbakan ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERHAN ÖRSELLİ