Geri Dön

Yeni nesil müzelerde sürükleyici teknolojilerin kullanımı ve turistik deneyime etkisi: Efes deneyim müzesi örneği

The use of immersive technologies in new-generation museums and their effects on the tourist experience: The case of the Ephesus experience museum

  1. Tez No: 950614
  2. Yazar: EDA KANDEMİR
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. EDA AVCI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Turizm, Tourism
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Turizm İşletmeciliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 170

Özet

Günümüzde müze deneyimleri, yalnızca bilgi edinme işlevinden sıyrılarak ziyaretçilerin duyularına ve duygularına hitap eden, unutulmaz deneyimler yaşatmayı amaçlayan yapılar hâline gelmiştir. Bu bağlamda, gerçeklik teknolojileriyle desteklenen Efes Deneyim Müzesi, Türkiye'nin ilk deneyim müzesi olması bakımından özgün bir örnek teşkil etmektedir. Bu araştırmanın temel amacı, Efes Deneyim Müzesi'ni ziyaret eden yerli turistlerin akış deneyimlerini incelemek ve akış deneyimin kesintiye uğratan faktörleri belirlemektir. Akış deneyimi, bireyin etkinlik sırasında zaman ve benlik farkındalığını yitirerek derin bir yoğunlaşma hâli yaşaması olarak tanımlanmakta ve müze deneyimi kalitesini belirleyen önemli bir unsur olarak kabul edilmektedir. Araştırma, sürükleyici teknolojilerin ziyaretçilerin akış deneyimine etkisini analiz ederek, deneyim müzelerine yönelik ileride yapılacak çalışmalara teorik ve pratik katkılar sağlamayı amaçlamaktadır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi tercih edilmiş; veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formları kullanılmıştır. Veri toplama süreci 2024 yılı ağustos ayında başlamış, 2025 yılı ocak ayında tamamlanmış ve bu süreçte toplam 32 yerli turist ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle incelenmiş, ziyaretçilerin akış deneyimleri ototelik- içsel motivasyon, zorluk ve beceri dengesi, anında geri bildirim, zaman dönüşümü, kontrol hissi ve yoğunlaşma olmak üzere altı boyut altında v değerlendirilmiştir. Ayrıca, akış deneyimini kesintiye uğratan olumsuz ifadelere ayrı bir tabloda yer verilmiştir. Müze ziyaretine ilişkin beklentiler, deneyim tatmini ve geliştirme önerileri ise“Teknolojik, Duyusal ve Beklenti Boyutu”,“Algısal ve Duygusal Tatmin Boyutu”ve“Yetersiz Deneyim Derinliği Boyutu”olmak üzere üç tematik başlık altında analiz edilmiştir. Bu araştırma, Efes Deneyim Müzesi başta olmak üzere benzer nitelikteki deneyim müzelerine yönelik stratejik iyileştirme alanları sunmakta ve yerli turistlerin öznel deneyimlerinden hareketle deneyim tasarımında dikkat edilmesi gereken unsurlar konusunda yönlendirici bilgiler ortaya koymaktadır. Aynı zamanda, konu veya mevcut literatürde nitel araştırmaların sınırlı olması nedeniyle, bu çalışma yeni teorik açılımlar ve yönetimsel stratejilere katkı sunabilecek keşifsel bir değer taşımaktadır.

Özet (Çeviri)

In the contemporary museum landscape, there has been a paradigm shift from the delivery of information-based experiences to the creation of environments that appeal to the senses and emotions of visitors, with the objective of creating unforgettable experiences. In this context, the Ephesus Experience Museum stands out as a unique example, as it is the first experience-based museum in Türkiye. This museum's distinctiveness piques curiosity and sets the stage for the main aim of this research: to examine the flow experiences of domestic tourists visiting this pioneering museum and to identify the factors that disrupt this flow state. Flow experience is defined as a deep state of concentration in which individuals lose their awareness of time and self during an activity. It is considered a key element in determining the quality of the museum experience. This study aims to provide theoretical and practical contributions to future research on experience museums by analyzing the impact of immersive technologies on the visitors' flow experience. A qualitative research method was adopted for this study, and semi-structured interview forms were used as the data collection tool. The data collection process began in August 2024 and was completed in January 2025, during which interviews were conducted with 32 domestic tourists. The collected data were analyzed using content analysis, and visitors' flow experiences were evaluated under six dimensions: autotelic-intrinsic v“”motivation, challenge-skill balance, immediate feedback, time transformation, sense of control, and concentration. A separate table was also created for negative statements that disrupted the flow experience. Expectations regarding the museum visit, experience satisfaction, and suggestions for improvement were analyzed under three thematic categories:“Technological, Sensory, and Expectation Dimension,”“Perceptual and Emotional Satisfaction Dimension,”and“Insufficient Depth of Experience Dimension.”This research provides strategic areas for improvement for the Ephesus Experience Museum and similar experience-based museums. It also offers guiding insights into the elements to be considered in experience design, based on the subjective experiences of domestic tourists. Furthermore, due to the limited number of qualitative studies in the current literature, this study holds significant exploratory value. Contributing to new theoretical perspectives and managerial strategies can help advance the academic understanding of museum experiences.

Benzer Tezler

  1. Müze sergi mekanlarının oyunlaştırılmasına yönelik sergileme tasarım ilkeleri

    Exhibition design principles for the gamification of museum exhibition space

    ZÜLEYHA AYKUT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Bilim ve TeknolojiMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    İç Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İPEK FİTOZ

  2. Spatial dynamics of moving images: Expanded cinema in Turkiye

    Hareketli görüntülerin mekânsal dinamikleri: Türkiye'de genleşmiş sinema

    CANSU SİCİMLİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    MimarlıkOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA HALUK ZELEF

  3. Türkiye ve dünya arkeoloji müzelerinde çağdaş sergileme modelleri üzerinden uygulamaların dijital ortamlara taşınması

    Transportation of applications to digital environments on contemporary exhibition models in Turkish archaeology museums and world museums

    HİLAL ZENCİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    ArkeolojiMaltepe Üniversitesi

    Disiplinlerarası Güzel Sanatlar Ana Sanat Dalı

    DOÇ. DR. AYŞE NESRİN AKÖREN

  4. Kazakistan kültüründe Kazak gelinliklerinin 1900'den günümüze değişimi

    The change of traditional Kazakh bridal in Kazakhstan culture since 1900

    GUZAL MASSADIKOVA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Güzel SanatlarGazi Üniversitesi

    Moda Tasarımı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HALİME ARSLAN

  5. The interactive relationship between performance art and space: New generation museum

    Performans sanatı ve mekan arasındaki etkileşimli ilişki: Yeni nesil müze

    BAŞAK ÇEVİK TOPRAK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    MimarlıkOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CELAL ABDİ GÜZER