Vegan ürünler sunan yiyecek içecek işletmelerinin çevresel sürdürülebilirlik kapsamında değerlendirilmesi
Evaluation of food and beverage establishments offering vegan products within the scope of environmental sustainability
- Tez No: 951064
- Danışmanlar: DOÇ. DR. TURGAY BUCAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Gastronomi ve Mutfak Sanatları, Gastronomy and Culinary Arts
- Anahtar Kelimeler: Vegan Ürün, Yiyecek İçecek İşletmesi, Çevresel Sürdürülebilirlik, Vegan Product, Food and Beverage Business, Environmental Sustainability
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 189
Özet
Veganlık, yalnızca bir beslenme biçimi değil, aynı zamanda etik ve ekolojik kaygılarla doğrudan bağlantılı bir yaşam tarzıdır. Bu yaşam tarzı, gıda üretimi esnasında tüketilen su, enerji, toprak ve diğer doğal kaynakların daha verimli bir şekilde kullanılmasını, karbon ayak izinin azaltılmasını sağlayarak çevresel sürdürülebilirliğe katkıda bulunmayı hedeflemektedir. Hayvansal ürünlerin tüketiminin tercih edilmesinin çevreye olan olumsuz etkileri göz önünde bulundurulduğunda, vegan beslenme çevresel sürdürülebilirlik açısından önemli bir alternatif sunmaktadır. Bu bağlamda, vegan yiyecek içecek işletmelerinin tedarik zinciri, atık yönetimi, ambalaj kullanımı, ve enerji tasarrufu gibi konulara sürdürülebilirlik ilkeleri doğrultusunda yaklaşmaları, çevresel etkilerini en aza indirmelerini mümkün kılacaktır. Çalışmanın amacı, vegan ürünler sunan yiyecek içecek işletmelerinin çevresel sürdürülebilirlik açısından etkilerini ortaya koymaktır. Bu doğrultuda, söz konusu işletmelerin çevresel sürdürülebilirlik ilkeleri kapsamında benimsedikleri uygulamalar, bu uygulamaların yarattığı etkiler ve sürdürülebilirlik bilincinin işletme politikalarına ne ölçüde yansıdığı incelenmiştir. Nitel araştırma yöntemiyle yürütülen çalışmada, uzman görüşleri alınarak önceden oluşturulan sorular (yarı yapılandırılmış görüşme) kullanılarak İzmir'de faaliyet gösteren vegan işletmelerle yüz yüze mülakatlar gerçekleştirilmiş; elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda, İzmir'deki vegan yiyecek içecek işletmelerinin çevresel sürdürülebilirliğe önemli katkılar sunduğu belirlenmiştir. İşletmelerin büyük bir bölümü atık yönetimi, enerji ve su tasarrufu, geri dönüştürülebilir ambalaj kullanımı ile yerel ve mevsimsel ürün tercihine özen göstermektedir. Ayrıca bazı işletmeler, çevre bilincini artırmaya yönelik faaliyetler de yürütmektedir. Fakat altyapı eksiklikleri, ekonomik zorluklar ve kurumsal destek yetersizliği gibi sebeplerle bu uygulamalar her işletmede aynı düzeyde hayata geçirilememektedir.
Özet (Çeviri)
Veganism is not only a dietary preference but also a lifestyle rooted in ethical and ecological concerns. It aims to support environmental sustainability by reducing the use of natural resources such as water, energy, and land, and by lowering the carbon footprint. From this perspective, vegan diets provide an environmentally sustainable alternative to traditional animal-based diets. Accordingly, it is essential for vegan food and beverage businesses to adopt sustainability principles in areas such as supply chain management, waste reduction, packaging, and energy conservation to minimize their environmental impact. This study aims to evaluate the environmental sustainability practices of businesses offering vegan products. Using a qualitative research method, semi-structured interviews were conducted with vegan businesses operating in İzmir. The collected data were analyzed through content analysis. The findings reveal that most vegan businesses in İzmir contribute significantly to environmental sustainability. Common practices include efficient waste management, water and energy saving, use of recyclable packaging, and preference for local and seasonal ingredients. Additionally, some businesses actively promote environmental awareness. However, infrastructural limitations, economic difficulties, and lack of institutional support prevent these practices from being fully implemented across all businesses.
Benzer Tezler
- Sürdürülebilir gıda yönetimi kapsamında Türkiye'de vegan ve vejetaryen beslenmeye yönelik sosyal tutumun analizi
Analysis of social attitude towards vegan and vegetarian diet in Turkey within the scope of sustainable food management
FATMANUR TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıSakarya Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OĞUZ TÜRKAY
- Novel nutritional yeast formulation as a functional ingredient for healthy snacks
Sağlıklı atıştırmalıklar için fonksiyonel bir bileşen olarak yeni nesil besin mayası formülasyonu
ALEYNA NUR KARSLI
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Gıda Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESRA ÇAPANOĞLU GÜVEN
- Bazı vegan et ürünleri üretimi ve fizikokimyasal, mikrobiyolojik ve duyusal özelliklerinin belirlenmesi
Production of some vegan meat products and determination of physicchemical, microbiological and sensory characteristics
SİNAN KILIÇKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Gıda MühendisliğiKayseri ÜniversitesiOrganik Üretim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA ÇAVUŞ
- Tahinden elde edilen tahin sütü ile pastacı kreması üretimi
Production of pastry cream with tahini milk obtained from tahini
DİLBER ELİEYİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Gastronomi ve Mutfak Sanatlarıİstanbul Gelişim ÜniversitesiGastronomi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NEVRUZ BERNA TATLISU
- Proteins and bioactive peptides extraction from food wastes and their modification by different processes to produce functional food products
Gıda atıklarından proteı̇n ve bı̇yoaktı̇f peptı̇d ekstraksiyonu ve fonksı̇yonel gıda ürünleri üretmek üzere farklı ı̇şlemlerle modı̇fı̇kasyonu
EZGİ ŞENOL
Doktora
İngilizce
2024
Gıda Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERAAT ÖZÇELİK