Otizm spektrum bozukluğuna sahip çocuklarda fonksiyonel beslenme ve duyusal işlemleme becerilerinin değerlendirilmesi
Assessment of functional feeding and sensory processing skills in children with autism spectrum disorder
- Tez No: 951220
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SAFA HEYBET
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ergoterapi, Occupational Therapy
- Anahtar Kelimeler: Besin Seçiciliği, Duyu bütünleme, Otizm spektrum bozukluğu (OSB), Autism Spectrum Disorder (ASD), Food Selectivity, Sensory Integration
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Biruni Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ergoterapi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Ergoterapi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) tanısı almış çocuklarda fonksiyonel beslenme ve duyusal işlemleme becerilerinin ve yaşam kalitelerinin artırılması açısından büyük önem taşımaktadır. Duyusal işlemleme, bireyin çevresel uyaranları algılama ve yorumlama sürecini ifade ederken, OSB'li çocuklarda bu beceride sıkça bozulmalar gözlemlenmektedir. Bu bozulmalar, yiyecek seçiciliği gibi beslenme davranışlarında sorunlara yol açmakta; dokusu ve kokusu gibi duyusal özelliklere aşırı tepki gösterilmesi, beslenme çeşitliliğini sınırlamaktadır. Bu bağlamda, duyu bütünleme terapisi, duyusal İşlemleme becerilerinin geliştirilmesinde etkili bir yaklaşım olarak öne çıkmaktadır. Çalışma Suda Kids Ergoterapi ve Danışmanlık Merkezi'nde gerçekleştirildi. Katılımcılar, Kasım 2024 – Şubat 2025 tarihleri arasında velilerin onayı doğrultusunda çalışmaya dahil edildi.Veri toplama aracı olarak Beslenme Problemleri Tarama Testi (STEP), Dunn Duyu Profili ve PEDI-EAT-10 ölçekleri kullanıldı.Elde edilen veriler, OSB'li çocuklarda duyusal işlemleme becerilerinde zayıflıklar olduğunu ortaya koymuştur. Yaş ilerledikçe duyusal işlemleme faktörleri ile düşük düzeyde pozitif ve anlamlı ilişkiler gözlemlenmiştir. OSB'li çocukların, tipik gelişim gösteren akranlarına göre taktil duyarlılık, işitsel işlemleme ve duyusal arayış davranışlarında belirgin farklılıklar sergilediği görülmüştür. Modülasyon bozukluğu yaşayan çocuklarda ise çevresel uyaranlara yüksek hassasiyet ve yoğun duyusal arayış dikkat çekmiştir. Ayrıca, duyusal işlemleme alt boyutları ile yeme davranışları arasında anlamlı ilişkiler bulunmuş; sosyal-duygusal tepkilerin artışının beslenme sorunlarını azalttığı tespit edilmiştir. Bu bulgular, OSB'li çocukların duyusal işlevleri ve beslenme sorunlarına ilişkin önemli veriler sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Enhancing functional feeding, sensory processing abilities, and quality of life in children diagnosed with Autism Spectrum Disorder (ASD).The development of functional nutrition and sensory processing abilities holds substantial significance in improving the quality of life for children diagnosed with Autism Spectrum Disorder (ASD). Sensory processing refers to the neurological process through which an individual perceives and interprets environmental stimuli, and impairments in this domain are frequently observed in children with ASD. These impairments often manifest in problematic eating behaviors, such as food selectivity, and are characterized by an exaggerated response to sensory attributes like texture and odor, thereby restricting dietary variety. In this context, sensory integration therapy emerges as a promising intervention aimed at enhancing sensory processing capabilities.The study was conducted at the Suda Kids Occupational Therapy and Counseling Center. Participants were enrolled in the study with parental consent between November 2024 and February 2025. The research utilized the Screening Tool of Feeding Problems (STEP), the Dunn Sensory Profile, and the PEDI-EAT-10 scales as instruments for data collection.The analysis of the data revealed significant deficits in sensory processing abilities among children diagnosed with ASD. A positive and statistically significant relationship was observed between age and sensory processing factors, albeit at a low level. Furthermore, children with ASD exhibited pronounced differences in tactile sensitivity, auditory processing, and sensory-seeking behaviors when compared to their typically developing peers. Among those with modulation disorders, heightened sensitivity to environmental stimuli and a pronounced sensory-seeking tendency were noteworthy. Additionally, significant correlations were found between specific sensory processing subdomains and feeding behaviors, with an increase in socio-emotional responses found to mitigate feeding problems.These findings provide valuable insights into the sensory processing and nutritional challenges faced by children with ASD, underscoring the need for targeted therapeutic interventions to address these issues.
Benzer Tezler
- Otizmli çocuklarda besin seçiciliğinin gastrointestinal semptomlar ve konstipasyon üzerine etkisi
The effect of food selectivity on gastrointestinal symptoms and constipation in children with autism
ECE VATANSEVER GÜRGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Beslenme ve DiyetetikBaşkent ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESRA KÖSELER BEYAZ
- İlkokula zamanında başlamış ve geç başlamış otizm spektrum bozukluğu olan çocukların proprioseptif ve vestibüler duyularının gelişiminin incelenmesi
Examination of the development of proprioceptive anda vestibuler senses in children diagnosed with autism spectrum disorder who started primary school on time an late
ZEYNEP TUNA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ErgoterapiBiruni ÜniversitesiErgoterapi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SAFA HEYBET
- Physical activity participation in children with autism spectrum disorders in different communities: A comparative study
Farklı topluluklarda otizm bozukluğu olan çocukların fiziksel aktiviteye katılımı: Karşılaştırmalı bir çalışma
WALAA KHADER
Doktora
İngilizce
2017
SporMarmara ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYSEL PEHLİVAN
- Otizm spektrum bozukluğu tanılı çocuk hastalarda enflamatuar sitokin düzeyleri ile nöroligin düzeylerinin hastalık şiddeti ve semptom kümeleriyle ilişkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship of inflammatory cytokine levels and neuroligin levels with disease severity and symptom clusters in pediatric patients with autism spectrum disorder
KÜBRA KILINÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriSelçuk ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERHAT TÜRKOĞLU
- Sendromik olmayan otizm spektrum bozukluğu tanılı ikisi de etkilenmiş ikiz çocuk ve ergenlerin ve anne-babalarının genomlarının ve transkriptonlarının tüm genom dizileme ve RNA dizileme yöntemi ile analizi
Whole genome analysis of dizygotic twins diagnosed with 'non-syndromic' autism spectrum disorder and their parents
PELİN ÜNAL VARIŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriDokuz Eylül ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SUHA MİRAL