Biyoçeşitliliğe dost okul bahçesi kavramı; Erzurum kenti örneği
The concept of a school garden friendly to biodiversity; the example of the city of Erzurum
- Tez No: 951356
- Danışmanlar: PROF. DR. HASAN YILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: İklim Değişikliği, Biyoçeşitlilik, Biyodost Yerleşke, Soğuk iklim, Erzurum, Okul Bahçesi, Climate Change, Biodiversity, Biofriendly Campus, Cold climate, Erzurum, School Garden
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 143
Özet
Amaç: Soğuk iklim kentlerinden biri olan Erzurum'da, okul bahçelerinin değerlendirilerek daha yaşanabilir ve sürdürülebilir mekanlar haline getirilmesi büyük önem taşımaktadır. Bu çalışma, soğuk iklimlerde okul bahçelerinin sürdürülebilirlik ve biyoçeşitlilik ilişkisini inceleyerek, iklim değişikliği bağlamında kentlerin karşı karşıya kalabileceği riskleri değerlendirmeyi ve bu risklerin azaltılmasındaki rolünü tartışmayı amaçlamaktadır. Yöntem: Araştırma, kentsel ortamlarda biyoçeşitliliğin sürdürülebilirliğinin sağlanması üzerine odaklanmıştır. Çalışma kapsamında literatür taraması gerçekleştirilmiştir. Saha çalışmaları için gerekli resmi izinler alınarak, 2024-2025 yılları arasında 4 mevsimi kapsayacak şekilde Erzurum ilindeki çeşitli okul bahçelerinde araştırma, inceleme ve fotoğraf çekimleri yapılmıştır. ''Biyodost Yerleşke Kavramı Kriterleri (Yılmaz, 2024a)'' çalışma yöntemi olarak belirlenmiştir ve elde edilen verilerle belirlenen 25 okul bahçesi bu kriterlere göre analiz edilmiştir. Bulgular: Erzurum kent merkezindeki 25 okul bahçesi Biyodost Yerleşke kriterlere göre değerlendirilmiştir. Buna göre Palandöken ilçesinde Erzurum İbrahim Hakkı Fen Lisesi 81 puan, Sabahattin Solakoğlu İlkokulu 85 puan alarak“Yüksek Seviyede Biyodost Yerleşke”, Erzurum Mehmet Akif Ersoy Anadolu Lisesi 72 puan, 3 Temmuz Anadolu İmam Hatip Lisesi 70 puan alarak“İyi Seviyede Biyodost Yerleşke”zorunlu kriterlerini sağladığı belirlenmiştir. Yakutiye ilçesinde zorunlu kriterleri sağlayan okul bahçesi bulunmamaktadır. Aziziye ilçesinde Reşit Karabacak Spor Lisesi zorunlu kriterleri sağlayarak 74 puan almış“İyi Seviyede Biyodost Yerleşke”özelliği taşıdığı tespit edilmiştir. Sonuç: Sonuç olarak, Biyodost okul bahçeleri; doğal bitki örtüsü, sürdürülebilirlik ve eğitim alanlarının birleştiği alanlar olarak, öğrencilere doğayla etkileşim imkânı sunar; böylece hem bilgi kazandırır hem de kentsel ekosistemin sürdürülebilirliğine katkı sağlayacaktır. Okul bahçeleri, çok yönlü işlevleriyle öğrencilerin gelişimini destekleme açısından önemlidir. Çalışma sonucunda soğuk iklim kentlerini simgeleyen Erzurum kent merkezindeki 5 okulun Biyodost Yerleşke kriterlerini sağladığı belirlenmiştir. Ülkemizde ilk soğuk iklim Biyodost okul bahçelerini simgelen bu okul bahçelerinin kentte ve bölgede yaygınlaştırılmasına Örnek oluşturacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Purpose: In Erzurum, a cold climate city, it is important to transform school gardens into more livable and sustainable spaces. This study aims to evaluate the relationship between school gardens in cold climates and sustainability and biodiversity, and to assess the risks of climate change and the role of these areas in risk mitigation. Method: The research focuses on the sustainability of biodiversity in urban areas and a literature review was conducted in this context. After obtaining the necessary official permits for the fieldwork, research and photo shoots covering four seasons were carried out in various school gardens in Erzurum in 2024-2025.''Biofriendly Campus Concept Criteria (Yılmaz, 2024a)'' was determined as the study method and 25 school gardens determined with the data obtained were analyzed according to these criteria. Findings: 25 schoolyards in Erzurum city center were evaluated according to the criteria for Biofriendly Campus. Accordingly, in the Palandöken district, Erzurum İbrahim Hakkı Science High School received 81 points, Sabahattin Solakoğlu Primary School received 85 points, and was deemed to meet the“High Level Biofriendly Campus”criteria. Erzurum Mehmet Akif Ersoy Anatolian High School received 72 points, and 3 Temmuz Anatolian Imam Hatip High School received 70 points, meeting the mandatory criteria for“Good Level Biofriendly Campus.”There are no schoolyards in the Yakutiye district that meet the mandatory criteria. Reşit Karabacak Sports High School in the Aziziye district received 74 points, and was deemed to meet the“Good Level Biofriendly Campus”criteria. Results: As a result, Biofriendly school gardens combine natural vegetation, sustainability and educational spaces, providing students with knowledge and interaction with nature and contributing to the urban ecosystem. School gardens are important to support students' development. In the study, it is thought that 5 schools in Erzurum meet the Biofriendly criteria and these gardens will be the first cold climate Biofriendly practices in our country and will be an example for the spread of Biofriendly in the city and the region.
Benzer Tezler
- Biyoçeşitliliğe dost kent kavramı; Erzincan kenti örneği
The concept of a biodiversity friendly city; example of Erzincan city
GÖKHAN ASKAN
Doktora
Türkçe
2025
Peyzaj MimarlığıAtatürk ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN YILMAZ
- Türkiye için iklim değişikliğine karşı sektörel bazlı uyum faaliyetleri önerileri
Suggestions for sectoral based climate change adaptation practises for Turkey
DENİZ TEKTEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE GÜL TANIK
- Biyoçeşitliliğe duyarlı kentsel peyzaj tasarım Tuğra Parkı örneği
Biodiversity sensitive urban landscape design a case study of Tugra Park
TUĞBA DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Peyzaj MimarlığıAnkara ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYSEL USLU
- Biyoçeşitliliğe ve biyokaçakçılığa yönelik farkındalık ölçeklerinin geliştirilmesi ve üniversite öğrencilerinin farkındalık düzeyleri
Development of biodiversity and biosmuggling awareness scales and determination of awareness levels of university students
ZEYNEP SARAÇ ÖZTAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
BiyolojiOndokuz Mayıs Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FERGAN KARAER
- Aydın ili Karacasu ilçesi ceviz (Juglans regia L.) genotiplerinin seleksiyonu.
Selection of walnut (Juglans regia L.) genotypes in Aydin province, Karacasu district.
GÖKHAN ORUÇ
Doktora
Türkçe
2020
ZiraatAydın Adnan Menderes ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FAİK EKMEL TEKİNTAŞ
PROF. DR. HALİL GÜNER SEFEROĞLU