Oscar Wılde'ın Dorıan Gray'in Portresi, Yusuf Atılgan'ın Aylak Adam ve J.K. Huysmans'ın Tersine eserlerinde kendine yabancılaşmanın üç yüzü
The three faces of self-alienation in Oscar Wilde's The Picture of Dorian Gray, Yusuf Atılgan's Aylak Adam, and J.K. Huysmans' À Rebours
- Tez No: 951565
- Danışmanlar: DOÇ. DR. VEYSEL LİDAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Karşılaştırmalı Edebiyat, Comparative Literature
- Anahtar Kelimeler: Bauman, Fromm, Karşılaştırmalı Edebiyat, Modernite, Öz-yabancılaşma, Simmel, Bauman, Fromm, Comparative Literature, Modernity, Self-alienation, Simmel
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Karşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Karşılaştırmalı Edebiyat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 135
Özet
Bu çalışmada, Oscar Wilde'ın Dorian Gray'in Portresi, J.K. Huysmans'ın Tersine ve Yusuf Atılgan'ın Aylak Adam adlı eserleri, modern bireyin yaşadığı öz-yabancılaşma olgusu sosyolojik eleştiri yöntemi kullanılarak karşılaştırmalı bir perspektifle incelenmiştir. Üç farklı milletten ve iki ayrı medeniyetten gelen yazarların eserleri, yalnızca kültürel ve tarihsel bağlamlarıyla değil, ayrıca karakterlerin içsel çözülmeleri ve yaşadıkları yabancılaşma deneyimleriyle de ele alınmıştır. Öz-yabancılaşma, insanın öncelikle yaşadığı topluma, sonrasında kendisine uzaklaşarak bir izolasyon sürecine girmesi olarak tanımlanabilmektedir. Özellikle 19. yüzyılda yaşanan teknolojik gelişmeler sonucunda şekillenen modernite, toplumsal düzeyde değişikliklere sebep olarak, bireyin toplumla ve hatta kendisiyle kurduğu ilişkiyi köklü şekilde değiştirmiştir. Modernitenin insanlığa sunmuş olduğu bireyselleşerek özgürleşme vaadi, insanı hem toplumdan hem de kendisinden uzaklaştırarak bireyin yabancılaşma sürecine girmesine neden olmuştur. Bu durum, bireyin kimlik arayışını ve varoluşuna dair sorgusunu derinleştirerek, edebiyatta da sıklıkla işlenen temel problemlerinden biri haline gelmiştir. Çalışmada ağırlıklı olarak Zygmunt Bauman'ın akışkan modernite, akışkan aşk ve cemaat-cemiyet ayrımı; Georg Simmel'in metropol kuramı ile birey-toplum ilişkisine dair görüşleri ve Erich Fromm'un sahip olmak/olmak ve tüketen insan anlayışları kuramsal temel olarak kullanılmış; yer yer başka sosyologların düşüncelerine de başvurulmuştur. Analiz bölümünde üç ana karakterin ailevi, toplumsal ve romantik ilişkileri üzerinden öz-yabancılaşma süreçleri çözümlenmiş; her birinin varoluşsal yalnızlığı nasıl ve neden deneyimlediği incelenmiştir. Her üç eserin baş kahramanlarının yaşadıkları öz-yabancılaşma, farklı bağlamlarda şekillense de evrensel bir tema olarak öne çıkmaktadır. Bu tezin temel amacı, moderniteyle birlikte ivme kazanan bireyselleşme sürecinin, bireylerin kendi varoluşlarına yabancılaşmaları üzerindeki etkilerini ele alınan edebi eserler üzerinden irdeleyerek, alana özgün bir katkı sunmaktır.
Özet (Çeviri)
In this study, The Picture of Dorian Gray by Oscar Wilde, À Rebours by J.K. Huysmans, and Aylak Adam by Yusuf Atılgan are analyzed through a comparative perspective using the method of sociological criticism to explore the phenomenon of self-alienation in modern individuals. The works, written by authors from different nations and civilizations, are examined not only in their cultural and historical contexts but also through the characters' inner fragmentation and alienation experiences. Self-alienation can be defined as a process in which individuals grow distant from their society and eventually from themselves, leading to isolation. The technological developments of the 19th century reshaped modernity and transformed human relations, altering the individual's connection to both society and the self. While modernity promised liberation through individualization, it paradoxically intensified alienation and disconnection. This tension has become one of the central existential concerns reflected in literature. The study primarily draws on Zygmunt Bauman's concepts of liquid modernity, liquid love, and the community-society distinction; Georg Simmel's theories on the metropolis and individual-society dynamics; and Erich Fromm's notions of having/being and homo consumens. Additional sociological views are occasionally incorporated. The analysis focuses on the main characters' familial, romantic, and social relationships, revealing how and why each experiences existential solitude. Although shaped by different contexts, the alienation of these characters reveals a universal theme. The main aim of this thesis is to offer a unique contribution by examining how the rise of individualism in modernity fosters self-alienation, as reflected in these literary works.
Benzer Tezler
- Oscar Wilde'ın 'Dorian Gray'in Portresi', Hermann Hesse'nin 'Narziss ve Goldmund' ve Nedim Gürsel'in 'Resimli Dünya' adlı eserlerinde narsist mitinin karşılaştırılması
The comparison of the narcissus myth in 'The Picture of Dorian Gray' by Oscar Wilde, 'Narcissus and Goldmund' by Hermann Hesse and 'Resimli Dünya'(Picture World) by Nedim Gürsel
IŞIL KÖYLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Karşılaştırmalı EdebiyatEskişehir Osmangazi ÜniversitesiKarşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEDİNE SİVRİ
- A comparative study of censorship on oscar wilde's The Picture of Dorian Gray's earliest and the latest translations
Oscar wilde'ın Dorian Gray'in Portresi'ndeki sansürün ilk ve en son çevirileri üzerine karşılaştırmalı bir çalışma
NİLAY BAŞARAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Mütercim-TercümanlıkAtılım ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL İSMAİL ERTON
- A stylistic analysis of Oscar Wilde's The Picture of Dorian Gray and his selected short stories
Oscar Wilde'ın Dorian Gray'in Portresi ve seçilmiş kısa hikayelerinin üslup açısından incelenmesi
ŞENAY ALKAYA EKİNCİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2005
DilbilimYüzüncü Yıl Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. HASAN BOYNUKARA
- Power and beauty relations in the picture of Dorian Gray by Oscar Wilde and Lady audley's secret by Mary Elizabeth Braddon
Oscar Wilde'ın Dorian Gray'in portresi ve Mary Elizabeth Braddon'ın Bayan Audley'in sırrı'ndaki güç ve güzellik ilişkileri
ELİF SARAH ÖZKAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
İngiliz Dili ve EdebiyatıYeditepe Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NİNA CEMİLOĞLU
- The unholy expressions of late Victorian age in Oscar Wilde's the picture of Dorian Gray and Robert Louis Stevenson's the Strange Case of Dr. Jekyll and Mr. Hyde
Oscar Wilde'ın Dorian Gray'in Portresi ve Robert Louıs Stevenson'ın Dr. jekyll ve Bay Hyde'ın Tuhaf Hikayesi'ndeki geç Viktorya dönemi kutsal olmayan ifadeleri
İREM NUR CAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
İngiliz Dili ve Edebiyatıİstanbul Aydın Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESMA TEZCAN