Anayasa hukukunda ölçülülük ilkesi
The principle of proportionality in constitutional law
- Tez No: 951722
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ALİ ERSOY KONTACI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Siyasal Bilimler, Law, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 441
Özet
Ölçülülük ilkesi çağımız anayasa hukuku ve anayasal yargısının başat kavramlarından biri olup ilke gittikçe daha fazla yargı organı tarafından ve hukukun daha farklı alanlarında benimsenmiş; doktrinde de temel hak ve özgürlüklerin sınırlanması ve sınırlamanın sınırlarına ilişkin sorunları çözebilecek en önde gelen yöntem olarak karşımıza çıkmaktadır. İlke coğrafi ve hukuk sahaları itibariyle yaygınlaşmış ve“hukukun genel ilkesi”olarak görülmeye başlanmıştır. Mevcut çalışma, bu gelişim trendinden yola çıkarak bir yorum/yargısal akıl yürütme yönteminin pek de uzun olmayan bir zaman aralığında hukukun temel ilkesi haline geldiğini sorgulamaktadır. Bunun sonucunda ölçülülük ilkesinin temel hak ve özgürlüklerin yargısal olarak korunmasında bir zorunluluk ve olumsallık olarak nasıl karşımıza çıktığı incelenecektir. Bu soruların cevaplarını bulmak adına ilk olarak ölçülülüğün tarihsel gelişim süreci incelenmiş ve İkinci Dünya Savaşı sonrası dönemde temel hak ve özgürlüklerin anayasal düzeyde düzenlenme biçimi ile olan ilişkisi ele alınmıştır. Ardından teknik-hukuksal analiz Türk Anayasa Mahkemesi'nin ölçülülük ilkesini nasıl uyguladığı üzerinden yapılmış ve son bölümde ise Wesley Newcomb Hohfeld'in haklar kuramından yola çıkarak ölçülülük yargısal pratiğinin temel hakların yargısal korunması yolunda nasıl bir anlama sahip olduğu gösterilmiştir. Böylece tarihsel, teknik-hukuksal ve kuramsal analizden faydalanarak ölçülülüğün hukukun genel ilkesi haline bir zorunluluk ve bir olumsallık sonucu geldiğini göstereceğim.
Özet (Çeviri)
The principle of proportionality is one of the dominant concepts of contemporary constitutional law and constitutional review, and this principle has been adopted by more and more judicial bodies and in more and more different areas of law; it has also emerged in the literature as the most prominent method to solve problems regarding the limitation of fundamental rights and freedoms and the limits of the limitations. The principle has become widespread in geographical and legal fields and has come to be regarded as a“general principle of law”. Based on this developmental trend, this study questions how a method of interpretation/judicial reasoning has become a fundamental principle of law in a relatively short period of time. As a result, it will be examined how the principle of proportionality emerges as a necessity and contingency in the judicial protection of fundamental rights and freedoms. In order to find answers to these questions, firstly, the historical development process of proportionality will be examined and its relationship with the way fundamental rights and freedoms are formulated at the constitutional level in the post-World War II period will be discussed. Then, a legal-technical analysis will be conducted on how the Turkish Constitutional Court has applied the principle of proportionality, and in the last section, it will be shown how the judicial practice of proportionality has a meaning for the judicial protection of fundamental rights based on Wesley Newcomb Hohfeld's theory of rights. Thus, by utilizing historical, legal-technical and theoretical analysis, I will show that proportionality became a general principle of law as a result of a necessity and a contingency.
Benzer Tezler
- Türk Anayasa Hukukunda ölçülülük ilkesi
The Principle of proportionality in Turkish Constitutional Law
YÜKSEL METİN
- Vergi Ceza Hukukunda ölçülülük ilkesi (Yüksek yargı organları kararları bağlamında bir değerlendirme)
Principle of proportionality in Tax Criminal Law (An assessment within the context of higher judicial bodies decisions)
ONUR UÇAR
- Türk Anayasa Hukukunda toplantı ve gösteri yürüyüşü özgürlüğü ve sınırlandırılması
The freedom and restriction of assembly and demostration march in Turkish contitutional law
SALİH BENLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Kamu YönetimiKırıkkale ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET BİLGİN