Türkiye'nin İç Batı Anadolu bölümü meloidae (Insecta: Coleoptera) familyası üzerinde araştırmalar
Research on the family meloidae (Insecta: Coleoptera) in Inner Western Anatolian section of Turkey
- Tez No: 951916
- Danışmanlar: PROF. DR. MAHMUT KABALAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Biyoloji, Zooloji, Biology, Zoology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 618
Özet
Bu tez çalışmasında, Türkiye'nin İç Batı Anadolu Bölümü'nden 2019, 2021 ve 2022 yıllarında gerçekleştirilen arazi çalışmalarında toplanmış Coleoptera takımı Meloidae familyasına ait örnekler incelenmiştir. Sistematik değerlendirmeler sonucunda, 2945 örnekten 2 altfamilya ve 16 cinse ait toplam 50 tür tespit edilmiştir. Tespit edilen tüm türlerin genel morfolojik özellikleri betimlenmiş ve fotoğraflanmış, incelenen türler için tanı anahtarları oluşturulmuş; erkek bireyi bulunan 46 tür için erkek genital organların detaylı tanımlamaları yapılarak fotoğraf ve çizimleri verilmiş, ayrıca türler tribüs düzeyinde tartışılmıştır. Alosimus smyrnensis (Maran, 1942) ve Lydus quadrimaculatus (Tauscher, 1812) erkek genital yapılarının çizim ve fotoğrafları ilk kez bu çalışmada verilmiştir. Ayrıca, farklı taksonomik grupları temsil eden 17 türün erkek genital organları taramalı elektron mikroskobu (SEM) ile incelenmiştir. Erkek arka kanatları ve genital yapılarına yönelik gerçekleştirilen geometrik morfometrik analizler sonucunda türler, cinsler ve tribüsler arasındaki benzerlik ve farklılık örüntüleri ortaya konulmuştur. Tüm türleri kapsayan analizlerde, arka kanat şekillerine ilişkin varyasyon örüntülerinin tribüs ve cins düzeyindeki mevcut filogenetik ilişkilerle uyumlu olduğu; erkek genital yapıların ise taksonomik ayrımda güçlü bir karakter olmasına karşın, bu yapıların şekil örüntülerinin geniş taksonomik düzeyde filogenetik ilişkilerle uyumsuz olduğu belirlenmiştir. Daha alt taksonomik düzeylerde (örneğin Lyttini tribüsü ve Mylabris cinsi) ise erkek genital yapıların şekil örüntüleri belirli ölçüde filogenetik ilişkilerle uyum göstermektedir. Çalışma öncesinde İç Batı Anadolu Bölümü Meloidae faunası literatürde 28 tür ile temsil edilirken, bu çalışmayla %92,86 oranında bir artış sağlanarak toplam tür sayısı 54'e çıkarılmıştır. Gerçekleştirilen faunistik benzerlik analizleri, çalışma alanının tür kompozisyonunun en yüksek benzerliği Yukarı Sakarya Bölümü ile gösterdiğini; bunu sırasıyla Konya ve Antalya bölümlerinin izlediğini ortaya koymuştur. Ekolojik analizlerde, incelenen türlerin varlık-yokluk verileri, sabit etkiler (örneğin örnekleme anındaki hava sıcaklığı) ve rastgele etkiler (lokalitenin kimliği, örnekleme tarihi ve saati) ile birlikte mevcut veri tabanlarından elde edilen çevresel değişkenler kullanılarak HMSC (Hierarchical Modeling of Species Communities) modeli kurulmuştur. Bu model, tür düzeyinde ve komünite düzeyinde çıkarımlar yapılmasına olanak tanımıştır. Türlerin habitat tercihleri arasında farklılıklar olduğu, ancak aynı tribüs ya da cins içinde yer alan bazı türlerin çevresel değişkenlere benzer tepkiler verdiği tespit edilmiştir. Tür zenginliği üzerinde en etkili çevresel belirleyiciler; sıcaklık mevsimselliği, topografik heterojenite, tarım alanı yoğunluğu, normalize bitki örtüsü indeksi (NDVI) ve aylık yağış miktarı olmuştur. Ayrıca, ekolojik niş modellemeleri ile dokuz türün hem günümüzde hem de gelecekte farklı iklim senaryoları altındaki uygun habitatları tahmin edilmiştir. Bu kapsamda, Mylabris quadripunctata, M. variabilis, Meloe autumnalis, Nemognatha chrysomelina ve Zonitis flava türlerinin uygun habitatlarının kuzey enlemlere doğru kayacağı; Alosimus chalybaeus, A. marginicollis, Mylabris olivieri ve Stenodera caucasica türlerinin ise uygun habitatlarının büyük ölçüde daralacağı ve bu nedenle nesillerinin tehlikeye girebileceği öngörülmüştür. Ayrıca model sonuçları, Domaniç, Eğrigöz, Şaphane, Yellice, Murat, Çatma, Akdağ, Ahır ve Türkmen Dağlarının gelecekte bu türler için iklim değişikliğine karşı mikroklimatik sığınaklar olma potansiyeli taşıdığını göstermiştir. Zoocoğrafik değerlendirmeler sonucunda, çalışma alanından tespit edilen türlerin yayılış alanları ve zoocoğrafik kökenleri analiz edilmiştir. İncelenen türlerin %22,5'inin Turano-Avrupa, %16,3'ünün Asya-Avrupa ve %14,3'ünün Turano-Avrupa-Akdeniz yayılışlı olduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this thesis study, specimens belonging to the family Meloidae of the order Coleoptera, collected during field studies conducted in 2019, 2021, and 2022 in the Inner Western Anatolia Section of Türkiye, were examined. As a result of systematic evaluations, a total of 50 species belonging to 2 subfamilies and 16 genera were identified among 2945 specimens. The general morphological characteristics of all identified species were described and photographed, identification keys were prepared for the examined species, and detailed descriptions along with photographs and drawings of the male genitalia were provided for 46 species for which male individuals were available. The species were also discussed at the tribal level. The drawings and photographs of the male genital structures of Alosimus smyrnensis (Maran, 1942) and Lydus quadrimaculatus (Tauscher, 1812) are presented for the first time in this study. In addition, the male genital organs of 17 species representing different taxonomic groups were examined using scanning electron microscopy (SEM). Geometric morphometric analyses of the male hind wings and genital structures revealed patterns of similarity and difference among species, genera, and tribes. In analyses encompassing all species, variation patterns of hind wing shapes were found to be consistent with the current phylogenetic relationships at the tribal and generic levels, whereas, although male genital structures constitute a strong character in taxonomic separation, their shape patterns were found to be inconsistent with phylogenetic relationships at broader taxonomic levels. However, at lower taxonomic levels (e.g., tribe Lyttini and genus Mylabris), the shape patterns of male genital structures showed a certain degree of concordance with phylogenetic relationships. Before this study, the Meloidae fauna of the Inner Western Anatolia Section was represented by 28 species in the literature. With this study, the number of species increased by 92.86%, reaching a total of 54 species. Faunistic similarity analyses revealed that the species composition of the study area showed the highest similarity with the Upper Sakarya Section, followed by the Konya and Antalya sections, respectively. In the ecological analyses, presence-absence data of the examined species were used along with fixed effects (e.g., air temperature at the time of sampling), random effects (locality identity, sampling date and time), and environmental variables obtained from existing databases to construct an HMSC (Hierarchical Modeling of Species Communities) model. This model allowed inferences at both the species and community levels. It was found that there were differences in habitat preferences among species, but some species within the same tribe or genus responded similarly to environmental variables. The most influential environmental determinants of species richness were temperature seasonality, topographic heterogeneity, agricultural land intensity, normalized difference vegetation index (NDVI), and monthly precipitation amount. Additionally, ecological niche modeling was used to predict suitable habitats under current and future climate scenarios for nine species. In this context, the suitable habitats of Mylabris quadripunctata, M. variabilis, Meloe autumnalis, Nemognatha chrysomelina, and Zonitis flava are expected to shift towards northern latitudes; while the suitable habitats of Alosimus chalybaeus, A. marginicollis, Mylabris olivieri, and Stenodera caucasica are expected to contract significantly, posing a threat to their populations. Moreover, the model results indicated that the Domaniç, Eğrigöz, Şaphane, Yellice, Murat, Çatma, Akdağ, Ahır, and Türkmen Mountains have the potential to serve as microclimatic refugia against climate change for these species in the future. As a result of zoogeographical evaluations, the distribution areas and zoogeographic origins of the species identified from the study area were analyzed. It was found that 22.5% of the examined species have a Turano-European, 16.3% an Asia-European, and 14.3% a Turano-European-Mediterranean distribution.
Benzer Tezler
- Türkiye'nin İç Batı Anadolu Bölümü Buprestidae (insecta: coleoptera) familyası üzerinde faunistik ve sistematik araştırmalar
Faunistic and systematic research on the family buprestidae (insecta: cooleoptera) in Inner Western Anatolian Section of Turkey
ARİF DUYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
BiyolojiHacettepe ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT KABALAK
- Türkiye'nin İç Batı Anadolu bölümü clerıdae (Insecta:Coleoptera) familyası üzerinde araştırmalar
Researches on the family cleridae (Insecta:Coleoptera) in e Inner West Anatolia Section of Türkiye
CİHAN ÖZAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
BiyolojiHacettepe ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT KABALAK
- Türkiye'nin İç Batı Anadolu Bölümü Cantharidae (ınsecta: coleoptera) familyası üzerinde araştırmalar
Researches on the family Cantharidae (insecta: coleoptera) in İnner Western Anatolian Section of Turkey
MÜGE ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
BiyolojiHacettepe ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT KABALAK
- İç Batı Anadolu Bölümü'nde vejetasyon süresi ve iklim değişikliği senaryolarına göre değerlendirilmesi
Vegetation period in the inner West Anatolia subregion and evaluation of climate change scenarios
TANER ŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Coğrafyaİstanbul Üniversitesiİklim Değişikliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERAL AVCI
- Yağcılar Dere Havzası'nın (Dursunbey) jeomorfolojisi
Geomorphology of Yağcılar River Basin (Dursunbey)
HAKAN ÖNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
CoğrafyaBalıkesir ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ABDULLAH SOYKAN