Ortaokul müdürlerinin sürdürülebilir liderlikleri ile öğrenen örgüt ve etkili okul arasındaki ilişkiler
The relationships between the sustainable leadership of secondary school principals, the learning organization and effective school
- Tez No: 951984
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ AKSU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Liderlik, sürdürülebilirlik, sürdürülebilir liderlik, öğrenme, örgüt, öğrenen örgüt, öğrenen okul, etkililik, etkili örgüt, etkili okul, Leadership, sustainability, sustainable leadership, learning, organization, learning organization, learning school, effectiveness, effective organization, effective school
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Denetçiliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 452
Özet
Bu araştırmanın amacı, İzmir ilinde bulunan ortaokullarda görevli öğretmen görüşlerine ilişkin“ortaokul müdürlerinin sürdürülebilir liderlikleri ile öğrenen örgüt ve etkili okul arasındaki ilişkiler”in belirlenmesidir. Araştırma nicel araştırma yöntemi kapsamında ilişkisel tarama modelinde yapılmıştır. Araştırmanın evreni 2022-2023 eğitim öğretim yılında İzmir ilinde yer alan 492 resmi ortaokulda görevli olan 14.767 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada tabakalı örnekleme yöntemi kullanılmıştır. İzmir ili sınırlarında bulunan 12 ilçeden, 38 ortaokul ve bu ortaokullarda görevli 528 öğretmen örnekleme dahil edilmiştir. Araştırma verileri için Çayak ve Çetin'nin (2018)“Sürdürülebilir Liderlik Ölçeği”, Çetin ve Baydar'ın (2021)“Öğrenen Örgüt Ölçeği”ve Abdurrezzak ve Uğurlu (2019)“Etkili Okul Ölçeği”kullanılmıştır. Ölçekler sonucu edinilen verilerin çalışma grupları içinde normal dağılım gösterip göstermediğine yönelik parametrik ve non-parametrik testler aracılığıyla analizi yapılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 24 kullanılmıştır. Araştırmada yapılan analiz sonucu okul müdürlerinin sürdürülebilir liderlik için en yüksek düzeyde“ekonomik sürdürülebilirlik”, en düşük düzeyde“sosyal sürdürülebilirlik”alt boyutları olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerin, okul müdürlerinin sürdürülebilir liderliklerine yönelik görüşleri“yaş, cinsiyet, mesleki kıdem, branş, mesleki kariyer”değişkenlerinde anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Fakat“eğitim düzeyi, medeni durum, okul türü ve ailenizin aylık ortalama geliri”değişkenlerinde anlamlı farklılık belirlenmemiştir. Öğrenen örgüte yönelik yapılan analiz sonucu öğrenen örgütün en yüksek düzeyde“örgütsel öğrenme”, en düşük düzeyde“yenilikçi öğrenme”alt boyutları olduğu tespit edilmiştir. Öğretmenlerin öğrenen örgüte yönelik görüşleri“yaş, mesleki kıdem, branş, mesleki kariyer”değişkenlerinde anlamlı farklılık belirlenmiştir. Fakat“cinsiyet, eğitim düzeyi, medeni durum, okul türü ve ailenizin aylık ortalama geliri”değişkenlerinde anlamlı farklılık bulgulanmamıştır. Etkili okula yönelik yapılan analiz sonucu etkili okulun en yüksek“okul ortamı ve eğitim öğretim süreci”, en düşük düzeyde“öğretmenler”alt boyutları olduğu saptanmıştır. Öğretmenlerin etkili okula yönelik görüşleri“yaş, cinsiyet, mesleki kıdem, branş, mesleki kariyer”değişkenlerinde anlamlı farklılık belirlenmiştir. Fakat“eğitim düzeyi, medeni durum, okul türü, ailenizin aylık ortalama geliri”değişkenlerinde anlamlı farklılık saptanmamıştır. Okul müdürlerinin sürdürülebilir liderlikleri ile öğrenen örgüt arasında yüksek düzeyde ve pozitif yönde ilişki belirlenmiştir. Okul müdürlerinin sürdürülebilir liderlikleri ile etkili okul arasında yüksek düzeyde ve pozitif yönde ilişki tespit edilmiştir. Öğrenen örgüt ve etkili okul arasında yüksek düzeyde ve pozitif yönde ilişki belirlenmiştir. Basit regresyon analizi sonucu bağımsız değişken“sürdürülebilir liderlik”, bağımlı değişken“öğrenen örgüt”ü anlamlı şekilde yordadığı tespit edilmiştir. Bunun devamında“sürdürülebilir liderliğin”,“etkili okul”u anlamlı şekilde yordadığı bulgulanmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this research is to determine the relationship between middle school principals' sustainable leadership and the learner organization and effective school in middle schools in İzmir province, Turkey. The research was conducted using a quantitative research method in a relational survey model. The population of the study consists of 14.767 teachers working in 492 public middle schools in İzmir province in the 2022-2023 academic year. In the research, stratified sampling method was used. A total of 38 middle schools and 528 teachers from 12 districts in İzmir province were included in the sample. The research data was collected using Çayak and Çetin's (2018)“Sustainable Leadership Scale”, Çetin and Baydar's (2021)“Learner Organization Scale”, and Abdurrezzak and Uğurlu's (2019)“Effective School Scale”. The data obtained from the scales were analyzed using parametric and non-parametric tests to determine whether they showed a normal distribution within the study groups. SPSS 24 was used for data analysis. The analysis of the research revealed that for school principals, the highest level of“economic sustainability”and the lowest level of“social sustainability”were determined in sustainable leadership. Teachers' views on school principals' sustainable leadership showed significant differences in variables such as“age, gender, professional seniority, subject area, and professional career”. However, no significant differences were found in variables such as“educational level, marital status, school type, and family monthly income”. The analysis of the learner organization revealed that the learner organization had the highest level of“organizational learning”and the lowest level of“innovative learning”sub-dimensions. Teachers' views on the learner organization showed significant differences in variables such as“age, professional seniority, subject area, and professional career”. However, no significant differences were found in variables such as“gender, educational level, marital status, school type, and family monthly income”. The analysis regarding the effective school revealed that the effective school had the highest level in the“school environment and educational process”and the lowest level in the“teachers”sub-dimensions. Teachers' views on the effective school showed significant differences in variables such as“age, gender, professional seniority, subject area, and professional career”. However, no significant differences were found in variables such as“educational level, marital status, school type, and family monthly income”. A high level of positive relationship was found between school principals' sustainable leadership and the learner organization. A high level of positive relationship was determined between school principals' sustainable leadership and the effective school. A high level of positive relationship was found between the learner organization and the effective school. Simple regression analysis revealed that the independent variable“sustainable leadership”significantly predicted the dependent variable“learner organization”. Furthermore, it was found that“sustainable leadership”significantly predicted the“effective school”.
Benzer Tezler
- Okul müdürlerinin sürdürülebilir liderlik davranışlarının incelenmesi: Bir karma yöntem araştırması
Examination of sustainable leadership behaviors of school principals: A mixed method research
SEMİH ÇAYAK
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜNEVVER ÇETİN
- Ortaokullarda veriye dayalı karar verme
Data-based decision making in secondary schools
ESRA KAYIŞ
Doktora
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECATİ CEMALOĞLU
- Ortaokul müdürlerinin denetim stilleri, kurumsal destek ve veli desteği ile öğretmenlerin işe yoğunlaşması arasındaki ilişkinin incelenmesi: Bala, Haymana, Şereflikoçhisar örneği
The relationship between the secondary school principals' supervision styles, organizational and parental support and the teachers' work engagement: The sample of Bala, Haymana, Şereflikoçhisar
ÇİĞDEM OYMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ASIM ÖZDEMİR
- Ortaokul müdürlerinin denetmenlik görevlerindeki yeterlilik düzeylerinin değerlendirilmesi
Evaluation of the qualification level of the principals of the secondary school
ÖZGÜR YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA AYDIN BAŞAR
- Ortaokul müdürlerinin toplumsal liderlik yeterliliklerinin belirlenmesi (Başakşehir ilçesi örneği)
Determination of secondary school principals qualifications community leadership (Example Başakşehir)
METİN HASANOĞULLARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimHasan Kalyoncu Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAYRAM ALİ ERSOY