Ortaokul öğrencilerinin finansal okuryazarlık becerilerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi
Examining the financial literacy skills of secondary school students according to various variables
- Tez No: 951986
- Danışmanlar: PROF. DR. ASLI AVCI AKÇALI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 84
Özet
Araştırmada ortaokul öğrencilerinin finansal okuryazarlık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre tespiti amaçlanmıştır. Bu doğrultuda araştırmanın problemi“Ortaokul öğrencilerinin finansal okuryazarlık düzeyleri çeşitli değişkenler açısından nasıl bir farklılık göstermektedir?”şeklinde ifade edilmiştir. Bu amaç doğrultusunda araştırmada nicel araştırma yaklaşımı benimsenmiş olup tarama modeli desen olarak tercih edilmiştir. Araştırmanın evrenini 2023-2024 eğitim-öğretim yılında İzmir ilindeki ortaokul öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise İzmir ilindeki ortaokul öğrencileri arasından oransız küme örneklemi yöntemi ile belirlenen 483 ortaokul öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak“Kişisel Bilgi Formu”ve Ertoğrul (2020) tarafından geliştirilen“Finansal Okuryazarlık Ölçeği”kullanılmıştır. Araştırmada toplanan verilerin normal dağılım göstermesinden dolayı betimsel istatistiki yöntemlerin yanında çıkarımsal istatistiki yöntemlerden Bağımsız Örneklemler t-Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi yapılmıştır. Araştırmada ortaokul öğrencilerinin genel olarak finansal okuryazarlık becerilerinde olumlu bir eğilim sergiledikleri belirlenmiştir. Cinsiyet değişkeni, genel olarak finansal okuryazarlık becerileri üzerinde anlamlı bir fark yaratmazken, Vergi Bilinci boyutunda kız öğrencilerin erkeklerden daha yüksek farkındalığa sahip olduğu, Mesleki Kazanç boyutunda ise erkek öğrencilerin daha bilinçli olduğu belirlenmiştir. Öğrenim görülen sınıf düzeyi, bazı alt boyutlarda farklılık yaratırken Finansal Farkındalık ve Vergi Bilinci alt boyutlarında, dalgalı bir seyir izlediği belirlenmiştir. Aileden alınan harçlık miktarının öğrencilerin finansal okuryazarlık becerileri üzerinde anlamlı bir etkisi bulunmazken, daha düşük harçlık alan öğrencilerin aile içindeki finansal karar alma süreçlerine daha fazla dâhil oldukları ve bu konuda daha yüksek bir farkındalık geliştirdikleri belirlenmiştir. Kendine ait harcama planı yapma alışkanlığının finansal okuryazarlık becerisi üzerinde belirgin bir etkisi görülmemiştir; ancak para biriktirme amacıyla yapılan planların, aile içindeki finansal farkındalığı artırdığı belirlenmiştir. Anne ve baba eğitim durumunun, öğrencilerin finansal okuryazarlık becerileri üzerinde belirgin bir etkisi olmadığı, ancak annesi ortaokul mezunu olan öğrencilerin aile içi finansal farkındalık düzeylerinin daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Benzer şekilde, anne ve baba mesleğinin de öğrencilerin finansal okuryazarlık becerileri üzerinde anlamlı bir farklılık yaratmadığı belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The study aimed to determine the financial literacy levels of middle school students based on various variables. In this direction, the problem of the research was expressed as“How do the financial literacy levels of middle school students differ in terms of various variables?”. To achieve this goal, a quantitative research approach was adopted, and the survey model was used as the design. The population of the study consisted of middle school students in the province of İzmir during the 2023-2024 academic year. The sample was selected using a disproportionate cluster sampling method and included 483 middle school students from İzmir. In the research,“Personal Information Form”and“Financial Literacy Scale”developed by Ertoğrul(2020) were used as data collection tools. Since the data collected in the study followed a normal distribution, both descriptive statistical methods and inferential statistical methods, such as Independent Samples t-Test and One-Way Analysis of Variance (ANOVA), were applied. The findings revealed that middle school students generally exhibited a positive tendency in financial literacy skills. While the gender variable did not create a significant difference in overall financial literacy skills, female students demonstrated higher awareness in the Tax Awareness subdimension compared to male students, where as male students were found to be more knowledge able in the Occupational Income subdimension. The grade level created differences in some subdimensions, with Financial Awareness and Tax Awareness fluctuating as students progressed from lower to higher grades. Although the amount of allow an cereceived from family did not significantly affect students' overall financial literacys kills, students with higher allowances were found to participate more actively in financial decision-making processes within their families and develop greater awareness in this regard. Having a personal spending plan did not show a significant impact on financial literacy skills; however, plans made with the aim of saving Money were observed to increase financial awareness within the family. Parental education levels did not have a significant effect on students' financial literacy skills, although students whose mothers had a middle school education showed higher levels of family financial awareness. Similarly, parental occupations did not create a significant difference in students' financial literacy skills.
Benzer Tezler
- Ortaokul öğrencilerinin finansal okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi
Determination of financial literacy levels of secondary school students
HÜSEYİN KARAASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURHAN ÇETİN
- Ortaokul öğrencilerinin finansal okuryazarlık becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi
An investigation of secondary school students 'financial literacy skills in terms of various variables
HÜLYA KÖROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimAydın Adnan Menderes ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF ALADAĞ
- 5.sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersinde eğitsel oyunlarla ekonomi okuryazarlığı deneyimleri
Economic literacy experiences of 5th grade students with educational games in the social studies course
ASLI ÖZEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜLYA ÇELİK
- Ortaokul öğrencilerinin finansal okuryazarlık becerilerinin incelenmesi üzerine bir araştırma
A study on the financial literacy skills of middle school students
ŞEHRİNUR YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimTrabzon ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA GÜLER
- Ortaokul öğrencilerinin mühendislik becerilerinin ve girişimcilik yetkinliklerinin geliştirilmesine yönelik mühendislik tasarım temelli fen müfredatının tasarımı, geliştirilmesi ve uygulanması
Design, development, and implementation of engineering design-based science curriculum for enhancing middle school students' engineering skills and entrepreneurial competencies
UĞUR SARIÇAM
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHTAP YILDIRIM