Toplumsal gerçekçilik bağlamında mesleklerin resim sanatına yansıması
Professions in the context of social realism reflection on painting art
- Tez No: 952365
- Danışmanlar: PROF. DR. SELDA MANT MENAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Günlük Yaşantı, Resimde İşçi ve Meslekler, Toplum, Toplumsal Gerçekçilik, Daily Life, Social Realism, Society, Workers and Professions in Painting
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kütahya Dumlupınar Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Resim Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
“Toplumsal Gerçekçilik Bağlamında Mesleklerin Resim Sanatına Yansıması”sanatçıların toplum kavramı üzerine yoğunlaşmaları ile başlamıştır. Sanatçıların, toplumun sıradan yaşamını ve çalışma şartlarını resimlerine aktarmaya karar verdikleri dönemde Toplumsal Gerçekçilik ortaya çıkmıştır. Toplumsal Gerçekçilik, özellikle 19. yüzyılda sanayi devrimi ve toplumsal değişimlerle şekillenmiş, sanatçılar tarafından işçi sınıfının ve bu sayede meslek gruplarının yaşamlarını tüm gerçekliğiyle yansıtmak amacıyla benimsenmiştir. Bu çalışmada, Toplumsal Gerçekçilik akımının sanat üzerindeki etkisi ve mesleklerin resim sanatına yansımaları ele alınmış, Batı ve Türk resim sanatında Toplumsal Gerçekçi yaklaşımlar incelenmiş ve sanatçılar tarafından meslek temalarının belge niteliği taşımaları ve nasıl işlendiği üzerinde durularak analiz edilmiştir. Batı resminde Gustave Courbet, Jean-François Millet, Vincent Van Gogh, Constantin Meunier, Adolph Menzel ve Fernand Léger gibi sanatçılar, işçi sınıfı ve emekçi kesimin yaşam koşullarını ele alarak toplumsal olayları eserlerinde yansıtmışlardır. Bu sanatçılar, tarım işçilerinden sanayi çalışanlarına kadar farklı meslek gruplarını konu edinerek, dönemin sosyal ve ekonomik yapısını belgeleyen eserler üretmişlerdir. Courbet'nin“Taş Kırıcılar”ve Millet'in“Başak Toplayan Kadınlar”eserleri, işçi sınıfının zorlu yaşam koşullarını en gerçekçi şekilde yansıtan örneklerden bazılarıdır. Menzel'in detaycı ve çoklu figüratif bir anlatım diliyle işçileri resmetmesi, Meunier'in madencileri ve döküm işçisini belgeleyen eserleri Toplumsal Gerçekçi anlayışın sanat üzerindeki etkisini ortaya koymaktadır. Türk resminde Toplumsal Gerçekçilik, özellikle 1940 sonrası dönemde sanatçılar tarafından daha belirgin bir şekilde benimsenmiştir. Yeniler Grubu'nun öncülüğünde şekillenen bu sanat anlayışı; Nuri İyem, Nedim Günsür, Neşet Günal, Neşe Erdok ve Aydın Ayan gibi sanatçılar tarafından ele alınmıştır. Bu sanatçılar eserlerinde, köylüleri, işçileri ve geleneksel meslekleri konu edinmiş, aynı zamanda sanatın bir toplumsal bilinç oluşturma işlevi taşıdığını kanıtlamışlardır. Neşet Günal, figürlerinde deformasyon ve sert hatlar kullanarak işçi ve köylülerin fiziksel zorluklarını vurgularken, Nuri İyem daha yalın bir anlatımla Anadolu insanını betimlemiştir. Nedim Günsür ise işçi sınıfının günlük yaşamına yönelik sahneleri belgesel niteliğinde aktarmıştır. Bu çalışma, Toplumsal Gerçekçiliğin ortaya çıkışı, Batı ve Türk sanatındaki yansımaları ve sanatçıların eserleri üzerinden meslek temalarının nasıl işlendiğini ele almaktadır. Sanatçılar, eserlerinde yalnızca meslekleri değil, bu mesleklerde çalışan bireylerin toplumsal konumlarını, çalışma koşullarını ve ekonomik sıkıntılarını da vurgulamışlardır. Araştırmanın sonucunda, Toplumsal Gerçekçi sanatın yalnızca estetik bir alan olmadığı, aynı zamanda toplumsal olayların bir belgesi niteliğinde işlev gördüğü ortaya konulmuştur.
Özet (Çeviri)
“The Reflection of Professions in Painting Art in the Context of Social Realism”the emergence of Social Realism began when artists started focusing on the concept of society. Social Realism emerged during the period when artists decided to depict the ordinary life and working conditions of society in their paintings. Shaped especially by the Industrial Revolution and social changes in the 19th century, Social Realism was embraced by artists with the aim of portraying the lives of the working class and, consequently, various professional groups in all their reality. This study, the influence of the Social Realism movement on art and the representation of professions in painting have been examined. Social Realist approaches in both Western and Turkish art have been analyzed, with a particular focus on how professional themes were treated by artists and how these themes served as documentary elements within their works. In Western painting, artists such as Gustave Courbet, Jean-François Millet, Vincent Van Gogh, Constantin Meunier, Adolph Menzel, and Fernand Léger depicted the living conditions of the working class and laborers, reflecting social issues in their works. These artists documented the social and economic structures of their time by portraying various professional groups, from agricultural workers to industrial laborers. Courbet's The Stone Breakers and Millet's The Gleaners are among the most realistic examples reflecting the harsh conditions of the working class. Menzel's detailed and multiple figurative narrative of workers and Meunier's documentation of miners and foundry workers further demonstrate the influence of the Social Realist approach in art. In Turkish painting, Social Realism became more prominent, especially after the 1940s. This artistic approach, shaped under the leadership of the Yeniler Group, was embraced by artists such as Nuri İyem, Nedim Günsür, Neşet Günal, Neşe Erdok, and Aydın Ayan. These artists focused on depicting peasants, workers, and traditional professions, demonstrating that art also serves as a means of social awareness. Neşet Günal emphasized the physical hardships of workers and peasants through deformation and sharp lines in his figures, while Nuri İyem portrayed Anatolian people with a simpler narrative. Nedim Günsür documented the daily lives of the working class through a documentary-style approach. This study explores the emergence of Social Realism, its reflections in Western and Turkish art, and how professional themes have been addressed through the works of artists. Artists not only depicted professions but also highlighted the social status, working conditions, and economic struggles of individuals engaged in these professions. The research concludes that Social Realist art is not merely an aesthetic field but also serves as a historical document of social events.
Benzer Tezler
- Yaşamsal gündelik nesnelerin sanat bağlamında metaforu üzerine
The metaphors of daily vital objects in the artistic contex
BENAL DİKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. GÜLÇİN ÖZDEMİR
- The emergence and transformation of Dersaadet chamber of commerce as a meta-organization during late Ottoman and early republic era, 1882-1929
Dersaadet ticaret odası'nın geç Osmanlı ve erken cumhuriyet dönemlerinde bir meta-organizasyon olarak ortaya çıkışı ve dönüşümü, 1882-1929.
ALİ DOĞAN
- 2004 ilköğretim 7. sınıf sosyal bilgiler öğretim programındaki kazanımların ön-son test sonuçlarına ve öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi
The evaluation of 2004 social studies curriculum attainments for primary education of 7th grade according to the opinions of the teacher with pre-post test results
CİHAN KARA
- Mine Söğüt'ün roman ve hikâyelerinde kötülük
Evil in Mine Söğüt's novels and stories
BÜŞRA HATİBOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET GÜNEŞ
- Pablo Larrain sinemasında politika, şiir ve müzik
Politics, poetry and music in the cinema of Pablo Larrain
BERİL ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Radyo-TelevizyonMarmara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÖZTÜRK
