BIST sürdürülebilirlik endeksine dahil olmanın şirketler açısından incelenmesi
An examination of inclusion in the BIST sustainability index from the perspective of companies
- Tez No: 952654
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET AKİF ÖNCÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Borsa İstanbul, Çevresel sosyal yönetişim (ÇSY-ESG), Kurumsal sürdürülebilirlik, Sürdürülebilirlik endeksi, Oran analizi, BIST, Corporate sustainability, Environmental social governance (ESG), Sustainability index, Ratio analysis
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Düzce Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 178
Özet
Sürdürülebilirlik kriterlerini benimseyen şirketler; çalışanlarına, çevreye, topluma ve genel olarak ekonomiye katkı sağlayarak çok yönlü faydalar üretmektedirler; ancak bu kriterlere uyum sürecinde karşılaşılan maliyetler, şirket sahiplerinin sürdürülebilirlik uygulamalarına mesafeli yaklaşmasına neden olabilmektedir. Bu çalışmanın temel amacı, sürdürülebilirliğin çevresel, sosyal ve yönetişim boyutlarının benimsenmesini teşvik etmek ve bu yaklaşımların kazanımlarını görünür kılmaktır. Çalışma kapsamında, Borsa İstanbul Sürdürülebilirlik Endeksi'nde kesintisiz olarak en az beş yıldır yer alan 42 şirketin son üç yıla ait mali verileri analiz edilmiştir. Her bir yıl için 11 adet finansal oran kullanılarak, şirketlerin performansları kendi sektör ortalamaları ile karşılaştırılmış; oran analizi, yatay analiz ve dikey analiz yöntemleri uygulanarak bulgular yorumlanmıştır. Firma bazında analizlerin ardından sektörel bazda sonuçlar değerlendirilmiş ve nihai olarak tüm sonuçlar bir arada analiz edilerek sürdürülebilirliğin finansal performansa etkileri incelenmiştir. Elde edilen sonuçlar; sürdürülebilirlik uygulamalarının özel sektör şirketlerinde kamu sahipliğindeki şirketlere kıyasla daha fazla finansal fayda sağladığını ortaya koymaktadır. Sektörler açısından en olumlu etkinin bankacılık sektöründe gözlendiği, karlılık oranları açısından holding ve teknoloji sektörlerinin görece daha az etkilendiği belirlenmiştir. Genel olarak, sürdürülebilirlik uygulamalarının en fazla şirketlerin mali yapı oranları üzerinde etkili olduğu, bu bağlamda borçlanma düzeylerinin azaldığı ve özkaynak yapılarının güçlendiği tespit edilmiştir. Öte yandan, sürdürülebilirlikten en sınırlı düzeyde etkilenen göstergelerin likidite oranları olduğu saptanmış; buna karşılık, net kâr marjı ile özkaynak kârlılığı oranlarının, borçlanma oranının ardından en fazla olumlu yönde etkilenen finansal göstergeler olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışma sonucunda, sektörel ve oran bazlı karşılaştırmalı bulgular sunularak ileri düzey finansal analizlere kaynak niteliği taşıması açısından literatüre katkı sağlanmaktadır. Bununla birlikte, genel ve sektöre özgü finansal avantajları ortaya koyan bu çalışma sürdürülebilirlik kriterlerinin kurumsal düzeyde daha yaygın benimsenmesini teşvik edebilir.
Özet (Çeviri)
Companies that adopt sustainability criterias generate multifaceted value by contributing to their employees, the environment, society, and the overall economy. However, the costs encountered during the adaptation process to these criterias cause some business owners to approach sustainability practices with hesitation. The primary objective of this study is to promote the adoption of the environmental, social, and governance dimensions of sustainability and to highlight the potential gains associated with such practices. Within the scope of the research, the financial data from the past three years of 42 companies that have been continuously listed in the Borsa Istanbul Sustainability Index for at least five years were analyzed. For each year, 11 financial ratios were calculated and compared with sectoral averages. These comparisons were interpreted using ratio analysis, horizontal analysis, and vertical analysis methods. Following company-based evaluations, sectoral findings were assessed, and finally, all results were analyzed collectively to examine the impact of sustainability on financial performance. The findings reveal that sustainability practices provide greater financial benefits to privately-owned companies compared to those with public ownership. Among sectors, the most positive effect was observed in the banking sector, while holding and technology companies were found to be less affected in terms of profitability ratios. Overall, sustainability practices had the most significant impact on companies' financial structure ratios, with reduced levels of debt and strengthened equity structures. On the other hand, liquidity ratios were identified as the least affected indicators, whereas net profit margin and return on equity emerged as the financial metrics most positively influenced after the debt ratio. By presenting sector- and ratio-based comparative findings, this study contributes to the literature as a reference for advanced financial analyses. Moreover, by demonstrating both general and sector-specific financial advantages, this study may encourage a broader institutional adoption of sustainability criteria.
Benzer Tezler
- Sürdürülebilirlik endeksinin firmaların hisse senedi değerine ve karlılığına etkisinin incelenmesi: Bist 100 endeksindeki firmalar üzerine bir araştırma
Analyzing the effect of sustainability index on stock value and profitability of firms: A research on the bist 100 firms
ÇAĞDAŞ GÜNDÜZ
- Şirketlerin BİST 25 sürdürülebilirlik endeksine girmesinin hisse senetlerine etkisi
The effects of companies inclusion in the BİST 25 sustainablity index on stocks
GÖKHAN YILDIRIM
- Sürdürülebilirlik endeksinin firmaların pay getirileri üzerine kısa vadeli etkileri: BIST sürdürülebilirlik endeksi örneği
Short-term effects of sustainability index on firms' share returns: BIST sustainability index example
SEDA ALTUN
- Firmaların finansal performansında kurumsal sürdürülebilirlik endeksine dâhil olmanın etkisi
The effect of including in the corporate sustainability index on the financial performance of companies
ERENAY ATAR KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İşletmeTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN SERDAR KARACA
- Sürdürülebilirlik endeksine dahil olmanın finansal performansa etkileri üzerine bir araştırma
A research on the effects of inclusion in the sustainability index on financial performance
FURKAN KAYHAN
Doktora
Türkçe
2024
BankacılıkAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiBankacılık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GANİTE KURT