Okul psikolojik danışmanlarının akış deneyiminin karakter güçlerine göre incelenmesi
Investigation of flow experience of school psychological counselors according to character strengths
- Tez No: 952873
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NAZİFE ÜZBE ATALAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Başkent Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 83
Özet
Bu araştırmasının amacı, okul psikolojik danışmanlarının mesleki yaşamlarında deneyimledikleri akış durumunun, bireysel karakter güçleriyle olan ilişkisini incelemektir. Eğitim ortamlarında öğrenci, öğretmen ve velilere yönelik çok yönlü psikolojik destek sunan okul psikolojik danışmanları, yoğun mesleki sorumluluklarının ve çeşitli stres faktörlerinin etkisi altındadır. Bu bağlamda, danışmanların mesleki doyumlarını ve iyi oluşlarını artıran akış deneyimi, motivasyonlarını ve profesyonel verimliliklerini destekleyen önemli bir psikolojik durum olarak öne çıkmaktadır. Pozitif psikolojinin temel çerçevelerinden biri olan PERMA modelinde yer alan“katılım”boyutuyla ilişkilendirilen akış deneyimi, bireyin yaptığı işe yüksek düzeyde odaklandığı ve tatmin yaşadığı bir zihinsel durumu tanımlar. Bu araştırmada, Türkiye genelinde farklı eğitim kademelerinde görev yapan 379 okul psikolojik danışmandan elde edilen veriler analiz edilmiştir. Katılımcılardan, Demografik Bilgi Formu, Çalışmada Akış Deneyimi Ölçeği (ÇADÖ) ve Karakter Güçleri Envanteri (VIA-IS-P) yoluyla veri toplanmış; SPSS programı aracılığıyla yapılan t-testi, ANOVA ve çoklu regresyon analizleri ile istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgular, danışmanların yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi, mesleki deneyim süresi gibi demografik değişkenlerine göre akış deneyimlerinde anlamlı farklılıklar olduğunu ortaya koymuştur. Bununla birlikte, karakter güçlerinin —özellikle öz disiplin, empati, sosyal zeka, iyimserlik ve psikolojik dayanıklılık gibi yönlerin— akış deneyimini anlamlı düzeyde yordadığı tespit edilmiştir. Araştırma sonuçları, karakter güçlerinin okul psikolojik danışmanlarının mesleki işlevsellikleri ve ruhsal dayanıklılıkları üzerindeki etkisinin dikkate değer olduğunu göstermektedir. Bu bağlamda, danışmanların güçlü yönlerini fark etmeleri ve mesleki pratiklerinde aktif biçimde kullanmaları, hem mesleki tükenmişliğin azaltılması hem de öğrencilere sunulan psikolojik danışma hizmetlerinin niteliğinin artırılması açısından büyük önem taşımaktadır. Araştırma, karakter temelli farkındalık çalışmalarının ve pozitif psikoloji odaklı müdahalelerin, danışmanların mesleki gelişim süreçlerine entegre edilmesi gerektiğine işaret etmekte; bu sayede bireysel ve kurumsal düzeyde daha sürdürülebilir ve doyum sağlayıcı uygulamaların mümkün olabileceğini ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
The aim of thesis is to examine the relationship between school psychological counselors' experiences of flow in their professional lives and their individual character strengths. School counselors, who provide comprehensive psychological support to students, teachers, and parents in educational settings, often operate under intense workloads and various stressors. In this context, the flow experience emerges as a crucial psychological state that enhances counselors' motivation, job satisfaction, and professional efficiency. Flow, which is conceptually linked to the“engagement”dimension of Seligman's PERMA model, refers to a mental state in which individuals are deeply immersed in an activity and experience high levels of focus and satisfaction. In this study, data were collected from 379 school counselors working at different educational levels across Türkiye. Participants responded to a Demographic Information Form, the Work-Related Flow Inventory (ÇADO), and the VIA Inventory of Strengths (VIA-IS-P). The data were analyzed using t-tests, ANOVA, and multiple regression analysis through the SPSS software. The findings revealed that counselors' flow experiences significantly varied based on demographic variables such as age, gender, education level, and years of professional experience. Moreover, character strengths—particularly self-discipline, empathy, social intelligence, optimism, and resilience—were found to be significant predictors of flow experience. The results of the study highlight the substantial impact of character strengths on counselors' professional functioning and psychological resilience. In this regard, school counselors' ability to recognize and actively utilize their personal strengths can play a critical role in reducing occupational burnout and enhancing the quality of psychological counseling services provided to students. This study emphasizes the necessity of integrating strength-based awareness training and positive psychology-oriented interventions into counselors' professional development processes. Such an approach can contribute to more sustainable and satisfying practices at both individual and institutional levels.
Benzer Tezler
- Okul psikolojik danışmanlarının iş akışı deneyimlerinin incelenmesi
Investigation the work flow experience of school counselors
YAĞMUR ATALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİĞDEM MÜGE SİYEZ
- Okul psikolojik danışmanlarında bilişsel esneklik, işle ilgili akış deneyimi ve örgütsel bağlılığın iş doyumu ile ilişkisi
The relationship of cognitive flexibility, work-related flow and organizational commitment to job satisfaction in school counselors
ESLEM DEDE
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimKocaeli ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP AYDIN SÜNBÜL
- Dezavantajlı öğrencilerin eğitim sürecinde maruz kaldıkları sorunlar ve çözüm stratejilerine yönelik bir sistematik derleme
A systematic compilation of the problems and solution strategies that disadvantaged students exposed to during the educational process
EBRU ARTAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiDokuz Eylül ÜniversitesiKadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM BELKIS
- Okul psikolojik danışmanlarının stresle başa çıkma tarzlarının duygusal zeka ve öz şefkat ile ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationship between school psychological counselors' stress coping styles with emotional intelligence and self-compassion
FATMA BÜŞRA KERKİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLGÜN ÖZTÜRK
- Okul psikolojik danışmanlarının mental iyi oluşlarının yordayıcısı olarak iş yaşam dengesi ve kariyer uyumu
Work- life balance and career adaptation as predictors of the mental well-being of school counselors
EMİNE MERİÇ BAŞYİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ARZU TAŞDELEN KARÇKAY