Darevskia obscura'nın yağı ve deri ekstraktının in vitro antidiabetik, antioksidan ve nöroprotektif aktivitelerinin araştırılarak zooterapötik potansiyelinin değerlendirilmesi
Evaluation of the zootherapeutic potential of the oil and skin extract of Darevskia obscura by investigating its in vitro antidiabetic, antioxidant and neuroprotective activities
- Tez No: 952958
- Danışmanlar: PROF. DR. YAVUZ SELİM ÇAKMAK, DR. ÖĞR. ÜYESİ BEHLÜL KOÇ BİLİCAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Biyoteknoloji, Biotechnology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Aksaray Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 89
Özet
Bu tez çalışmasında, Darevskia obscura türüne ait erkek ve dişi bireylerden elde edilen vücut ve deri örneklerinden izole edilen yağ ekstraktlarının antioksidan kapasiteleri ile asetilkolinesteraz (AChE), bütirilkolinesteraz (BChE), tirozinaz, α-amilaz ve α-glukozidaz enzimleri üzerindeki inhibitör etkileri değerlendirilmiştir. Ayrıca ekstraktların yağ asidi profilleri belirlenmiş ve cinsiyetle ilişkili farklılıklar karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Antioksidan aktivite DPPH yöntemi ile belirlenmiş olup, en yüksek aktivite dişi bireylerin vücut ekstraktında (%94,22 ± 0,03) gözlemlenmiştir. Erkek bireylerin vücut ekstraktı %90,63 ± 0,13 ile benzer şekilde yüksek bir kapasiteye sahiptir. Enzim inhibisyon analizlerinde, erkek bireylerin ekstraktları AChE ve BChE enzimlerine karşı anlamlı inhibisyon gösterirken, dişi bireylerde AChE inhibisyonu saptanmamıştır. α-amilaz ve α-glukozidaz enzimleri üzerinde ise cinsiyete bağlı farklılıklar tespit edilmiş, dişi bireylerin vücut ekstraktı en güçlü α-amilaz inhibisyonunu, erkek bireylerin vücut ekstraktı ise en güçlü α-glukozidaz inhibisyonunu sergilemiştir. Tirozinaz inhibitör aktivite en yüksek düzeyde erkek bireylerin deri ekstraktında gözlemlenmiştir (%99,89 ± 0,08). Yağ asidi analizlerinde, erkek bireylerde çoklu doymamış yağ asitleri (PUFA) daha yüksek (%65), dişi bireylerde ise tekli doymamış yağ asitleri (MUFA) daha yüksek oranda (%55) tespit edilmiştir. Her iki cinsiyette de palmitik asit (C16:0) en baskın doymuş yağ asidi, oleik asit (C18:1 ω9) ise başlıca MUFA bileşiği olarak belirlenmiştir. Bu sonuçlar, D. obscura türüne ait biyolojik ekstraktların yüksek antioksidan kapasite ve önemli enzim inhibisyon özellikleri taşıdığını ortaya koymakta, bu türün biyoaktif bileşiklerin doğal bir kaynağı olarak değerlendirilme potansiyelini desteklemektedir.
Özet (Çeviri)
In this thesis, the antioxidant capacities and inhibitory effects of oil extracts isolated from the body and skin tissues of male and female D. obscura individuals were evaluated against acetylcholinesterase (AChE), butyrylcholinesterase (BChE), tyrosinase, α-amylase, and α-glucosidase enzymes. Additionally, the fatty acid profiles of the extracts were determined and gender-related differences were comparatively analyzed. Antioxidant activity was assessed using the DPPH method, with the highest activity observed in the body extract of female individuals (94,22 ± 0,03%). The body extract of male individuals also exhibited similarly high activity (90,63 ± 0,13%). In enzyme inhibition assays, the extracts from male individuals showed significant inhibition against AChE and BChE, while AChE inhibition was not detected in female extracts. Gender-dependent differences were also identified in α-amylase and α-glucosidase inhibition: the strongest α-amylase inhibition was found in the female body extract, whereas the male body extract exhibited the highest α-glucosidase inhibition. The most potent tyrosinase inhibitory activity was observed in the skin extract of male individuals (99,89 ± 0,08%). Fatty acid analysis revealed that polyunsaturated fatty acids (PUFAs) were higher in males (~65%), whereas monounsaturated fatty acids (MUFAs) were higher in females (~55%). In both sexes, palmitic acid (C16:0) was identified as the predominant saturated fatty acid, and oleic acid (C18:1 ω9) as the major MUFA component. These findings demonstrate that D. obscura biological extracts possess strong antioxidant capacity and significant enzyme inhibitory properties, supporting the potential of this species as a natural source of bioactive compounds.
Benzer Tezler
- Türkiye'deki Darevskia rudis (Bedriaga, 1886) ve Darevskia bithynica (Mehely, 1909) türlerinin mikrosatellit belirteçleri ile sistematiğinin incelenmesi
An investigation on systematics of Darevskia rudis (Bedriaga, 1886) and Darevskia bithynica (Mehely, 1909) species in Turkey by microsatellite markers
HALİME KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
BiyolojiKaradeniz Teknik ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLAL KUTRUP
- Darevskia rudis bithynica (Mehely, 1909) ile darevskia rudis tristis (Lantz et cyren, 1936) (Reptilia:Sauria:Lacertidae) alt türlerinin taksonomik durumlarinin incelenmesi
Investigating of taxonomic states of subspecies of Darevskia rudis bithynica (Mehely, 1909) and darevskia rudis tristis (Lantz et cyren, 1936) (Reptilia:Sauria:Lacertidae)
YAHYA TAYHAN
- Karadeniz bölgesindeki bazı sürüngenlerin ektoparazit faunasının morfolojik ve moleküler olarak tespiti
Morphological and molecular detection of ectoparasite fauna of some reptiles in the black sea region
GÖKHAN EREN
Doktora
Türkçe
2024
ParazitolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiVeterinerlik Parazitolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA AÇICI
- Türkiye'deki Darevskia parvula (Lantz ve Cyrén, 1913) popülasyonları arasındaki filogenetik ilişkilerin incelenmesi
Investigation of phylogenetic relationships among Darevskia parvula (Lantz and Cyrén, 1913) populations in Turkey
MUAMMER KURNAZ
- Darevskia valentini (Boettger, 1892) türünün Türkiye popülasyonlarının taksonomik durumunun morfolojik ve moleküler yöntemlere göre değerlendirilmesi
Reconstruction of the taxonomic status of Darevskia valentini (Boettger, 1892) inferring from morphological and molecular methods
KAMİL CANDAN