Haşhaşlı çörek tüketen kişilerin idrar ve iç çamaşır örneklerindeki morfin ve kodein varlığının belirlenmesi
Determination of the presence of morphine and codeine in urine and underwear samples of people consuming poppy buns
- Tez No: 953382
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZEYNEP TÜRKMEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Adli Tıp, Forensic Medicine
- Anahtar Kelimeler: Urine, Sweat, Opiates, Poppy seed bun consumption, Underwear sampling, HRMS-LC-MS/MS, Controlled practice
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Adli Tıp ve Adli Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Haşhaş bitkisinin yüzyıllardır gerek gıda gerekse tıbbi amaçlarla kullanıldığı bilinmektedir. Ancak günümüzde haşhaş içeren gıda ürünlerinin tüketimi sonrasında vücut sıvılarında tespit edilebilen opiat türevleri, özellikle adli toksikoloji alanında önemli tartışmalara neden olmaktadır. Haşhaşlı çörek gibi ürünlerin tüketimi sonrası idrar örneklerinde morfin ve kodein gibi maddelerin pozitif olarak saptanabilmesi, madde kötüye kullanımı ile ilgili değerlendirmelerde yanlış yorumlara yol açabilmektedir. Bu durum, özellikle adli ve tıbbi karar süreçlerinde büyük önem arz eden biyolojik analizlerin yorumlanmasında dikkatli olunması gerektiğini ortaya koymaktadır. Benzer şekilde, son yıllarda alternatif biyolojik matriksler arasında yer alan terin, özellikle iç çamaşırlarından elde edilen örneklerle değerlendirilmesi, hem kolay ulaşılabilirliği hem de dışsal kontaminasyon açısından sunduğu avantajlarla öne çıkmaktadır. Ancak haşhaşlı ürünlerin tüketimi sonrası terde opiat varlığına ilişkin bilgiler halen sınırlıdır. Bu çalışmada, yüksek çözünürlüklü kütle spektrometrisi (HRMS) teknolojisine sahip orbitrap tabanlı bir LC-MS/MS cihazı kullanılarak, morfin ve kodein analizi için yeni bir yöntem geliştirilmiştir. Geliştirilen bu yöntem ile, kontrollü koşullarda haşhaşlı çörek tükettirilen 15 gönüllüden alınan idrar ve terli iç çamaşırı örnekleri analiz edilmiş; morfin ve kodeinin kalitatif ve kantitatif dağılımı değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgular, idrar örneklerinin tamamında morfin ve kodeinin belirlenebildiğini; terli iç çamaşırlarında ise yalnızca altı örnekte kodein saptanabildiğini, morfinin ise tespit edilemediğini göstermiştir. Bu sonuçlar, opiat analizlerinde yalnızca tek bir biyolojik matrikse dayanmanın yetersiz kalabileceğini ve özellikle gıda kaynaklı pozitifliklerin ayırt edilmesinde birden fazla matriksin birlikte değerlendirilmesinin gerekliliğini ortaya koymaktadır.Anahtar Kelimeler: İdrar, Ter, Opiat, Haşhaşlı gıda tüketimi, İç çamaşırı örnekleme, HRMS-LC-MS/MS, kontrollü uygulama
Özet (Çeviri)
The poppy plant has been known for centuries for its use in both culinary and medicinal contexts. However, in recent times, the detection of opiate derivatives in biological fluids following the consumption of poppy-containing food products has led to significant debates, particularly in the field of forensic toxicology. The presence of compounds such as morphine and codeine in urine samples after the ingestion of poppy- seed baked goods, like poppy-seed buns, may result in false-positive interpretations related to drug abuse. This situation highlights the need for cautious interpretation of biological analyses, especially in forensic and medical decision-making processes where the stakes are high. Similarly, sweat has emerged in recent years as an alternative biological matrix, especially when collected via worn underwear, offering advantages such as ease of collection and reduced risk of external contamination. However, data regarding the presence of opiates in sweat following the consumption of poppy-containing products remains limited. In this study, a novel method was developed for the detection of morphine and codeine using an orbitrap-based LC-MS/MS (Liquid Chromatography–Tandem Mass Spectrometry) system equipped with high-resolution mass spectrometry (HRMS) technology. Using the developed method, urine and sweat-soaked underwear samples were collected from 15 volunteers who had consumed poppy-seed buns under controlled conditions, and these samples were analyzed to evaluate the qualitative and quantitative distribution of morphine and codeine. The findings showed that both morphine and codeine were detected in all urine samples, whereas codeine was found in only six of the sweat samples, and morphine was not detected in any. These results demonstrate that relying on a single biological matrix for opiate analysis may be insufficient, and that the simultaneous evaluation of multiple matrices is necessary, particularly in distinguishing food-related opiate positivity from potential substance abuse.
Benzer Tezler
- Haşhaşîlerin müslümanlar üzerine düzenledikleri suikastlar
The Haşhaşî assasinations on the muslims
MERAL CANVERENLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinNecmettin Erbakan Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET TURAN YÜKSEL
- Epigenetik düzenlemelerin afyon haşhaşı (Papaver somniferum L.) bitkisinde tebain yolağı üzerine etkilerinin belirlenmesi
Determining the effects of epigenetic arrangements on thebaine road in the crop(Papaver somniferum L.) plant
ZEHRA AYDINLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
BiyolojiÇankırı Karatekin ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MİNE TÜRKTAŞ ERKEN
- Charecteristics of foreign commodity trade and the terminants of vulnerability in Turkey, 1978-1994
Türkiye'de dış ticaretin özellikleri ve dış ticaret akımlarında hassaslığın belirlenmesi, 1978-1994
UĞUR ABACIOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
1997
EkonomiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEkonomi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN OLGUN
- Determination of sensitivaty and reliability of NDI techniques on damage tolerance based lige prediction of turbine discs
Türbin disklerin ömürlerin hasar tolerans metoduna göre hesaplanmasında tahribatsız muayene tekniklerinin hassaslığının ve güvenliğinin tesbit edilmesi
MEHMET ŞİMŞİR
Yüksek Lisans
İngilizce
1995
Metalurji MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMetalurji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ALPAY ANKARA
- Virüs aracılı gen susturma (VIGS) yöntemiyle haşhaş süspansiyon kültüründe alkaloid üretiminin modifikasyonu
Modification of alcaloide production in opium poppy suspension culture by virus induced gene silencing (VIGS) method
DENİZ ECE ŞALLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
BiyolojiYıldız Teknik ÜniversitesiMoleküler Biyokimya ve Genetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMİHA ERİŞEN
DR. DENİZ KÖM