Geri Dön

Dijital oyun tasarımı süreçlerinde yapay zekâ kullanımı: Türkiye oyun endüstrisi

Use of artificial intelligence in digital game design processes: The Turkish game industry

  1. Tez No: 954047
  2. Yazar: SERA BÜTÜN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. BAHADIR UÇAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İnteraktif Medya Tasarımı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 124

Özet

Teknoloji ve yaratıcılığın kesişim noktasında bulunan dijital oyunlar, 21. yüzyılın önemli bir kültür endüstrisini temsil etmenin yanı sıra yapay zekânın tasarım süreçlerine entegrasyonuyla, insan-makine etkileşiminin çeşitli boyutlarının yeniden incelendiği kritik bir araştırma alanı haline gelmiştir. Bu doğrultuda, çalışmanın amacı, yapay zekâ teknolojilerinin dijital oyun tasarımı süreçlerindeki rolünü ve etkilerini ortaya koyarak, söz konusu araçların dijital oyun endüstrisine sunduğu olanakları ve insan tasarımcıların karşılaştığı yeni problemleri sistematik bir perspektif geliştirerek analiz etmektir. Bu noktada, araştırmanın evrenini Türkiye'de faaliyet gösteren ve dijital oyun tasarımı alanlarında çalışan, yapay zekâ teknolojileriyle etkileşim halindeki oyun geliştiricileri, tasarımcıları, yazılımcıları ve kalite kontrolcüleri oluştururken örneklemini ise, Ankara ve İstanbul'da faaliyet gösteren sektör bileşenleri oluşturmaktadır. Bu araştırmanın amacıyla örtüşen mevcut çalışmaların çoğunlukla betimsel düzeyde kaldığı göz önünde bulundurulduğunda, bu çalışma yöntemi ve soruna yönelik çok boyutlu yaklaşımı bakımından ayrışarak alana yeni bir katkı ve yaklaşım sunmaktadır. Araştırmanın sonucunda, dijital oyun endüstrisi bağlamında üretken yapay zekâ (ÜYZ) kullanımının yaygın ve kabul düzeyinin yüksek olduğu ortaya koymuştur. ÜYZ, oyun tasarım süreçlerinde insan tasarımcıya çeşitli yerlerde destek olan bir asistan olarak konumlanmakta; özellikle kültürel referans edinme, görsel oluşturma ve karakter hikâyesi geliştirme, mekaniklerin kodlanması, oyun medyasının oluşturulması gibi alanlarda etkin bir biçimde kullanılmaktadır. Ancak, bu araçlardan elde edilen çıktılara insan tasarımcının müdahalesi zorunlu olarak görülmüş, nihai karar sürecinde insan tasarımcının merkezî konumunu koruduğu saptanmıştır. Bununla birlikte, insan emeği, etik açıdan değerlendirildiğinde önemini korumakta; kararların tamamen ÜYZ'ye devredilmesi meslek etiği açısından uygun bulunmamaktadır. ÜYZ'nin oyun tasarımının çeşitli aşamalarında hız ve verimlilik vadettiği tespit edilse de bu durumun tüm departmanlar için eşit gerçekleşmediği bulgusu da elde edilmiştir. Ayrıca, küçük ekiplerde ÜYZ kullanımı ile birlikte tasarım süreçlerinde demokratikleşmeyle beraber stüdyolarda çok yönlülük teşvik edilirken, büyük şirketlerde daha yapılandırılmış bir süreç izlendiği görülmüştür. Bugün için ÜYZ bir asistan olarak görülse de geleceğe yönelik spekülatif senaryolarda oyun endüstrisi bileşenlerinin kaygı düzeylerinin görece arttığı saptanan bir diğer bulgudur.

Özet (Çeviri)

Situated at the intersection of technology and creativity, digital games not only represent a significant cultural industry of the 21st century, but also constitute a critical research area where the integration of artificial intelligence (AI) into design processes redefines various dimensions of human-machine interaction. In this context, the aim of the study is to examine in depth the role and impact of AI technologies in digital game design processes, systematically analyzing the opportunities these tools offer to the field of game development as well as the new challenges faced by human designers. The research universe consists of game developers, designers, programmers, and quality controllers working in digital game design in Turkey who interact with AI technologies. The sample includes professionals from the digital game industry based in Ankara and Istanbul. Considering that most existing studies on this topic remain at a descriptive level, this research provides a new contribution and perspective to the field through its methodological and multidimensional approach. The findings reveal that the use and acceptance of generative AI (GAI) in the context of the digital game industry is widespread and relatively high. GAI is positioned as an assistant supporting human designers at various stages of game development, particularly in acquiring cultural references, generating visuals, developing character narratives, coding game mechanics, and creating media content. However, human intervention in the outputs produced by these tools is still seen as essential, with human designers maintaining a central role in the final decision-making process. Furthermore, human labor remains ethically significant, and fully delegating decisions to GAI is considered ethically inappropriate. Although GAI promises increased speed and efficiency in different phases of game design, this benefit is not equally experienced across all departments. In smaller teams, GAI use encourages democratization and versatility in design processes, while larger companies tend to follow more structured workflows. Although GAI is currently perceived as an assistant, one of the findings indicates that speculative future scenarios lead to increased levels of concern among professionals in the game industry.

Benzer Tezler

  1. Sanal ve artırılmış gerçeklik teknolojisinin yatırım ve işletme maliyetine etkisi. Talaşlı imalat yatırımı üzerine uygulama örneği

    The effect of virtual and augmented reality technology on investment and operating cost. Application example on machining investment

    İBRAHİM MURAD

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NİHAN YILDIRIM

  2. Üretken yapay zekâ araçlarının kodlama eğitiminde kullanımının incelenmesi: ChatGPT örneği

    Examining the use of generative artifical intelligence tools in coding education: The case of ChatGPT

    MEHMET ÖZÇETİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesi

    Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAKAN TÜZÜN

  3. Lise öğrencilerinin iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinde dijital oyun tasarımı, uygulanması ve geliştirilmesi

    Design, development, implementation, and evaluation of digital game-based tools for occupational health and safety education in high schools

    HÜSEYİN ENİS KARA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Medeniyet Üniversitesi

    İş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EMİNE CAN

  4. Procedural approaches in open-world games: Game artists' perspective

    Açık dünya oyunlarında prosedürel yaklaşımlar: Oyun sanatçısı perspektifi

    CAN ÖZMEN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Oyun ve Etkileşim Teknolojileri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEMA ALAÇAM

  5. Sanal gerçeklik tabanlı oyunların yapımında yapay zeka kullanımı ile tasarımın desteklenmesi

    Supporting design with the use of artificial intelligence in the development of virtual reality-based games

    AHMET BİRCAN OĞUZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Güzel SanatlarDokuz Eylül Üniversitesi

    Sanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ FAİK KARTELLİ