Okul öncesi dönemde sosyal-duygusal gelişim açısından risk grubunda yer alan çocuklara yönelik çok bileşenli müdahale programının etkililiği
The effectiveness of a multi-component intervention program for children in the risk group in terms of social-emotional development in preschool period
- Tez No: 954061
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ENGİN DENİZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 211
Özet
Bu araştırmanın amacı, okul öncesi dönemde sosyal-duygusal gelişim açısından risk grubunda yer alan çocuklara yönelik çok bileşenli müdahale programının sosyal-duygusal gelişim, davranış sorunları ve iyi oluş düzeyleri ile ebeveyn yetkinliği, ebeveynlik ilişkileri ve anne-baba stres düzeylerine etkisini incelemektir. Araştırmanın temel amacı çerçevesinde 15 haftalık okul öncesi dönemde sosyal-duygusal açıdan risk grubunda bulunan çocuklar için çok bileşenli müdahale programı geliştirilmiştir. Programın pilot uygulaması yapılmıştır. Pilot uygulama nicel ve nitel boyutları içerdiği için karma desen özelliğine sahiptir. Nitel kısımda katılımcıların programa ilişkin algılarını değerlendirmek için fenomenolojik desenle yapılmıştır; nicel kısmı ise ön-test, son-test ve kontrol gruplu deneysel desenle tasarlanmıştır. Araştırma için gerekli etik izinler alınmıştır. Araştırmanın asıl uygulama kısmı 2X3 faktörlü deneysel desenle olarak tasarlanmıştır, 2 (deney, kontrol) X 3 (ön-test, son-test, izleme testi). Deney grubunda yer alan katılımcılara eklektik yaklaşıma göre geliştirilen okul öncesi dönemde sosyal-duygusal açıdan risk grubunda bulunan çocuklar için çok bileşenli müdahale program uygulanarak süreç yürütülmüş; kontrol grubunda yer alan katılımcılara herhangi bir uygulama yapılmamıştır. Oturumlara ilişkin uygulamaların sonlanmasının ardından deney ve kontrol gruplarındaki katılımcılara Sosyal Becerileri Değerlendirme Ölçeği, Okulöncesi Davranış Sorunları Taraması, Okulöncesi Çocuklar İçin Duygusal-Sosyal İyi Oluş ve Psikolojik Sağlamlık Ölçeği, Ebeveyn Yetkinlik Ölçeği, Anne-baba Stres Ölçeği ve Ebeveynlik İlişki Ölçeği uygulanmıştır. Son-test ölçümlerinin ardından 3 ay sonra tüm gruplardaki katılımcılara araştırma da kullanılan ölçme araçları tekrar uygulanmıştır. Nitel veriler MaxQDA-2018 nitel veri analizi programı ile; nicel veriler ise IBM SPSS Statistics 25 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonuçları çok bileşenli müdahale programına katılan deney grubundaki katılımcıların, kontrol grubundaki katılımcılar göre sosyal-duygusal gelişimi, davranış sorunları, iyi oluş, ebeveyn yetkinliği, ebeveynlik ilişkileri ve anne-baba stres düzeylerinde anlamlı bir fark olduğu ve bu farkın izleme testinde de kalıcı olduğunu saptamıştır. Bu kapsamda mevcut çok bileşenli müdahale programı, sosyal-duygusal gelişim açısından risk grubunda olan çocuklara uygulanabilir ve bu çocukların yüksek yararı için kullanımı yaygınlaştırılabilir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the effects of a multicomponent intervention program for children at risk for social-emotional development in preschool period on children's social-emotional development, behavioral problems and well-being, parental competence, parenting relationships and parental stress levels. Within the framework of the main purpose of the study, a multicomponent intervention program was developed for children in the social-emotional risk group in the 15-week preschool period. The program was piloted. The pilot application has a mixed design feature as it includes quantitative and qualitative dimensions. The qualitative part was conducted with a phenomenological design to evaluate the participants' perceptions of the program, while the quantitative part was designed with a pretest-posttest and control group experimental design. The actual implementation part of the research was designed as a 2X3 factorial experimental design, 2 (experimental, control) X 3 (pre-test, post-test, follow-up test). The process was carried out by applying the multicomponent intervention program for children in the social-emotional risk group in preschool period developed according to the eclectic approach to the participants in the experimental group; no application was made to the participants in the control group. After the sessions were completed, the participants in the experimental and control groups were administered the Social Skills Assessment Scale, Preschool Behavior Questionnaire (PBQ), Social Emotional Well-Being and Psychological Resilience Scale for Preschool Children (PERIK), Perceived Parental Self-Efficacy Scale (PPSE), Parent Stress Scale (PSS), Parenting Relationship Questionnaire (BASC-3). Three months after the post-test measurements, the measurement tools used in the study were administered again to the participants in all groups. Data were analyzed using IBM SPSS Statistics 25 package program and MaxQDA-2018. The results of the study showed that there was a significant increase in the social-emotional development, behavioral problems, well-being, parental competence, parenting relationships and parental stress levels of the participants in the experimental group who participated in the multicomponent intervention program compared to the participants in the control group, and this increase was permanent in the follow-up test. In this context, the current multi-component intervention program can be applied to children at risk in terms of social-emotional development.
Benzer Tezler
- Tipik gelişim gösteren ve gelişimsel dil bozukluğu olan çocuklarda öğrenme güçlüğü erken belirtilerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi
The comparative examination of the early symptoms of learning disability in children with typical development and developmental language disorder
MERVE DAŞBAŞI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimAnadolu ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELÇİN TADIHAN ÖZKAN
- Erken çocukluk döneminde çocukları olan ebeveynlerin sosyal medyada çocuklarına ait fotoğraf ve içerik paylaşımı hakkında görüşlerinin incelenmesi
Examining the views of parents with children in early childhood on sharing their children's photos and content on social media
MEHMET ÇAKMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve Öğretimİstanbul Okan ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYTAÇ GÖĞÜŞ
- Okul öncesi dönem kekemeliği olan ve olmayan çocukların psikolojik sağlamlıklarının ve ebeveyn tutumlarının incelenmesi
Investigation of resilience and parental attitudes of preschool children with and without stuttering
DİLAN CENGİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Kulak Burun ve BoğazHacettepe ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAVİŞ EMEL KULAK KAYIKCI
- Orff yaklaşımının okul öncesi müzik etkinliklerinde öğrenci kazanımlarına etkisi
The effect of the Orff approach on student outcomes in preschool music activities
ÇAĞLAR TEMİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimPamukkale ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERKAN DEMİRTAŞ
- Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) 2013 Okul Öncesi Eğitim Programının cinsel eğitim bağlamında kazanım/göstergeler ve öğretmen görüşlerine göre incelenmesi
Examination of the Ministry of National Education (MEB) 2013 Preschool Education Program in the context of sexual education according to achievements/indicators and teachers' opinions
ESRA PARMAKSIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimManisa Celal Bayar ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞAFAK ÖZTÜRK AYNAL