Elektronik sigara ve geleneksel sigara kullanan gençlerde motivasyonel görüşmenin sigara içme arzusu ve elektronik sigaraya yönelik algısına etkisinin karşılaştırılması
Comparison of the effect of motivational interviewing on smoking desire and perception of electronic cigarettes in young people using electronic cigarettes and traditional cigarettes
- Tez No: 954072
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ DERCAN GENÇBAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Sağlığı, Hemşirelik, Public Health, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Elektronik Nikotin Dağıtım Sistemleri, Halk Sağlığı Hemşireliği, Motivasyonel Görüşme, Sigara Kullanımı, Tütün Ürünleri, Electronic Nicotine Delivery Systems, Motivational Interviewing, Public Health Nursing, Smoking, Tobacco Products
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Gülhane Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Halk Sağlığı Hemşireliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
YALÇIN, E. K., Elektronik Sigara ve Geleneksel Sigara Kullanan Gençlerde Motivasyonel Görüşmenin Sigara İçme Arzusu ve Elektronik sigaraya Yönelik Algısına Etkisinin Karşılaştırılması. Gülhane Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Halk Sağlığı Hemşireliği ABD, Yüksek Lisans Tezi. Ankara, 2025 Amaç: Bu araştırmanın amacı, geleneksel sigara ve hem geleneksel hem de elektronik sigara kullanan genç bireylerde 5A modeline dayalı olarak gerçekleştirilen motivasyonel görüşmenin sigara içme arzusu ve elektronik sigaraya yönelik algısına üzerindeki etkisini değerlendirmektir. Gereç ve Yöntem: Çalışma, Haziran 2024 - Haziran 2025 tarihleri arasında, Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Külliyesi'nde öğrenim gören 45 öğrenci ile yarı-deneysel bir araştırma deseniyle yürütülmüştür. Katılımcılar, yalnızca geleneksel sigara kullananlar (n=23) ve hem geleneksel hem de elektronik sigara kullananlar (n=22) olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. Her iki gruba da iki haftada bir olmak üzere toplam altı oturumda, çevrimiçi olarak 5A modeline dayalı motivasyonel görüşmeler uygulanmıştır. Veri toplama aracı olarak Tanıtıcı Bilgi Formu, Sigara İçme Arzusu Ölçeği ve Elektronik Sigara Kullanımı Sonuçları Ölçeği kullanılmıştır. İstatistiksel analizler tanımlayıcı istatistikler, Mann Whitney U testi, Ki-kare testi ve tekrarlı ölçümlerde varyans analizi ile gerçekleştirilmiştir. Bulgular: Müdahale öncesi gruplar arasında sosyo-demografik açıdan anlamlı bir fark saptanmamıştır. Müdahale sonrasında, her iki grupta da geleneksel ve elektronik sigara kullanımında istatistiksel olarak anlamlı bir azalma tespit edilmiştir. Özellikle, her iki tür sigarayı kullanan katılımcıların %59,1'i elektronik sigarayı bırakmıştır. Sigara İçme Arzusu Ölçeği ve Elektronik Sigara Sonuç Beklentileri Ölçeği puanlarında ön test-son test karşılaştırmalarında anlamlı düşüşler gözlenmiştir. Ayrıca, bazı alt boyutlarda grup etkisi ve zaman×grup etkileşimi de anlamlı bulunmuş;“negatif sosyal sonuçlar”alt boyutundaki etkileşim dikkat çekicidir. Sonuç: Bu araştırmanın sonuçları, motivasyonel görüşmenin hem geleneksel hem de elektronik sigara kullanımını azaltmada ve bırakmaya yönelik motivasyonu artırmada etkili bir müdahale yöntemi olduğunu ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
YALÇIN, E. K., Comparison of the Effect of Motivational Interviewing on Smoking Desire and Perception of Electronic Cigarettes in Young People Using Electronic Cigarettes and Traditional Cigarettes. Gulhane Health Sciences Institute, Public Health Nursing Department. Master's Thesis, Ankara, 2025. Aim: This study aimed to evaluate the effects of motivational interviewing, based on the 5A model, on smoking craving and perceptions of electronic cigarette use among young individuals who smoke traditional cigarettes and both traditional and electronic cigarettes. Materials and Methods: This quasi-experimental study was conducted between June 2024 and June 2025 with 45 students enrolled at the Gülhane Campus of the University of Health Sciences. Participants were divided into two groups: traditional cigarette users (n=23) and dual users (n=22). Both groups received six online motivational interviewing sessions based on the 5A model, held at two-week intervals. Data collection tools included a Demographic Information Form, the Cigarette Craving Scale, and the Electronic Cigarette Outcome Expectancy Scale. Data were analyzed using descriptive statistics, the Mann-Whitney U test, Chi-square test, and repeated measures ANOVA. Results: No significant differences were found between the groups regarding socio-demographic characteristics before the intervention. After the intervention, both groups showed a statistically significant reduction in traditional and electronic cigarette use. Among dual users, 59.1% quit using electronic ciga lth nursingrettes. Pre- and post-test comparisons showed significant decreases in craving and outcome expectancy scores. Significant time, group, and interaction effects were found in some subscales, especially within the“negative social outcomes”dimension. Conclusion: The findings indicate that motivational interviewing based on the 5A model is an effective approach to reduce both traditional and electronic cigarette use and to enhance motivation to quit, particularly among young dual users.
Benzer Tezler
- Kişilerin elektronik sigara ve geleneksel sigara kullanma durumlarına göre kaygı, depresyon ve psikolojik sağlamlık düzeylerinin karşılaştırılması
Comparison of anxiety, depression and psychological resilience levels according to electronic smoking and conventional smoking status of individuals
İREM NUR KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EKREM CÜNEYT EVREN
- Sağlıklı genç erişkinlerde sigara ve elektronik sigara kullanımı ile depresif duygudurum arasındaki ilişkinin belirlenmesi
Determination of traditional cigarette use's and electronic cigarette use's relationship wi̇th depressive mood in healty young adult
SENA AKGÜN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiMaltepe ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞEVİN DEMİR
DR. ÖĞR. ÜYESİ YONCA SEKİBAĞ
- Üçüncü basamak bir hastanede asistan hekimlerin elektronik sigara ve diğer tütün ürünleri bağımlılık düzeylerinin karşılaştırması ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi
Comparison of cigarette addiction levels due to electronic cigarettes and other tobacco products in a resident physicians in a tertiary hospital and evaluation of related factors
FURKAN ÖNOL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Aile Hekimliğiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KURTULUŞ ÖNGEL
- Sağlık çalışanlarının sigara ve elektronik sigara kullanma profilleri ile elektronik sigara kullanımına ilişkin bilgi, tutum ve davranışları
Smoking and electronic cigarette use profiles of healthcare professionals and their knowledge, attitudes and behaviors regarding electronic cigarette use
TUĞBA BULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HemşirelikSivas Cumhuriyet ÜniversitesiHalk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEMRA KOCATAŞ
- Low-complexity detection and cooperative communication for spatial modulation systems
Uzaysal modülasyon sistemleri için düşük karmaşıklı sezim ve işbirlikli haberleşme
GÖKHAN ALTIN
Doktora
İngilizce
2018
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiElektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ERTUĞRUL ÇELEBİ