Ebeveyn tutumları ve öz şefkatin yetişkinlerde psikolojik sağlamlık ile ilişkisi
The relationship of parental attitudes and self-compassion with psychological resilience in adults
- Tez No: 954081
- Danışmanlar: PROF. DR. KÜLTEGİN ÖGEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Kent Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 138
Özet
Bu araştırma, algılanan ebeveyn tutumlarının, öz şefkatin ve psikolojik sağlamlığın bireylerin psikolojik dayanıklılıkları üzerindeki etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada, algılanan ebeveyn tutumları (duygusal sıcaklık, aşırı koruma, reddetme), öz şefkat ve psikolojik sağlamlık arasındaki ilişkiler ve sosyodemografik değişkenlerin bu ilişkiler üzerindeki etkisi ele alınmıştır. Ayrıca, öz şefkatin, algılanan ebeveyn tutumları ile psikolojik sağlamlık arasındaki ilişkide aracı bir rol oynayıp oynamadığı araştırılmıştır. Araştırma, 18-65 yaş aralığındaki yetişkin bireylerden oluşan bir örneklem üzerinde gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların sayısı 251 kişi olarak belirlenmiş ve veriler, Demografik Bilgi Formu, Algılanan Ebeveyn Tutumları Ölçeği, Öz Şefkat Ölçeği ve Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizi SPSS programı ile yapılmış, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Katsayısı ve Bağımsız Örneklem t-Testi gibi istatistiksel yöntemler kullanılmıştır. Araştırma sonuçları, ebeveyn tutumlarının, bireylerin öz şefkat düzeyleri ve psikolojik sağlamlıkları üzerinde anlamlı bir etkisi olduğunu göstermektedir. Ayrıca, sosyoekonomik düzeyin, cinsiyetin ve yaşın bu ilişkilerde önemli bir rol oynadığı belirlenmiştir. Genç bireylerin ebeveynlerinden daha yüksek düzeyde aşırı koruyuculuk algıladığı, yaş ilerledikçe ise öz sevecenlik, bilinçlilik ve psikolojik sağlamlık gibi olumlu psikolojik özelliklerin arttığı gözlemlenmiştir. Kadınlar, öz yargılama, izolasyon ve aşırı özdeşleşme gibi olumsuz öz duyarlılık boyutlarında daha yüksek puanlar alırken, erkeklerin psikolojik sağlamlıkları daha yüksek bulunmuştur. Sosyoekonomik düzeyin de ebeveyn tutumu algısı ve psikolojik özellikler üzerinde etkili olduğu saptanmıştır. Alt sosyoekonomik düzeydeki bireyler, reddedici ebeveyn tutumlarına daha yüksek oranda sahipken, üst düzeydeki bireylerin sıcaklık algısı, öz sevecenlik ve psikolojik sağlamlık düzeyleri daha yüksek olmuştur. Eğitim düzeyinin yalnızca bazı ebeveyn tutumu boyutlarında anlamlı farklar oluşturduğu, kardeş sayısının ise genel olarak anlamlı bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Bu bulgular, bireylerin psikolojik dayanıklılıklarını güçlendirmeyi hedefleyen ruh sağlığı programlarının, demografik özelliklere göre özelleştirilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Ayrıca, öz duyarlılığın desteklenmesi ile bireylerin içsel güç kaynaklarının artırılabileceği sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
This research aims to examine the effects of perceived parental attitudes, self-compassion, and psychological resilience on the psychological resilience of individuals. The research addresses the relationships between perceived parental attitudes (emotional warmth, overprotection, rejection), self-compassion, and psychological resilience, and the effects of sociodemographic variables on these relationships. In addition, it was investigated whether self-compassion plays a mediating role in the relationship between perceived parental attitudes and psychological resilience. The research was conducted on a sample of adults between the ages of 18-65. The number of participants was determined as 251 and the data were collected using the Demographic Information Form, the Perceived Parental Attitudes Scale, the Self-Compassion Scale, and the Brief Psychological Resilience Scale. The data were analyzed using the SPSS program and statistical methods such as One-Way Analysis of Variance (ANOVA), Pearson Multiplication Moment Correlation Coefficient, Independent Samples t-Test were used. The results of the study show that parental attitudes have a significant effect on individuals' self-compassion levels and psychological resilience. In addition, it was determined that socioeconomic level, gender and age play an important role in these relationships. It was observed that young individuals perceive higher levels of overprotection from their parents, and positive psychological characteristics such as self-compassion, consciousness and psychological resilience increase with age. While women scored higher in negative self-compassion dimensions such as self-judgment, isolation and over-identification, men's psychological resilience was found to be higher. It was determined that socioeconomic level also has an effect on parental attitude perception and psychological characteristics. While individuals at lower socioeconomic levels had higher rates of rejecting parental attitudes, individuals at higher levels had higher levels of warmth perception, self-compassion and psychological resilience. It was determined that education level created significant differences only in some parental attitude dimensions, and the number of siblings did not have a significant effect in general. These findings reveal that mental health programs that aim to strengthen individuals' psychological resilience should be customized according to demographic characteristics. In addition, it was concluded that individuals' internal power resources can be increased by supporting self-compassion.
Benzer Tezler
- Genç yetişkinlerde sosyal medya bağımlılığının algılanan anne baba tutumu, öz şefkat, duygu düzenleme değişkenleri açısından incelenmesi
Investigation of social media addiction in young adults interms of perceived parent attitude, self-commission, emotion regulation variables
BUKET TUBA AKSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESMA FİGEN KARADAYI
- Geçmiş yaşantılara ilişkin ebeveyn tutumlarının genç yetişkinlikteki mükemmeliyetçilik ve öz-şefkati yordayıcılığı
Parental attitudes regarding past experiences predict perfectionism and self-compassion in young adulthood
DERYA YAYLA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGiresun ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENVER SARI
- Adölesan idiopatik skolyoz hastalarında ebeveyn tutumlarının yeme tutumları üzerindeki etkisinde öz-şefkat, depresyon ve beden imgesi bozukluğunun aracılık etkisi
The relationship between parental attitudes and eating attitudes of adolescent patients with idiopathic scoliosis: The mediating role of self-compassion, depression, and body image disturbance
DUYGU KUZU
- Üniversite öğrencilerinde algılanan ebeveynlik tutumları ve psikolojik belirtiler arasındaki ilişkide öz-şefkatin aracı rolü
The mediating role of self-compassion in the relationship between perceived parenting attitudes and psychological symptoms in university students
AYŞE SÜRÜCÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiIşık ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BERNA AKÇİNAR YAYLA
- Kişilerde algılanan ebeveyn tutumları ve yeme tutumları arasındaki ilişkide öz şefkatin aracı rolü
The mediating role of self-compassion in the relationship between perceived parental attitudes and eating attitudes in individuals
DAMLA ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Gedik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN DUMAN