L'articulation des modes de production en Afrique occidentale Française et les dynamiques de transition au capitalisme
Fransız Batı Afrikası'nda üretim şekillerinin artikülasyonu ve kapitalizme geçiş dinamikleri
- Tez No: 954123
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ CİHAN ÖZPINAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Fransızca
- Üniversite: Galatasaray Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Siyaset Bilimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 79
Özet
Bu çalışma, Fransız Batı Afrikası'ndaki (FBA) kolonyal dönemde yaşanan ekonomik dönüşümleri araştırmaktadır. Marksist teorinin pre-kapitalist toplumlara dair incelemeleri ve kapitalizme geçiş tartışmalarından yola çıkarak, kolonilerde oluşan ekonomik ve siyasi rejimin metropolün beklentileri doğrultusunda değil, kendine özgü bir biçimde nasıl evrildiğini analiz etmektedir. Tez, özellikle“üretim şekillerinin artikülasyonu”kavramını merkeze alarak, sömürgeciliğin FBA'da kapitalist gelişimi nasıl hem teşvik ettiğini hem de engellediğini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda, Robert Brenner ve Ellen Meiksins Wood'un tarımsal kapitalizmin ortaya çıkışına dair“nitel değişim”tezleriyle diyalog kurulmakta, kolonyal müdahalelerin ve yerel dinamiklerin etkileşimi derinlemesine incelenmektedir. Çalışma, Fransız sömürge idaresinin, koloni ekonomilerini modernleştirme ve“değerleme”politikalarına rağmen, pre-kapitalist üretim biçimlerinin varlığını sürdürmesine ve hatta kapitalist ilişkilerle çelişkili bir biçimde eklemlenmesine nasıl olanak sağladığını göstermektedir. Koloni devletinin çatışmalı ve istikrarsız idaresi ile metropol, yerleşimciler ve yerli halkların talepleri arasındaki zıtlıklar, piyasa zorunun tam anlamıyla yerleşmesini engellemiştir. Örneğin, Nijer sulama kanalları projesi gibi büyük ölçekli tarımsal kalkınma girişimleri, yerli halkın geçimlik ekonomilerini koruma çabaları ve kendi tarımsal pratiklerini sürdürme direnci neticesinde, beklenen tam kapitalistleşmeyi engelleyen melez bir ekonomik yapıya yol açmıştır. Bu tez, kolonyal dönemdeki ekonomik sistemin pasif bir alıcı konumunda olmadığını, aksine yerel aktörlerin direnişi ve adaptasyonuyla şekillenen dinamik bir alan olduğunu vurgulamaktadır. Sonuç olarak, Fransız Batı Afrikası'nda ortaya çıkan üretim şekillerinin artikülasyonu, ne klasik bir feodalizmden kapitalizme geçiş anlatısına ne de basit bir“azgelişmişlik”veya“çevre”kategorisine uyan çok katmanlı ve çelişkili bir ekonomik rejim yaratmıştır. Bu durum, sömürge bağlamında kapitalist dönüşümün karmaşık, doğrusal olmayan ve özgül karakterini anlamak için yeni bir analitik çerçeve sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study investigates the economic transformations that took place in French West Africa (FWA) during the colonial period. Drawing on Marxist theory's examination of pre-capitalist societies and debates on the transition to capitalism, it analyzes how the economic and political regime that emerged in the colonies evolved not in accordance with the expectations of the metropole, but in a manner specific to itself. The thesis aims to reveal how colonialism both promoted and hindered capitalist development in FWA, particularly by focusing on the concept of“articulation of modes of production”. In this context, a dialogue is established with Robert Brenner and Ellen Meiksins Wood's thesis on the“qualitative change”in the emergence of agricultural capitalism, and the interaction between colonial interventions and local dynamics is examined in depth. The study demonstrates how French colonial administration, despite its policies of modernizing and“mise en valeur”colonial economies, enabled the persistence of pre-capitalist modes of production and even their integration in a manner contradictory to capitalist relations. The conflicting and unstable administration of the colonial state, along with the contradictions between the demands of the metropolis, settlers, and indigenous peoples, prevented the full establishment of market forces. For example, large-scale agricultural development initiatives such as the Niger irrigation canal project led to a hybrid economic structure that prevented the expected full capitalist transformation, as a result of the indigenous population's efforts to protect their subsistence economies and their resistance to abandoning their traditional agricultural practices. This thesis emphasizes that the economic system during the colonial period was not a passive recipient but rather a dynamic field shaped by the resistance and adaptation of local actors. In conclusion, the articulation of production forms that emerged in French West Africa has created a multi-layered and contradictory economic regime that does not fit into either the classic narrative of a transition from feudalism to capitalism or the simple categories of“underdevelopment”or“periphery.”This situation offers a new analytical framework for understanding the complex, non-linear, and specific character of capitalist transformation within the colonial context.
Benzer Tezler
- Le capitalisme recyclé: L'accumulation par réanimation et les récupérateurs des déchets recyclables à İstanbul
Geri dönüşen kapitalizm: Yeniden canlandırma yoluyla birikim ve İstanbul'da geri dönüştürülebilir atık toplayıcıları
AYÇANUR TOP
Yüksek Lisans
Fransızca
2022
Siyasal BilimlerGalatasaray ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KAMİL CEM ÖZATALAY
- Sanayi robotlarının mekanik üretimdeki rolü, performansları ve Türk sanayiinin robotlar yönünden bugünkü durumu
La Role et la performance des robots industriels dans la production mecanique et la condition de L'industrie Turc du cote des robots
FARUK MENDİ
Doktora
Türkçe
1992
Makine MühendisliğiGazi ÜniversitesiMakine Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEVZİ ERCAN
- L'articulation des stratégies de résistance et des processus de consentement chez les cols blancs
Beyaz yakalılarda direniş stratejileri ve rıza süreçlerinin eklemlenmesi
AYÇA YILMAZ
Yüksek Lisans
Fransızca
2012
SosyolojiGalatasaray ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ERGUR
- Kent mühendisliği ve şehircilik çevresinde kentsel hizmetler sisteminin değerlendirilmesine yönelik bir deneme
Başlık çevirisi yok
PELİN ÇAMKERTEN GÖKGÜR
Doktora
Türkçe
1998
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÇUBUK
- Représentations stratégiques hétérogènes de la Turquie dans l'alliance atlantique à travers son voisinage avec le Moyen-Orient
Başlık çevirisi yok
UĞUR KAYA
Doktora
Fransızca
2016
Siyasal BilimlerEcole des Hautes Etudes en Sciences Sociales (EHESS)Prof. ALAIN JOXE