Pamuk liflerinin roselle (hibiskus sabdariffa) bitkisi özütü ileboyanabilirliğinde, yüzey özelliklerinin etkisi ve fizikokimyasal değişkenlerin değerlendirilmesi
Evaluation of the effect of surface properties, and physico chemical parameters on the dyeability of cotton fibers with roselle (hibiskussabdariffa) plant extract
- Tez No: 954268
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET GÜLTEK, PROF. DR. SÜLEYMAN KÖYTEPE, PROF. DR. ÜLKÜ YILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kimya, Chemistry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İnönü Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kimya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fizikokimya Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
Kumaş üretimi ve renklendirilmesinin tarihi günümüzden yaklaşık olarak 5000 yıl öncesine kadar gitmektedir. Tarih boyunca kumaşların renklendirilmesinin amacı sadece estetik değil, aynı zamanda sosyal konumun veya sınıfın bir ifadesi olarak da kullanılmıştır. Bazı böcek ve bitkilerin kök, yaprak veya çiçeklerinden elde edilen doğal boyalar binlerce yıldır kıyafetleri ve diğer tekstil kumaşlarını ve deriyi boyamak için kullanılmaktadır. Ancak, doğal boyaların yün, pamuk ve deri gibi malzemelerin yüzeylerine tutunması ve kalıcı olması güç olduğundan yıkama ve kullanım koşullarından kaynaklı olarak zaman içerisinde rengi solmaktadır. Bu tez kapsamında, doğal pigmet olarak Roselle (kerkede) (HibiskusSabdariffa) bitkisi çiçeklerinin özütü kullanılarak mordanlama ve yüzey modifikasyonuyla yapılan boyamaların haslığına yüzey modifikasyonu, iyon şiddeti, sıcaklık ve pH gibi fizikokimyasal değişkenlerin etkisi araştırılmıştır. Bu bağlamda, pamuk iplik ve kumaşların yüzeyi mordanlama kimyasallarına alternatif olarak poliamin modfikasyonuyla katyonik hale getirilmiş ve ayrıca, pamuk liflerinin yüzeyleri 1,4-butan sültone ile modifiye edilerek doğal pigmentlerin selüloz yüzeyine reaktif boya gibi kovalent olarak bağlanması sağlanmıştır. Değişik mordanlama kimyasallarıyla yapılan boyamalarda farklı renkler oluşmasına rağmen poliamin ve 1,4-butan sültone ile yapılan yüzey modifikasyonlarından sonra yapılan boyamalarda sabit, parlak ve haslığı yüksek boyamalar elde edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The fabric production and coloring history dates back to approximately 5000 years ago. Throughout history, the purpose of coloring fabrics has not only been aesthetic, but also an expression of social status or class. Natural dyes obtained from the roots, leaves or flowers of some insects and plants have been used for thousands of years to dye clothes, other textile fabrics and leather. However, since natural dyes have difficulty adhering to the surfaces of materials such as wool, cotton and leather and being permanent, their colors fade over time due to washing and usage conditions. Within the scope of this thesis, the effects of physicochemical variables such as surface modification, ionic strength, temperature and pH on the fastness of dyeings made by mordanting and surface modification using the extract of Roselle (kerkede) (Hibiscus Sabdariffa) plant flowers as a natural pigment were investigated. In this context, the surface of cotton yarns and fabrics was made cationic by polyamine modification as an alternative to mordanting chemicals and also, the surfaces of cotton fibers were modified with 1,4-butane sultone to enable natural pigments to be covalently bound to the cellulose surface like reactive dyes. Although different colors were formed in the dyeings made with different mordanting chemicals, fixed, bright and high-fastness dyeings were obtained in the dyeings made after surface modifications made with polyamine and 1,4- butane sultone.
Benzer Tezler
- Pamuk liflerinin renklendirilmesinde boyama verimi ve kinetiğinin araştırılması
Investigation of dyeing yield and kinetics on cotton fiber coloration
AGAH OKTAY ÖZDEMİR
Doktora
Türkçe
2015
Tekstil ve Tekstil MühendisliğiErciyes ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA TUTAK
- Nanoteknoloji ürünü dendrimerler kullanılarak pamuk liflerinin reaktif boyar maddelerle boyanabilirliğinin geliştirilmesi
Improvement of dyeability of cotton fibers with reactive dyes by using nanotechnology product dendrimers
OSMAN NAMIRTI
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Tekstil ve Tekstil MühendisliğiNamık Kemal ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RIZA ATAV
- Pamuk liflerinin iyonik modifikasyon yardımıyla boyanabilirlik ve kolay bakım özelliklerinin incelenmesi
An investigation of the dyeability and smooth- dry performance properties of cotton by cationic modification
MELİHA OKTAV
Doktora
Türkçe
2001
Tekstil ve Tekstil Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HABİB DAYIOĞLU
- Çeşitli pamuk liflerinin çevresel etkilerinin değerlendirilmesi
Environmental impact assessment of various cotton fibers
MUZAFFER EMİN SEVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Tekstil ve Tekstil MühendisliğiEge ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASLI DEMİR
- Rejenere pamuk liflerinin boncuklaşma parametresine etkisi
Parameters on regenerated cotton fibers pilling effect
EZGİ ÖZAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Tekstil ve Tekstil MühendisliğiUşak ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT FİKRİ ŞENOL