Kemal Tahir'in eserlerinde geçen argo, kaba söz ve küfür içeren ifadeler
Slang, vulgarity and swearing expressions in Kemal Tahir's works
- Tez No: 954502
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OKAN CELAL GÜNGÖR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 154
Özet
Dil, yalnızca bireyler arasında iletişimi sağlayan bir araç değil; aynı zamanda toplumun kültürel yapısını, değer yargılarını ve sosyal kimliğini yansıtan dinamik bir sistemdir. Bu sistem içerisinde yer alan özel diller, belirli grupların iletişim ihtiyaçlarına yanıt vermek üzere şekillenmektedir. Argo, bu özel diller arasında yer almakta ve özellikle belirli sosyal çevrelerin aidiyetini, kimliğini ve yaşam biçimini yansıtan bir anlatım aracı olarak öne çıkmaktadır. Bu çalışmada, toplumcu gerçekçi anlayışla eserler kaleme alan Kemal Tahir'in romanlarında geçen argo, kaba söz ve küfür içeren ifadeler dilbilimsel açıdan incelenmiştir. Yazarın 14 romanı taranarak, bu ifadeler bağlamından koparılmadan örnek cümlelerle birlikte fişlenmiştir. Toplamda 415 kelime tespit edilmiştir. Hulki Aktunç ve Ferit Devellioğlu'nun sözlüklerinden faydalanılarak kelimelerin cümle içindeki anlamı verilmiştir. Daha sonra bu ifadeler tematik ve oluşum yolları açısından sınıflandırılarak yüzdelikleri hesaplanmıştır. Buna ilaveten kelimelerin etimolojik kökeni, yapısı ve isim-fiil oluşlarına göre de yüzdelikleri incelenmiştir. Tematik olarak sınıflama 14 ana başlık ve 58 alt başlığa ayrılmıştır. Bu sınıflamada cinsellik ve insanların çeşitli nitelikleriyle ilgili ifadeler ilk sırada yerini almıştır. Oluşum yolları açısından sınıflama, 11 ana başlık ve 21 alt başlığa ayrılmıştır. Yüzdelik olarak en fazla hayvan adlarından yararlanılarak oluşturulan kelimeler olduğu saptanmıştır. Etimolojik olarak incelendiğinde yabancı kökenli kelimelerin Türkçe kökenli kelimeleri geçtiği tespit edilmiştir. Çalışmanın sonucunda, Kemal Tahir'in söz konusu ifadeleri yalnızca anlatı estetiği için değil, aynı zamanda karakterlerinin toplumsal konumunu, sınıfsal aidiyetini ve kültürel çevresini gerçekçi bir biçimde yansıtmak amacıyla kullandığı tespit edilmiştir. Bu yönüyle tez, argo dilinin edebî metinlerdeki işlevine dair bir bakış sunmakta ve Türk edebiyatında argo araştırmalarına katkı sağlamaktadır.
Özet (Çeviri)
Language is not only a tool that enables communication between individuals; it is also a dynamic system that reflects the cultural structure, value judgments and social identity of a society. Special languages within this system are shaped to respond to the communication needs of specific groups. Slang is among these special languages and stands out as a means of expression that reflects the belonging, identity and lifestyle of certain social circles. In this study, the expressions containing slang, vulgarity and profanity in the novels of Kemal Tahir, who writes works with a socialist realist approach, are analyzed linguistically. The author's 14 novels were scanned and these expressions were tagged together with sample sentences without taking them out of context. A total of 415 words were identified. Hulki Aktunç and Ferit Devellioğlu's dictionaries were utilized to give the meaning of the words in the sentence. Then, these expressions were categorized in terms of thematic and formation paths and their percentages were calculated. In addition, the percentages of the words were analyzed according to their etymological origin, structure and noun-verb formations. Thematically, the classification is divided into 14 main headings and 58 subheadings. In this classification, expressions related to sexuality and various qualities of people ranked first. In terms of formation methods, the classification is divided into 11 main headings and 21 subheadings. In terms of percentage, it was determined that most of the words were formed by making use of animal names. When analyzed etymologically, it was determined that words of foreign origin surpassed words of Turkish origin. As a result of the study, it has been determined that Kemal Tahir uses these expressions not only for narrative aesthetics, but also to realistically reflect the social position, class belonging and cultural environment of his characters. In this respect, the thesis provides an insight into the function of slang in literary texts and contributes to the research on slang in Turkish literature.
Benzer Tezler
- Kemal Tahir'in siyasal ve toplumsal görüşleri
Kemal Tahir's political and social opinions
NEVZAT YAVUZ
Doktora
Türkçe
2000
Siyasal BilimlerAnkara ÜniversitesiKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİNA AKŞİN
- Kemal Tahir'in öykülerinde mizah
Humour in Kemal Tahir's story
İBRAHİM VELİ SÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ TAŞTAN
- Fakir Baykurt ve Kemal Tahir yapıtlarında köy ve köylülük olgusu: Karşılaştırmalı sosyolojik bir değerlendirme
The phenomenon of village and peasantry in Fakir Baykurt's and Kemal Tahir's works: A comparative sociological evaluation
EBRU YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiAnadolu ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FUAT GÜLLÜPINAR
- Kemal Tahir eserlerinde dini motifler
Religious motifs in Kemal Tahir's works
HASAN HÜSEYİN CANDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
SosyolojiErciyes ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA DERVİŞ DERELİ
- Kemal Tahir'in Esir Şehir Üçlemesi'nde söz dizimi çalışması
Syntax study in Kemal Tahir's Esir City Trilogy
GÜLBAHAR YALMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DilbilimKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OKAN CELAL GÜNGÖR