İlkokul öğrencilerinin akran zorbalığı farkındalıkları üzerine bir çalışma
A study on primary school students' peer bullying awareness
- Tez No: 954501
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ PERİHAN ŞARA HÜRSOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Uşak Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 185
Özet
Bu araştırma, 2024-2025 eğitim öğretim yılında Samsun il merkezindeki bir devlet okulunda öğrenim gören 29 ilkokul 2. sınıf öğrencisinin akran zorbalığı algı düzeylerini değerlendirmeyi amaçlamıştır. Karma yöntem deseninin benimsendiği çalışmada, nicel veriler Kutlu ve Aydın (2005) tarafından geliştirilen ''Akran Zorbalığı Ölçeği'' ile; nitel veriler ise yarı yapılandırılmış öğrenci görüşme formu, öğrenci mektupları ve veli geri bildirim formu aracılığıyla toplanmıştır. Araştırma sürecinde önce öğrencilerin zorbalık algı düzeyleri“Akran Zorbalığı Ölçeği”ile ölçülmüş, ardından beş hafta boyunca“Akran Zorbalığı Farkındalık Eğitimi”programı uygulanmıştır. Uygulama öncesi ve sonrasında elde edilen nicel veriler bağımlı gruplar t testi ile karşılaştırılarak, eğitimin algı düzeylerindeki değişim istatistiksel olarak incelenmiştir. Nitel veriler ise içerik analizi yöntemiyle tema ve kodlara ayrılarak, öğrencilerin ve velilerin eğitim programı hakkındaki görüşleri sistematik biçimde analiz edilmiştir. Bulgular, eğitim sonrası“Akran Zorbalığı Ölçeği”puanlarında anlamlı artışlar olduğunu; öğrencilerin zorbalık davranışlarını daha iyi tanımlama ve bu davranışlardan uzak durma eğilimi kazandıklarını göstermiştir. Öğrenciler programı eğlenceli, öğretici ve faydalı bulduklarını; öncesinde zorbalık konusunda sınırlı bilgiye sahipken eğitimin kavramsal bilgi edinmelerine ve uygun tepki verme becerilerini geliştirmelerine katkı sağladığını belirtmişlerdir. Veliler de programı genel olarak olumlu karşılayıp çocuklarında değişimler gözlemlemeye başladıklarını, zorbalığın günümüzün en büyük sorunlarından biri olması sebebiyle bu tarz eğitimlerin ileride de devam etmesi gerekliliğinden memnuniyetle bahsetmişlerdir. Çalışmanın bulguları, ilkokul ikinci sınıf düzeyinde yapılandırılmış akran zorbalığı farkındalık eğitiminin, öğrencilerin zorbalık algı ve tepkilerinde anlamlı iyileşme sağladığını göstermiş; akran zorbalığına yönelik farkındalık eğitimlerinin veli-öğretmen iş birliğiyle süreklilik kazanması gerektiğinin altını çizmiştir.
Özet (Çeviri)
This study aimed to assess the peer‐bullying awareness levels of 29 second‐grade elementary students attending a public school in the central district of Samsun during the 2024-2025 academic year. Employing a mixed‐methods design, quantitative data were gathered via pre‐ and post‐test forms of the“Peer Bullying Scale”(Kutlu & Aydın, 2005), while qualitative data were obtained through a semi structured student interview form, student letters, and a parent feedback form. Initially, students' bullying awareness was measured with the Peer Bullying Scale; this was followed by a five week“Peer‐Bullying Awareness Training”program. Quantitative pre and post intervention scores were compared using paired‐samples t tests to evaluate changes in awareness levels. Qualitative data were analyzed thematically through content analysis to capture students' and parents' perspectives on the training. The findings indicated a statistically significant increase in Peer Bullying Scale scores after the intervention, suggesting that students were better able to identify bullying behaviors and showed a greater tendency to avoid them. Students described the program as enjoyable, instructive, and beneficial; they reported that, although they had limited knowledge of bullying beforehand, the training enriched their conceptual understanding and improved their ability to respond appropriately. Parents also reacted positively, noting observable changes in their children and expressing satisfaction that such training—given the contemporary importance of addressing bullying—should continue in the future. In conclusion, a structured awareness‐raising program at the second‐grade level significantly improved students' bullying awareness and response strategies. It is recommended that such interventions be maintained periodically and systematically, in collaboration with students, parents, and teachers.
Benzer Tezler
- İlkokul öğrencilerinde akran zorbalığı farkındalık programının etkililiğinin incelenmesi
Examining the effectiveness of peer bullying awareness program in primary school students
SİMAY ERDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYDOĞAN AYKUT CEYHAN
- İlköğretim birinci kademe öğrencilerinin akran zorbalığı davranışı sergileme durumlarının sorunlu teknoloji kullanımı bağlamında incelenmesi
Examining the peer bullying behavior of primary school first level students in the context of problematic technology use
GÖKHAN CENGİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN İSLAMOĞLU
- İlkokul 4. sınıf sosyal bilgiler dersinde kullanılan işbirliğine dayalı öğrenme yöntemi birleştirme tekniğinin öğrencilerin sosyal becerilerine ve akran zorbalığına etkisi
The effect of cooperative learning method jigsaw techniques, used in 4th grade social studies lessons in primary school, to students' social skills and peer bullying
TOLGAHAN PALAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİDRABİ CİHANGİR DOĞAN
- İlkokul öğrencilerinde akran zorbalığı: Ankara Pursaklar örneği
Peer bullying in primary school students: The case of Ankara Pursaklar
SEMİRA HAMURCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiAmme İdaresi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEVFİK ERDEM
- İlkokul öğrencilerinin zorbalığa maruz kalma düzeyleri ve demografik/kişisel faktörlerle ilişkisi
The relationship between primary school students' exposure to bullying and demographic/personal factors
MUSTAFA SARIGÖL
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimUşak ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CÜNEYT AKAR