Ti2AlN max fazı kaplamalarının üretilmesiyapısal ve tribolojik özelliklerininaraştırılması
Production of Ti2AlN max phase coatings investigation ofstructural and tribological properties
- Tez No: 954750
- Danışmanlar: PROF. HİKMET ÇİÇEK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Makine Mühendisliği, Mechanical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erzurum Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Makine Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İmalat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 64
Özet
Bu çalışma kapsamında, özellikle aşınma gibi yüzey özellikleri ile doğrudan ilişkili hasar mekanizmalarına karşı yüksek dayanım sergileyen Ti2AlN kaplamalar, kapalı dengesiz manyetik alanda sıçratma sistemi (CFUBMS) kullanılarak üretilmiştir. Kaplamaların üretimi esnasında argon (Ar) ve azot (N2) gazları kullanılmış olup taban malzeme olarak AISI 52100 rulman çeliği seçilmiştir. Elde edilen kaplama kalınlıkları 1,3-2,3 µm aralığında değişmektedir. Farklı azot akış oranlarında biriktirilen filmlere 700-750-800°C sıcaklıklarda ısıl işlemler uygulanmıştır. Kaplamaların yapısal özellikleri X-ışını kırınımı (XRD), Taramalı elektron mikroskobu (SEM), tribolojik özellikleri aşınma testi, 3D profilometre ve mekanik özellikleri nano sertlik testleri ile karakterize edilmiştir. Yapılan testler sonucunda üretilen filmlerin kalınlığı azot akışına bağlı olarak değişiklik göstermiştir. Kaplamaların aşınma oranları, sıçratma parametreleri ve ısıl işlem derecelerine göre farklılıklar sergilemiş olup en düşük sürtünme katsayısı 0,53 ve en düşük aşınma oranı ise 2,96x10-4 mm3 /(N.m) olarak belirlenmiştir. Ayrıca kaplamaların en yüksek sertlik değeri 22,8 GPa, elastik modül 294,1 GPa olarak ölçülmüştür.
Özet (Çeviri)
Within the scope of this study, Ti₂AlN coatings, which exhibit high resistance to damage mechanisms directly related to surface properties such as wear, were produced using a closed field unbalanced magnetron sputtering (CFUBMS) system. During the coating process, argon (Ar) and nitrogen (N2) gases were used, and AISI 52100 bearing steel was selected as the substrate material. The obtained coating thicknesses varied between 1.3–2.3 µm. Films deposited at different nitrogen flow rates were subjected to heat treatments at 700, 750, and 800°C. The structural properties of the coatings were characterized by X-ray diffraction (XRD) and Scanning Electron Microscopy (SEM); tribological properties were examined through wear tests and 3D profilometry; and mechanical properties were evaluated by nanoindentation hardness tests. As a result of the tests, the coating thicknesses were found to vary depending on the nitrogen flow rate. The wear rates of the coatings also changed depending on the sputtering parameters and heat treatment temperatures. The lowest coefficient of friction was determined as 0.53, and the lowest wear rate was found to be 2.96×10-4 mm3 /(N.m). Additionally, the highest measured hardness and elastic modulus of the coatings were 22.8 GPa and 294.1 GPa, respectively.
Benzer Tezler
- TiNi/MAX kompakt kaplamaların üretilmesi, yapısal, mekanik, tribolojik ve kendi kendini onarma özelliklerinin araştırılması
Production of TiNi/MAX compact coatings, investigation of their structural, mechanical, tribological and self-healing properties
SEMİH DURAN
Doktora
Türkçe
2024
Makine MühendisliğiErzurum Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİKMET ÇİÇEK
- Ağır ticari araçlarda kullanılan fren disklerinin sürtünme ve aşınma özelliklerinin incelenmesi
Examination of the friction and wear properties of brake discs used in heavy commercial vehi̇cles
EMİN EMRE GÖKTEPE
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Metalurji MühendisliğiSakarya ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET UYSAL
- TiAlN, AlCrN ve TiSiN Kaplanan 11SMn30/11SMn37 yumuşak manyetik çeliklerinin tribolojik özelliklerinin frenleme performansına etkisi
The effect of tribological properties of TIAlN, AlCrN and TiSiN coated 11SMn30/11SMn37 soft magnetic steels on braking performance
YAĞMUR EYYÜPOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Metalurji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMalzeme Bilimi ve Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLTEKİN GÖLLER
- TiAlN, AlTiN ve AlCrN kaplamaların sınır yağlama şartlarında tribolojik karakterizasyonu
Tribological characterization of TiAlN, TiAlN and AlCrN coatings under boundary lubrication conditions
MUSTAFA ALPER YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Makine MühendisliğiMilli Savunma ÜniversitesiGemi Makineleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DOĞUŞ ÖZKAN
- Cfubms tekniği ile kaplanmış TiAlN/TiCrN çok tabakalı filmlerin yapısal, mekanik ve tribolojik özelliklerinin incelenmesi
The investigation of structural, mechanical and tribological properties of TiAlN/TiCrN multilayer films deposited by cfubms technique
ÇİNAR LALOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Makine MühendisliğiAtatürk ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İHSAN EFEOĞLU