İslâm hukukunda intihar, ötanazi ve istişhâd
Suicide, euthanasia and istishhad in Islamic law
- Tez No: 955182
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İLYAS KAPLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Psikoloji, Religion, Psychology
- Anahtar Kelimeler: İslâm, Hukuk, İntihar, Ötanazi, İstişhâd, Islam, Law, Suicide, Euthanasia, Istishhad
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fıkıh Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 85
Özet
İslâm hukukunun insan hayatına dair temel ilkelerinin üç önemli kavram etrafında nasıl şekillendiği ve geliştiği incelenmiştir. Bunlar intihar, ötanazi ve istişhâd şeklindedir. Bu kavramlar, hem tarihsel süreçlerde hem de modern dünyada geniş bir tartışma alanı oluşturmuş, dinî, hukukî ve etik açılardan önemli soruları gündeme getirmiştir. Bu kapsamda çalışma, İslâm hukukunun bu konulara yaklaşımını, temel kaynaklar olan Kur'ân ve Sünnet ışığında ele alarak klasik fıkıh doktrinleri ve çağdaş yorumlarla birlikte ayrıntılı bir analiz sunmayı hedeflemiştir. İslâm hukuku çerçevesinde intihar, yalnızca bir bireyin kendi hayatını sonlandırması değil, aynı zamanda toplum düzenine ve kolektif sorumluluğa karşı bir suç olarak kabul edilmiştir. Çalışmada İslâm'ın hayatı kutsal kabul etmesi ve her canın Allah'a (c.c.) ait olduğu anlayışı üzerine inşa edilen bir yaklaşım sergilenmiştir. Bununla beraber ötanazi meselesi, özellikle tıbbi etik, hukuki sorumluluklar ve insan hakları açısından önemli bir tartışma konusudur. Bu kapsamda çalışmada ötanazinin İslâm hukukundaki yeri, hayatın dokunulmazlığı ilkesiyle nasıl örtüştüğü incelenmiştir. Aynı zamanda modern tıbbi uygulamalarda ötanaziye dair yapılan tartışmalar, İslâm hukukunun perspektifiyle nasıl uyumlu ya da uyumsuz olduğuna dair yorumlar geliştirilmiştir. İstişhâd, özellikle modern dönemde savaş, direniş ve dini motivasyonlarla yapılan eylemlerle ilişkilendirilmiştir. İslâm hukukunun bu kavrama yaklaşımı, yalnızca savaş hukukunun sınırlarını belirlemekle kalmamış, aynı zamanda İslâm'ın barış ve şiddetle ilgili temel öğretilerini de yansıtmaktadır. İstişhâdın meşruiyeti, yalnızca savunma savaşları ve zulme karşı direnişle sınırlı olmalıdır. Tüm bunlarla beraber bu çalışma, bu konulara dair İslâm hukukunun öngördüğü temel ilkeleri, kuralları ve yorumları ortaya koyarak bu meselelerin günümüz dünyasında nasıl daha sağlıklı bir şekilde ele alınabileceğine dair öneriler sunmuştur.
Özet (Çeviri)
This paper will review how the basic principles of Islamic law regarding human life have been made and developed based on three fundamental concepts, namely suicide, euthanasia, and istishhad. These three notions have given a broad field of discussion in historical processes and in the modern world as well, and have raised some serious questions from the point of view of religion, law, and ethics. It is within this framework that the present research attempted to provide a close examination of the attitude of Islamic law to the mentioned issues based on the main sources, represented by the Quran and Sunnah, together with the doctrines of classical fiqh and contemporary understanding. In Islam, suicide has the meaning of a crime against social order, apart from the personal decision of a human to end his or her life within the circle of collective responsibility. The approach in the study portrays Islam as an acceptance of life as sacred and every soul belonging to Allah. However, euthanasia remains a highly discussed issue with respect to medical ethics, legal responsibilities, and human rights. In this context, the paper examines the place of euthanasia in Islamic law and its overlap with the principle of inviolability of life. In this direction, modern medical practices about the discussions of euthanasia have been commented in terms of its compatibility/incompatibility with the perspective of Islamic law. "Istishhad itself has been closely associated with war, resistance and religiously-motivated acts, especially within the modern period. The approach that Islamic law makes to this concept has not only determined the law of war limit, but reflects the fundamental teaching of Islam relative to peace and violence. A limitation to be considered legitimate with istishhad is in cases of defensive war and resistance to oppression. Besides all these, this research has discussed the main principles, rules, and interpretations that Islamic law envisioned about these issues and came up with some suggestions on how these issues could be treated in a healthier way in today's world.
Benzer Tezler
- İslam hukuku açısından yaşam üzerinde tasarruf hakkı: 'Ötanazi'
The right to save on life in terms of Islamic law: 'Eutanasia'
FERİT DUMLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinManisa Celal Bayar ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURTEN ZELİHA ŞAHİN
- İslam hukukunda kişinin bedeni üzerindeki tasarrufları
The acts on one's body in Islamic law
ERKAN TAŞDELEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinBartın ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUHAMMET ABDÜLMECİT KARAASLAN
- İslâm hukukuna göre intihar ve ötanazi
Suicide and euthanasia according to Islâmic law
İLYAS SİVRİDAŞDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinAdıyaman ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RECEP ÖZDEMİR
- İslam hukukunda intihar eylemleri
Suicide attacks in Islamic law
MERAL SABUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET MUHAMMET PEŞE
- İslam Fıkhı'na göre adli tıp verilerinin karîne değeri
Presumptive value of the forensic medicine data in terms of Islamic Canon Law
MEHMET ASLANTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
DinFırat ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL KÖKSAL