Evlilik öncesi çiftlerde ilişki doyumu ve ilişki istikrarının kapsamlı değerlendirilmesi
A comprehensive assessment of relationship satisfaction and stability in premarital couples
- Tez No: 955318
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM YILDIRIM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 162
Özet
Bu araştırmanın temel amacı, evlilik öncesi çiftlerin ilişki doyumu ve ilişki istikrarını yordayan bireysel, ailesel, ilişkisel ve kültürel faktörleri belirlemektir. Araştırma, keşfedici sıralı karma yöntem deseniyle yürütülmüştür. Araştırmanın ilk aşamasında, 12 evlilik öncesi çiftle nitel görüşmeler yoluyla evlilik öncesi dönemde çift ilişkilerini etkileyen bireysel, ailesel, ilişkisel ve kültürel faktörler keşfedilmiş; ikinci aşamada bu temalar doğrultusunda hazırlanan ölçek maddeleri maddelerin anlaşılırlığı ve kapsamı açısından revize edilmek üzere pilot çalışma grubunda uygulanmıştır. Üçüncü aşamada, pilot çalışma ve uzman dönütleri sonucunda geliştirilen ölçek bataryasının uygulama formu 326 katılımcıdan oluşan nicel çalışma grubunda test edilmiştir. Dördüncü aşamada ise, geliştirilen Evet Demeden Önce Ölçek Bataryası (EDÖÖB)'nın doğrulayıcı faktör analizi ile faktör yapısı doğrulanmıştır. Ölçeğin yapı geçerliği açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri ile test edilmiş; yapılan geçerlik ve güvenirlik analizleri sonucunda ölçeklerin geçerli ve güvenirlik değerleri yeterli düzeyde bulunmuştur. Çalışmanın son aşamasında ise çoklu regresyon analizleri ile EDÖÖB'nin tüm alt ölçeklerinin hem ilişki doyumunu hem de ilişki istikrarını anlamlı düzeyde yordadığı ortaya konmuştur. Bu araştırma kapsamında geliştirilen“Evet Demeden Önce Ölçek Bataryası (EDÖÖB)”, dört alt ölçekten (kişilik özellikleri, aile dinamikleri, çift dinamikleri ve kültürel dinamikler) oluşmaktadır. Bu bağlamda EDÖÖB, evlilik öncesi psikolojik danışmanlık hizmetlerinde kullanılabilecek bilimsel, özgün ve kullanışlı bir değerlendirme aracı olarak ilgili literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Ayrıca, bu araştırmanın sonuçları, çiftlerin ilişki doyumu ve istikrarını etkileyen faktörlerin erken dönemde tanımlanabileceğini ve bu doğrultuda önleyici müdahale programlarının daha bir etkin şekilde yapılandırılabileceğine işaret etmektedir.
Özet (Çeviri)
The primary objective of this study was to identify individual, familial, relational, and cultural factors that influence of this study was to identify individual, familial, relational, and cultural factors that influence relationship satisfaction and stability among premarital couples. The study was conducted in five phases, utilizing an exploratory sequential mixed-methods design. In the first phase, qualitative interviews were conducted with 12 premarital couples to explore the underlying factors affecting premarital couple relationships. These factors were divided into individual, familial, relational, and cultural dimensions. In the second phase, based on the themes derived from the qualitative data, the initial items for the measurement instrument were developed and tested in a pilot study group to assess their clarity and content coverage. In the third phase, the refined version of the measurement battery, called the“Before I Do Scale Battery (BIDSB),”was administered to a quantitative sample of 326 participants. Confirmatory factor analysis was conducted in the fourth stage to verify the factor structure of the developed scale. The instrument's construct validity was tested using both exploratory and confirmatory factor analyses. Reliability and validity assessments indicated that the scale had satisfactory psychometric properties. Finally, multiple regression analyses revealed that all subscales of BIDSB significantly predicted both relationship satisfaction and stability. BIDSB consists of four subscales: personality traits, family dynamics, couple dynamics, and cultural dynamics. In this context, it is suggested that the“BIDSB”is a scientifically sound, original, and practical assessment tool, and is potentially valuable for use in premarital counseling services. Furthermore, the findings suggest that factors affecting relationship satisfaction and stability can be identified at an early stage, enabling the development of more effective preventive intervention programs.
Benzer Tezler
- Evli bireylerde aldatma eğilimi ile evlilik doyumu arasındaki ilişkide cinsel öz yeterliğin aracı rolü
Sexual self-efficacy of married individuals and its relationship with marital satisfaction and infidelity tendency
ESRA KARACA
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
PsikolojiYakın Doğu ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. BİNGÜL HARMANCI
- The relationship between parental acceptance-rejection, marital satisfaction and rejection sensitivity in Turkish newlyweds: A dyadic mediation analysis
Türk yeni evli çiftlerde ebeveyn kabul-reddi, evlilik doyumu ve reddedilme duyarlılığı arasındaki ilişki: Çift analizi
DERİN ERALP
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
PsikolojiÖzyeğin ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELENGA GÜRMEN
- Evli çiftlerde algılanan gücün bağlanma boyutları ve yatırım modeli değişkenleri açısından incelenmesi
Investigation of perceived power in married couples with regard to attachment dimensions and investment model variables
MERYEM KAYNAK MALATYALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
PsikolojiAnkara ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYDA BÜYÜKŞAHİN SUNAL
- Yüksek nitelikli evlilikler yaratmak: Mutlu çiftlerin deneyimleri üzerine bir araştırma
Creating high-quality marriages: A study on the experiences of happy couples
HATİCE PINAR ÖZDEMİR KEMAHLI
Doktora
Türkçe
2019
PsikolojiMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF ALPAYDIN
- Evlilik öncesi ilişkileri geliştirme programının çiftlerin ilişki doyum düzeylerine etkisi
The effects of the premarital relationship enrichment program on the relationship satisfaction of couples
TUĞBA YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
PsikolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MELEK KALKAN