Türkiye'de yabancıların Türk vatandaşlığı kazanma süreci: Tarihsel ve hukuki bir analiz
The process of foreigners acquisition Turkish citizenship in turkey: A historical and legal analysis
- Tez No: 955371
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ CUMA YILDIRIM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kamu Yönetimi, Public Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 96
Özet
Bu çalışma, yabancıların Türk vatandaşlığını kazanma sürecini ve bu sürece ilişkin kamuoyu algısını; ulusal egemenlik, milli güvenlik, insan hakları ve uluslararası hukuk gibi çok boyutlu çerçevede ele almaktadır. Araştırmanın temel amacı, Türkiye'de vatandaşlığın“şartsız, kuralsız ve kontrolsüz”biçimde verildiği yönündeki yaygın ve spekülatif algının, mevcut hukuki düzenlemeler ve resmi veriler ışığında doğruluk payını sorgulamak ve nesnel bir değerlendirme yapmaktır. Çalışmada yöntem olarak tarihsel karşılaştırmalı analiz benimsenmiş, verilerin çözümlemesinde ise doküman analizi tekniğinden yararlanılmıştır. Bu doğrultuda, Osmanlı döneminden günümüze Türk vatandaşlığına dair temel mevzuat (Tabiiyet Kanunnamesi, 1312, 403 ve 5901 sayılı kanunlar), uygulama yönetmelikleri, resmi kurum raporları ve istatistiksel veriler analiz edilmiştir. Ayrıca, konuya ilişkin siyasi söylemler, medya içerikleri ve akademik literatür de kapsamlı biçimde incelenmiştir. Elde edilen bulgular, 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu ve ilgili yönetmeliklerin, vatandaşlık kazanımında“milli güvenlik ve kamu düzeni açısından engel teşkil etmeme”gibi temel şartları içeren sıkı bir denetim mekanizması öngördüğünü ortaya koymaktadır. Bununla birlikte, kamuoyuna açık kapsamlı ve düzenli istatistiklerin yetersizliği, yanlış algıların güçlenmesine ve vatandaşlık politikaları üzerine sağlıklı tartışmaların sınırlanmasına neden olmaktadır. Sonuç olarak, çalışma, Türk vatandaşlığının otomatik ya da keyfi biçimde verilmediğini; aksine çok aşamalı, kontrollü ve hukuki çerçeveye dayalı bir süreçle yürütüldüğünü ortaya koymaktadır. Bu kapsamda, kamuoyundaki algı ile hukuki ve idari gerçeklik arasındaki farkın giderilmesi için daha şeffaf, veri temelli ve toplumla sağlıklı iletişim kuran bir vatandaşlık politikasının gerekliliği vurgulanmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study examines the process of foreigners acquiring Turkish citizenship and the public perception of this process within the multi-dimensional framework of national sovereignty, national security, human rights and international law. The main objective of the study is to question the accuracy of the widespread and speculative perception that citizenship in Turkey is granted“unconditionally, without rules and control”and to make an objective assessment in light of existing legal regulations and official data. Historical comparative analysis was adopted as the methodology of the study, and the document analysis technique was used to analyze the data. Accordingly, the basic legislation on Turkish citizenship from the Ottoman period to the present (the Law on Nationality, Laws No. 1312, 403 and 5901), implementing regulations, official institutional reports and statistical data were analyzed. In addition, political discourses, media content, and academic literature on the subject were analyzed comprehensively. The findings reveal that the Turkish Citizenship Law No. 5901 and the relevant regulations stipulate a strict control mechanism for the acquisition of citizenship, which includes basic conditions such as“not constituting an obstacle in terms of national security and public order”. However, the lack of comprehensive and regular publicly available statistics reinforces misperceptions and limits healthy debate on citizenship policies. As a result, the study reveals that Turkish citizenship is not granted automatically or arbitrarily; on the contrary, it is carried out through a multi-stage, controlled process based on a legal framework. In this context, the study emphasizes the need for a more transparent, data-driven citizenship policy that communicates well with the public in order to eliminate the gap between public perception and legal and administrative reality.
Benzer Tezler
- Doğumla kazandığı Türk vatandaşlığını çıkma izniyle kaybeden yabancıların hukuki statüsü
Legal status of foreigners who lost Turkish citizenship that they acquired by giving birth, by exit permit
BANU AYKAN TIKMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
HukukOndokuz Mayıs ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA CİN
- Türk vatandaşlığının evlenme yoluyla kazanılması
Acquiring Turkish citizenship through marriage
İSMAİL TÜRKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HukukAntalya Bilim ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜVEN YARAR
- Geçici koruma statüsü ve geçici koruma statüsündeki Suriyelilerin Türk vatandaşlığını kazanması
Temporary protection status and Turkish citizenship of Syrians under temporary protection status
MERVE DİLAN AKSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HukukBaşkent ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMA ÇÖRTOĞLU KOCA
- Çakışan öyküler – çatışan beklentiler: Türk ve yabancı öğrencilerin ortak deneyimleri ve gelecek beklentilerinin incelenmesi (İstanbul Pendik'te yapılan karma çalışma, 2019)
Coinsiding stories – conflicting expectations:the analysis of common experiences and future expectations of Turkish and foreign students in Turkey (Mixed study in Istanbul Pendik, 2019)
ERSİN YAĞAN
- Türkiye'de yabancı gerçek kişilerin taşınmaz edinimi ve vatandaşlık ilişkileri: Genel durum analizi ve Antalya ili Alanya ilçesi örneği
Property acquisition and citizenship relations of foreign individuals in Turkey: General overview and case study of Alanya district in Antalya provinc
ENCAN AYDOĞDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
EkonomiAnkara ÜniversitesiGayrimenkul Geliştirme ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YEŞİM TANRIVERMİŞ