Uçak bakım işletmelerinde emniyet davranışını etkileyen kirli düzine unsurlarının değerlendirilmesi
Evaluation of dirty dozen factors affecting safety behavior in aircraft maintenance operations
- Tez No: 955528
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSTAFA ASLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sivil Havacılık, Civil Aviation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Gelişim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Havacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 104
Özet
Bu tez, uçak bakım işletmelerinde emniyet davranışını etkileyen kirli düzine unsurlarının belirlenmesini amaçlamaktadır. İletişim, baskı, yorgunluk, stres, norm, alışkanlık, dikkat dağınıklığı, takım çalışması, kaynak ve bilgi eksikliği, özgüven ve farkındalık eksikliği gibi bilinen kirli düzine unsurları uçak bakım sektöründe oldukça etkili olmaktadır. Bu unsurlardan dolayı yapılan eksik ve hatalı bakımlar çeşitli kazalara neden olmaktadır. Bu sebeple kirli düzine unsurlarının tespit edilmesi ve yaşanan kazalardan ders çıkarılarak kirli düzine unsurlarını da kapsayan önlemlerin (örneğin insan faktörü eğitiminin detaylı verilmesi gibi) alınması, uçak bakım işletmeleri ve havacılık sektörü açısından büyük önem arz etmektedir. Yapılan analizler sonucu belirlenen emniyetsiz davranışlara neden olan kirli düzine unsurlarının bilinçli bir şekilde bilinmesi uçak bakım personelinin farkındalığını daha da arttıracaktır. Bu tez kapsamında yaptığımız analiz çalışmasında anket yönteminin kullanılması ile doğrudan uçakla ilgili farklı bakım işletmelerinde çalışan 284 personelden veriler alınıp istatiksel analizler yapılmıştır. Verileri aldığımız bakım personelinin yarısından çoğu bu sektörde 16 yıl ve üzeri tecrübeye sahip olmaktadırlar. En küçük kareler yapısal eşitlik modeli (PLS-SEM) kullanılarak yaptığımız çalışmada doğrudan en etkili olan kirli düzine unsurunun bilgi eksikliği olduğu, dolaylı etkinin ise özgüven eksiği olduğu ortaya çıkmıştır ve dolaylı etkide aracı etkisi olan psikososyal emniyet iklimi de doğrudan emniyet davranışını etkilemektedir. Bu durum literatürde de geçmekte olup yapılan analizlerle de doğrulanmıştır. Emniyet davranışını doğrudan etkileyen diğer unsurlar norm, kaynak ve yorgunluk, dolaylı etkileyen unsurlar ise baskı, kaynak, iletişim ve yorgunluk olmaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis aims to identify the dirty dozen factors that affect safety behavior in aircraft maintenance organizations. Known dirty dozen factors such as communication, pressure, fatigue, stress, norm, habit, distraction, teamwork, lack of resources and information, lack of self-confidence and awareness are very effective in the aircraft maintenance sector. Incomplete and faulty maintenance due to these factors cause various accidents. For this reason, it is of great importance for aircraft maintenance companies and the aviation industry to identify the dirty dozen elements and to take measures (such as detailed human factor training) that include the dirty dozen elements by learning from the accidents. Awareness of the dirty dozen elements that cause unsafe behaviors identified as a result of the analysis will further increase the awareness of aircraft maintenance personnel. In the analysis study we conducted within the scope of this thesis, using the survey method, data were obtained from 284 personnel working in different maintenance enterprises directly related to aircraft and statistical analyzes were made. More than half of the maintenance personnel we received data from have 16 years and more experience in this sector. In our study using least squares structural equation modeling (PLS-SEM), it was revealed that the most directly effective dirty dozen factor is lack of knowledge, the indirect effect is lack of self-confidence, and the psychosocial safety climate, which has a mediating effect in the indirect effect, directly affects safety behavior. This is also mentioned in the literature and confirmed by the analysis. Other factors that directly affect safety behavior are norms, resources and fatigue, while the factors that indirectly affect safety behavior are pressure, resources, communication and fatigue.
Benzer Tezler
- Havayolu ve havacılık işletmelerinde uçak bakım organizasyonu
Aircraft maintenance organization in the airlines and aviation administration
EKREM MERCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
UlaşımAnadolu ÜniversitesiSivil Havacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ÖÇ
- Bakım maliyetlerinin incelenmesi ve direkt bakım maliyetlerinin azaltılması için öneriler geliştirilmesi: Türkiye uygulaması
Analyzing maintenance cost and developing some theories to reduce direct maintenance costs: Application in Turkey
ENDER GEREDE
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Sivil HavacılıkAnadolu ÜniversitesiSivil Havacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEVZİ SÜRMELİ
- Risk assessment under fuzzy fmea approach for working at height operations in maritime transportation
Deniz taşımacılığında yüksek işletmelerde çalışmalara yönelik bulanık fmea yaklaşımı altında risk değerlendirmesi
DOĞUKAN KURUM
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Denizcilikİstanbul Teknik ÜniversitesiDeniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMRE AKYÜZ
- Uçak bakım işletmelerinde çalışan memnuniyeti ve bir uygulama
Employee satisfaction in aircraft businesses and an application
MUSTAFA FURKAN ERGÜN
- Havayolu işletmelerinde kârlılık performansının makro berlirleyicileri: Türkiye örneği
Macro determinants of profitability performance in airline companies: The case of Türkiye
MEHTAP AKKUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sivil HavacılıkTürk Hava Kurumu ÜniversitesiHavacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADNAN GÜZEL
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRE YILMAZ