Dış politika yapımında azınlıklar: Türkiye-İsrail ilişkilerinin gelişiminde Türk Yahudilerinin rolü
Minorities in foreign policy making: The role of Turkish Jewry in the development of Turkish-Israeli relations
- Tez No: 955762
- Danışmanlar: PROF. DR. NURİ KARAKAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, Uluslararası İlişkiler, History, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 591
Özet
1948 yılında İsrail'in kurulmasıyla başlayan toplu göç hareketiyle binlerce Türk Yahudisi, Türkiye'den İsrail'e göç etmiştir. Tarihî süreç için de devam eden bu göç hareketi neticesinde dünyadaki Türk Yahudi nüfusunun büyük bir bölümü İsrail'de yaşamaya başlamıştır. İsrail'de yaşayan Türk Yahudilerinin büyük bölümü dikkat çekici şekilde Türk kimlik ve kültürlerini İsrail'de yaşamaya ve yaşatmaya devam etmişlerdir. Gerek Türkiye'de gerek İsrail'de yaşayan Türk Yahudileri, 1980'lerin sonu ve 90'lı yıllar süresince Türkiye-İsrail ilişkilerinin farklı alanlarında ön plana çıkarak görünür olmuşlardır. Türk Yahudilerinin Türk dış politikası faaliyetleri ve Türkiye-İsrail ilişkileri bağlamında etkin roller üstlendiği en önemli dönem 1990'ların başında gerçekleştirilen 500. Yıl faaliyetleri olmuştur. Türk Yahudileri bu faaliyetler neticesinde hem Türkiye'deki devlet ve hükûmet yetkilileriyle müspet ilişkiler geliştirmiş hem de bu etkinlikler vesilesiyle Türkiye'nin bazı dış politika faaliyetlerinde yer almışlardır. Türk Yahudileri bu bağlamda Türkiye'nin ABD'deki Yahudi kuruluşlarıyla olan ilişkilerinde ve Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkilerde kendini daha çok göstermiştir. Türk Yahudi toplumu, üstlendiği bu yeni misyonla Türkiye-İsrail ilişkilerinin farklı alanlarında yer almaya başlamıştır. Toplum üyeleri yüklendikleri bu görevle iki ülke ilişkilerinin gelişmesi için yoğun çaba sarfetmişlerdir. Buna rağmen Türkiye-İsrail ilişkilerinde rol alan Türk Yahudi toplumu yönetici ve üyelerinin yürüttükleri bu faaliyetleri mümkün mertebe dikkat çekmeden ve saklı bir şekilde icra ettikleri gözlemlenmiştir. Bu çalışma, İsrail ve Türkiye'de yaşayan Türk Yahudi toplumunun Türkiye-İsrail ilişkilerinde üstlendikleri rolleri ve iki ülke ilişkilerine sağladıkları katkıları ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda bu araştırma, İsrail'de ve Türkiye'de yaşayan Türk Yahudi toplumu üzerine gerçekleştirilen incelemelerden elde edilen bulguları muhteva etmektedir. Araştırma ayrıca iki ülke arasındaki dış politika faaliyetlerinde yer alan toplum üyelerini, Türk ve İsrailli yetkililerin gözünden de değerlendirmektedir. Böylece bu çalışmayla İsrail'de ve Türkiye'de yaşayan Türk Yahudi toplumları ilk kez Türkiye-İsrail ilişkileri ve Türk dış politikası faaliyetleri bağlamında karşılaştırmalı olarak incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Following the establishment of the State of Israel in 1948, a significant wave of migration took place in which thousands of Turkish Jews emigrated from Turkey to Israel. This migratory movement, which continued throughout the historical process, resulted in a substantial portion of the global Turkish Jewish population settling in Israel. Notably, a large segment of Turkish Jews residing in Israel continued to preserve and actively maintain their Turkish identity and culture. Both in Turkey and Israel, Turkish Jews became increasingly visible in various spheres of Turkey-Israel relations, particularly during the late 1980s and throughout the 1990s. One of the most significant periods in which Turkish Jews assumed a prominent role in Turkish foreign policy and bilateral relations was during the quincentennial celebrations of the Jewish expulsion from Spain, held in the early 1990s. Through these events, Turkish Jews not only fostered positive relations with Turkish state and government officials but also actively participated in certain aspects of Turkey's foreign policy initiatives. Within the scope of foreign policy, the role of Turkish Jews was most evident in relations between Turkey and Jewish organisations in the United States, as well as in the bilateral relationship between Turkey and Israel. Through this evolving mission, the Turkish Jewish community began to be involved in the formal dimensions of Turkey-Israel relations. Community members, embracing this mission, made considerable efforts to contribute to the development of bilateral ties between the two countries. Nevertheless, it has been observed that members of the Turkish Jewish community who participated in these activities often did so discreetly and with a deliberate effort to remain out of the public spotlight. This study aims to examine the roles undertaken by the Turkish Jewish communities residing in both Israel and Turkey and to assess their contributions to the development of Turkey-Israel relations. Accordingly, the research draws upon findings derived from fieldwork conducted by the author in both countries. Additionally, the study evaluates the involvement of Turkish Jewish community members in bilateral foreign policy initiatives from the perspectives of both Turkish and Israeli officials. In doing so, this research represents the first comparative analysis of the Turkish Jewish communities in Israel and Turkey within the context of Turkey-Israel relations and foreign policy engagement.
Benzer Tezler
- Bulgaristan Türklerinin 1950-1951 göçü ve Bursa'da iskanı
The migration of Bulgarian Turks in 1950-1951 and settlement in Bursa
AHMET AHCI
Doktora
Türkçe
2025
TarihAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN UZUN
- Azerbaycan'da etnik gruplar ve dış politikaya etkileri
Effects of ethnic groups to foreign policy in Azerbaijan
ELNUR PAŞA
Doktora
Türkçe
2012
Uluslararası İlişkilerGazi ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYDAR ÇAKMAK
- Avrupa Birliği'nin uluslararası uyuşmazlıklara müdahale yetkisi: Kosova örneği
European Union's competence to intervene international disputes: Kosovo case
ŞENOL DÜLGER
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Uluslararası İlişkilerUludağ ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Bölümü
PROF. DR. KAMURAN REÇBER
- Merkezi planlı ekonomilerin krizine alternatif açıklamalar
Başlık çevirisi yok
R.RENGİN AKINCILAR(KÜCE)
- 19.yüzyıldan günümüze İstanbul'da fransız okul yapıları
French school buildings in İstanbul from 19th century to the present
ZÜBEYDE GÖZDE KUTLU