Emperyalist rekabet ve uluslararası kanallar: Süveyş ve Panama örnekleri
Imperialist competition and international canals: The cases of Suez and Panama
- Tez No: 955771
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ELİF YENEROĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Uluslararası İlişkiler, Political Science, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 143
Özet
Yapay su yolları, dünya ekonomisi ve jeopolitiği açısından olduğu kadar dünya siyaset tarihi ve emperyalizm kavramı adına da önem arz etmektedir ve Süveyş ile Panama kanalları, bu öneme sahip iki önemli yapay su yoludur. Bu tezde, girişim, inşaat ve işletimleri birbirleriyle benzerlik gösteren Süveyş ve Panama kanallarının Süveyş özelinde Fransa ve İngiltere, Panama özelinde de ABD'nin kanala ve kanalın ev sahibi olan ülkeye ilgisi ve ilişkileri, bu ülkelerin emperyalist tahakküm ve idare biçimlerine başvurarak Panama Kanal Bölgesi'nin kurulması veya Mısır'ın işgali gibi yollarla kanalın ev sahibi olan ülkeyi ve kanalı kontrol altında tutması, bunun için kullanılan zorlayıcı yöntemler ve uluslararası hukuk ve antlaşmaların kullanılması ve en sonunda Panama Kanalı'nın devri veya Süveyş Kanalı'nın millileştirilmesi ile sonlanan tarihsel süreçler ile dönemin emperyalist büyük güçlerinin birbirleri ile olan rekabeti ve bu rekabette kanal girişimlerinin süreci ve dönem içerisinde yarattığı sonuçlar incelenecektir. Bu bağlamda Süveyş Kanalı için ilgilenilen ülkeler Fransa, İngiltere ve Osmanlı İmparatorluğu iken Panama Kanalı için de ABD ve İngiltere'dir. Öte yandan bu ülkelerin Mısır, Osmanlı İmparatorluğu ve Panama ile kurdukları ilişkiler de emperyalist tahakküm biçimlerini belirlemek amacıyla incelenecektir. Süveyş Kanalı'nın bir Fransız girişimi ile inşa edilmesi ve Panama'nın da ABD desteğiyle bağımsızlığını kazanmasının ardından ABD tarafından Hay – Bunau – Varilla Antlaşması'nı imzalamaya zorlanması ve Panama Kanal Bölgesi'nin ABD kontrolüne geçmesi, tez konusu kanallar ile emperyalizm ilişkisinin temelini oluşturmakta olup gerek ev sahibi ülke ile kontrol eden ülke arasındaki, gerek kontrol eden ülke ile bölgede emperyalist bir rekabete girilen diğer ülke ve ülkeler arasındaki ilişkilerin belirlenmesi ve incelenmesi, bu tezin temelini ve amacını oluşturmaktadır.
Özet (Çeviri)
Artificial waterways are as important for global political history and the concept of imperialism as they are for global economy and geopolitics and the canals of Suez and Panama are two important waterways having this kind of important. In this thesis, considering that Suez and Panama canals are undertaken, built and operated by France and the United States respectively and their processes of undertaking is similar, the relationships between imperialist great powers, canals and the countries hosting the canal, France and the Great Britain in the case of Suez and the United States in the case of Panama, these countries employing imperialist methods of domination and administration in order to administer the canal and the country hosting the canal such as the British occupation of Egypt and establishment of the Panama Canal Zone, usage of coercive methods and international law to achieve aforementioned objectives, the imperialist competitions among imperialist great powers surrounding these canals and the results achieved during that time period and eventually the end of Western administration over these canals by the handover of Panama Canal and the nationalization of Suez Canal will be studied. In this context, the countries of interest are France, the Great Britain and the Ottoman Empire for Suez Canal, and the United States and the Great Britain for Panama Canal. On the other hand, the relationships between France, the Great Britain and the United States with Egypt, Panama and the Ottoman Empire will be studied in order to establish imperialist methods of domination. Suez Canal being built by a French enterprise and Panama gaining its independence with US support and being coerced into surrendering Panama Canal Zone by Hay – Bunau – Varilla treaty forms the basis of the relationship between the canals and imperialism. The basis and objective of this thesis is to establish and study the web of relationships between the countries hosting the canals, the countries actually administering the canals and the countries entering into an imperialist rivalry with the latter group of countries. Texts of related international treaties will make important sources to study these relationships.
Benzer Tezler
- Birinci Dünya Savaşı döneminde Türk Dış Politikası
Turkish Foreign Policy during World War I
MERVE HASENE ÖZKUYUMCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Uluslararası İlişkilerKütahya Dumlupınar ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSAMETTİN İNAÇ
- 19. yüzyılda bir uluslararası ilişkiler paradigması olarak ekstra-teritoriyalite: ABD-Japonya örneği (1854-1894)
Extraterritoriality as a paradigm of nineteenth-century international relations: US-Japan case (1854–1894)
MERVE DEMİRKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Uluslararası İlişkilerEge ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ONUR KINLI
- Post-endüstriyel emperyalizm
Post-industrial imperialism
MEYSE GÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Siyasal BilimlerGiresun ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BETÜL KARAGÖZ YERDELEN
- Bir emperyalizm örneği olarak Rusya-Ukrayna savaşı ve basına yansımaları
The Russia-Ukranie war is example of imperialism and its reflection in the press
MUKADDES YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Uluslararası İlişkilerÜsküdar ÜniversitesiMedya ve Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAZİFE GÜNGÖR
- Educational reforms in Ethiopia: From the imperial era to the present
Etiyopya'da eğitim reformları: Emperyal dönemden günümüze
SALİH AHMED MAHAMMODA
Doktora
İngilizce
2022
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA KORKMAZ