Küçük Menderes Havzası festivalleri
Festivals at Küçük Menderes Basin
- Tez No: 955770
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NAGİHAN BAYSAL YURDAKUL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halkbilimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 163
Özet
İnsanlık tarihi boyunca bireyler hem yaşamlarını sürdürebilmek hem de yaşam koşullarını iyileştirmek adına doğayla sürekli bir etkileşim içerisinde olmuş, bu süreçte çeşitli kültürel pratikler geliştirmiştir. Bugün eğlence odaklı etkinlikler olarak görülen kutlamalar, tarihsel bağlamda doğayla uyumun sağlanması, toplumsal dayanışmanın güçlendirilmesi ve üretim döngüsünün düzenlenmesi amacıyla ortaya çıkmıştır. Bu bağlamda kutlamalar; bolluk ve bereketin artırılması, ürün veriminin sağlanması ve toplumsal refahın desteklenmesi gibi işlevler yüklenmiştir. Türk kültüründe derin köklere sahip olan bu tür kutlamalar“bayram”,“toy”ve“şölen”gibi kavramlarla ifade edilmiş, günümüzde ise genellikle“festival”kavramı altında yeniden tanımlanmıştır. Festivaller; çoğunlukla tarımsal üretim süreçleriyle bağlantılı olarak düzenlenmekte, ekim ve hasat dönemlerine denk gelen zamanlarda gerçekleştirilerek hem ürünlerin hem de üretimi sağlayan doğa unsurlarının kutsandığı kutlamalar olarak ortaya çıkmıştır. Bu çalışma, İzmir ilinin Bayındır, Ödemiş, Tire, Torbalı ve Selçuk ilçelerini kapsayan Küçük Menderes Havzası'nda düzenlenen festivalleri halk bilimi disiplini çerçevesinde incelemektedir. Tezin amacı, bu bölgedeki festivallerin tarihsel kökenlerini, içeriklerini, düzenlenme süreçlerini, halk kültüründeki işlevlerini ve geçirdikleri dönüşümleri ortaya koymaktır. Ayrıca festivallerin ekonomik, kültürel ve turistik açılardan bölgeye olan katkıları; yerel halk, katılımcılar ve düzenleyicilerle yapılan görüşmeler ve gözlemler yoluyla değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, Küçük Menderes Havzası'ndaki festivallerin büyük bölümü tarımsal üretimle doğrudan ilişkilidir. Özellikle incir, ceviz, zeytin, üzüm, kiraz gibi ürünlerin hasat dönemlerine denk gelen zamanlarda gerçekleştirilen festivaller, bir yandan doğanın döngüsüne saygı niteliği taşırken, diğer yandan bölge halkının ekonomik ve sosyal yaşamına canlılık katmaktadır. Bunun yanı sıra deve güreşi, rahvan at yarışları gibi hayvancılıkla ilişkili festivaller de kültürel sürekliliğin önemli bir parçası olarak dikkat çekmektedir. Bu tez, Küçük Menderes Havzası'ndaki festivallerin kültürel bellek, toplumsal dayanışma ve geleneksel bilgi aktarımı açısından önemini ortaya koymakta; aynı zamanda bu festivallerin çağdaş yaşam içinde nasıl dönüştüğünü, turizm ve tanıtım faaliyetleriyle nasıl yeniden şekillendiğini gözler önüne sermektedir.
Özet (Çeviri)
Throughout human history, individuals have been in constant interaction with nature in order to sustain their lives and improve living conditions. In this process, they have developed various cultural practices. Celebrations, which are today perceived as entertainment-oriented events, historically emerged to ensure harmony with nature, strengthen social solidarity, and regulate the cycle of production. In this context, celebrations have functioned to increase abundance and fertility, enhance crop yield, and support social welfare. In Turkish culture, such celebrations—rooted in deep traditions—have been expressed through concepts such as bayram, toy, and şölen, and have been redefined in contemporary times under the umbrella term“festival.”Festivals are mostly organized in connection with agricultural production processes. Timed to coincide with planting and harvest seasons, these events emerged as celebrations in which both agricultural products and the natural elements enabling their growth are venerated. This study examines the festivals held in the Küçük Menderes Basin—covering the districts of Bayındır, Ödemiş, Tire, Torbalı, and Selçuk in the province of İzmir—within the framework of folklore studies. The aim of the thesis is to reveal the historical roots, content, organization processes, cultural functions, and transformations of these festivals. Furthermore, the economic, cultural, and touristic contributions of the festivals to the region are evaluated through interviews and observations conducted with local people, participants, and organizers. Findings indicate that the majority of the festivals in the Küçük Menderes Basin are directly linked to agricultural production. Festivals held during the harvest periods of products such as figs, walnuts, olives, grapes, and cherries not only reflect reverence for the natural cycle but also bring vibrancy to the economic and social life of the local population. In addition, festivals associated with animal husbandry—such as camel wrestling and rahvan horse races—stand out as significant elements of cultural continuity. This thesis highlights the importance of the festivals in the Küçük Menderes Basin in terms of cultural memory, social cohesion, and the transmission of traditional knowledge. At the same time, it sheds light on how these festivals have been transformed in contemporary life and reshaped through tourism and promotional activities.
Benzer Tezler
- Milli Mücadele'de Küçük Menderes havzası (1919-1923)
Küçük Menderes basin in the National Struggle (1919?1923)
FİLİZ AKIN ÖZCAN
- Ödemiş'deki geleneksel sivil mimari örneklerinde ahşap kullanımı
Use of wood in traditional civil architecture examples in Ödemiş
AYTAÇ AKINAY
Doktora
Türkçe
2025
Sanat TarihiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET TOP
- Küçük Menderes havzası bazı bitkisel üretim alanlarındaki damla sistemlerinde kullanılan suları ile gübrelerin etkileşimleri
Interactions between the irrigation waters and the fertilizers in the crop production areas of Küçük Menderes basin
KAMİL BURAK ERYÜCE
- Küçük Menderes havzası doğu bölümünün fiziki coğrafyası ve Ödemiş ovasında paleocoğrafya araştırmaları
The physical geography of the eastern Küçük Menderes basin and paleogeographical researches on the Ödemiş plain
SERDAR VARDAR
- Küçük Menderes Havzası'nda toprak erozyon riskinin belirlenmesi ve iklim değişikliğinin toprak erozyonuna olası etkileri
Determination of soil erosion risk in Küçük Menderes Basin and possible effects of climate change on soil erosion
ÖZLEM DÜNDAR TEMUR