Sürdürülebilir tasarımda kullanılabilirlik ve kullanıcı davranışı: E-ticaret arayüzü örneği
Usability and user behaviour in sustainable design: The case of an e-commerce interface
- Tez No: 956181
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ UMUT BURCU TASA YURTSEVER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İletişim Bilimleri, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İnteraktif Medya Tasarımı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 76
Özet
Teknolojik gelişmelerin ve dijitalleşmenin hız kazandığı günümüzde, bireylerin çevresel farkındalık düzeyleriyle dijital etkileşimleri arasındaki ilişki giderek daha fazla önem kazanmaktadır. Sürdürülebilirlik, yalnızca çevresel değil; aynı zamanda sosyal ve kültürel boyutlarıyla da tasarım süreçlerinin merkezine yerleşmektedir. Bu bağlamda, sürdürülebilir arayüz tasarım ilkeleriyle geliştirilen dijital ürünlerin, kullanıcı davranışlarını ve sistemin kullanılabilirliğini nasıl etkilediği önemli bir araştırma sorusu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu araştırma, kullanıcıların sürdürülebilirlik farkındalıklarının, bir web sitesi arayüzü üzerindeki görev performansları ve kullanılabilirlik algıları üzerindeki etkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada, 14 kişilik bir kullanıcı grubu 7 kişilik iki alt gruba ayrılarak kullanıcı testleri gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların yarısına web sitesinin sürdürülebilir ilkelere göre tasarlandığı bilgisi önceden verilmiş, diğer yarısına ise bu bilgi aktarılmamıştır. Böylelikle, kullanıcıların sürdürülebilirliğe yönelik tutumlarının, bir ürünün algılanan kullanılabilirliği üzerindeki etkisi ve sürdürülebilirlik hakkında önceden bilgilendirmenin, farklı sürdürülebilirlik tutum düzeylerine sahip kullanıcıların ürün kullanılabilirliği algısı üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Çalışma kapsamında veri toplama ve analiz süreci için karma yöntem yaklaşımı benimsenmiştir. Nicel veriler Sistem Kullanılabilirlik Ölçeği aracılığıyla toplanmış, nitel veriler ise yarı yapılandırılmış mülakatlar yoluyla elde edilmiştir. Sistem Kullanılabilirlik Ölçeği sonuçları istatistiksel olarak analiz edilirken, mülakat verileri tematik analiz yöntemiyle değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgular, sürdürülebilir arayüz tasarımı hakkında bilgi sahibi olan kullanıcıların daha bilinçli davranışlar sergilediğini, sürdürülebilir tasarım unsurlarına daha duyarlı yaklaştıklarını ve bu durumun kullanılabilirlik algılarına olumlu yansıdığını ortaya koymaktadır. Bu çalışma, etkileşim tasarımı ile kullanıcı davranışları arasında sürdürülebilirlik bağlamında disiplinler arası bir ilişki kurarak literatüre katkı sağlamayı hedeflemektedir.
Özet (Çeviri)
In today's world where technological developments and digitalization are gaining speed, the relationship between individuals' environmental awareness levels and their digital interactions is becoming increasingly important. Sustainability is becoming central in the design process, not only with its environmental but also social and cultural dimensions. In this context, how digital products that are developed with sustainable interface design principles affect user behavior and system usability emerges as an important research question. This research aims to examine the effect of users' sustainability awareness on task performance and usability perceptions on a website interface. In the study, a user group of 14 people was divided into two subgroups of 7 people to conduct the tests. Half of the participants were informed in advance that the website was designed according to sustainable principles, while the other half were not informed. Thus, the effect of users' attitudes towards sustainability on the perceived usability of a product and the effect of prior information about sustainability on the perception of product usability of users with different sustainability attitude levels were studied. A mixed method approach was adopted for the data collection and analysis process within the scope of the study. Quantitative data were collected using the System Usability Scale, while qualitative data were collected through semi structured interviews. The System Usability Scale results were analyzed statistically, while the interview data were evaluated using thematic analysis method. The findings reveal that users who are informed about sustainable interface design exhibit more conscious behaviors, are more sensitive to sustainable design elements, and this situation is positively reflected in their usability perceptions. This study aims to contribute to the literature by establishing an interdisciplinary relationship between interaction design and user behavior in the context of sustainability.
Benzer Tezler
- Use of smart materials in the design of dynamic intelligent surfaces
Akıllı malzemelerin dinamik akıllı yüzeylerin tasarımında kullanılması
BUKET ÜRKMEZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEMAN FİGEN GÜL
- Seismic capacity of masonry arches optimally strengthened with fibre-reinforced polymer: Experimental and numerical investigation
Lif takviyeli polimer ile optimum olarak güçlendirilen yığma kemerlerin sismik kapasitesi: Deneysel ve sayısal araştırma
İSMAİL HAKKI TARHAN
Doktora
İngilizce
2022
İnşaat MühendisliğiAtatürk Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HABİB UYSAL
PROF. DR. PAULO BARBOSA LOURENCO
- Evolution of paratransit system and its implementations in Turkey: Potential design and technology impact on ameliorating the Dolmuş-Minibus
Paratransit sistemin evrimi ve Türkiye?deki uygulamasi: Dolmuş-Minibüs kavraminin iyileştirilmesinde potansiyel tasarim ve teknoloji etkisi
ARZU HÜSNİYE TOKER ÖZKURT
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALPAY ER
- Device design, production cost and market analysis with heating, cooking and energy source to be used in outdoor life
Dış mekan yaşamında kullanılacak ısıtma, pişirme ve enerji kaynağı ile cihaz tasarımı, üretim maliyeti ve pazar analizi
MUHAMMET İKBAL GÜNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Makine MühendisliğiSakarya ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN SERHAD SOYHAN
- Afet yönetiminde kullanılabilir acil durum modülü için hızlı-kolay-tekrarlanabilir bir kurulum modeli geliştirilmesi ve hizmet alt yapısının kurgulanması
Development of a quick-easy-repeatable installation model and establishment of service infrastructure for emergency situation module usable in disaster management
YASEMİN ERDOĞAN BİTER
Doktora
Türkçe
2023
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESİN SARIMAN ÖZEN