Seyhan havzasında iklim değişikliğinin hidroelektrik üretimi ve su temini üzerindeki etkilerinin cmıp6 simülasyonlarıyla değerlendirilmesi: karakuz barajı ve hes projesi örneği
Identifying the impacts of climate change on hydroelectiricity production and water supply in the seyhan basin using cmip6 simulations: A case of karakuz dam and hepp project
- Tez No: 956523
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EMRAH YALÇIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
İklim değişikliğinin su kaynakları projeleri üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi, bu yapıların uzun vadeli sürdürülebilirliğini sağlamak açısından büyük önem taşımaktadır. Bu çalışma, farklı iklim senaryoları altında çok amaçlı bir rezervuarın güvenilirliğini değerlendirmek üzere bütünleşik bir modelleme çerçevesi sunmakta ve Türkiye'de yer alan Karakuz Barajı Hidroelektrik Santrali'ni (HES) örnek olay olarak ele almaktadır. Bu kapsamda, Altıncı Aşama Birleştirilmiş Model Karşılaştırma Projesi'ne (CMIP6) ait 24 küresel sirkülasyon modelinden (GCM) elde edilen yağış ve sıcaklık simülasyonları, farklı istatistiksel yanlılık düzeltme yöntemleriyle analiz edilerek en iyi performans gösteren çoklu model topluluğu projeksiyonları oluşturulmuştur. Bu projeksiyonlar, CMIP6 tarihsel deney senaryosuna ek olarak, orta etki SSP245 ve yüksek etki SSP585 olmak üzere iki farklı paylaşımlı sosyo-ekonomik rota (SSP) gelecek senaryosunu kapsamaktadır. Rezervuara gelen akımları simüle etmek için Toprak ve Su Değerlendirme Aracı (SWAT) kullanılmış; göl buharlaşması tahminleri de dahil edilerek hidroelektrik üretimi, içme suyu temini ve nehir ekolojik akış gereksinimleri için kullanılabilir toplam su hacmi değerlendirilmiştir. Rezervuar işletme senaryoları, tarihsel referans dönemi (1969-2014) ile kısa vadeli (2025-2049), orta vadeli (2050-2074) ve uzun vadeli (2075-2099) olmak üzere üç gelecek zaman dilimi için simüle edilmiştir. Bulgular, yıllık enerji üretiminde SSP245 senaryosu altında %16,6'ya, SSP585 senaryosu altında ise %46,6'ya varan azalmaların meydana gelebileceğini ortaya koymaktadır. Bu düşüşlere rağmen, incelenen tüm senaryolarda içme suyu ve çevresel su taleplerinin karşılanabileceği öngörülmektedir. Çalışma, iklim değişikliğinin hidroelektrik sistemler üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak ve bu sistemlerin dayanıklılığını ve işlevselliğini sürdürmek amacıyla uyarlanabilir su yönetimi stratejilerinin gerekliliğine dikkat çekmektedir.
Özet (Çeviri)
Evaluating the impacts of climate change on water resources projects is crucial for ensuring their long-term sustainability. This study presents an integrated modeling framework to assess the reliability of a multi-purpose reservoir under various climate scenarios, using the Karakuz Dam Hydroelectric Power Plant (HEPP) in Türkiye as a case study. For this purpose, precipitation and temperature simulations from 24 global circulation models (GCMs) included in the Coupled Model Intercomparison Project Phase 6 (CMIP6) were analyzed using different statistical bias correction methods to generate best-performing multi-model ensemble projections. These projections encompass the CMIP6 historical experiment scenario as well as two future shared socio-economic pathway (SSP) scenarios: the medium-forcing SSP245 and the high-forcing SSP585. The Soil and Water Assessment Tool (SWAT) was used to simulate reservoir inflows based on the ensemble projections, and lake evaporation estimates were incorporated to assess the total available water volume for hydropower generation, domestic supply, and downstream ecological flow requirements. Reservoir operations were simulated for the historical baseline period (1969-2014) and three future periods: near-term (2025-2049), mid-term (2050-2074), and long-term (2075-2099). The results indicate potential reductions in annual energy production of up to 16.6% under SSP245 and up to 46.6% under SSP585. Despite these projected reductions, domestic and environmental water demands are expected to be met under all scenarios. The study highlights the importance of adaptive water management strategies to mitigate the adverse effects of climate change on hydropower systems and to maintain their resilience and functionality.
Benzer Tezler
- Modelling of future hydropower generation using WEAP: A case study in Ceyhan Basin
Gelecekteki hidroelektrik enerji üretiminin WEAP ile modellenmesi: Ceyhan Havzası'nda bir vaka çalışması
ŞURA ATMACA
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN KOCAARSLAN
- Seyhan ve Ceyhan havzalarında yağış indislerinde gözlenen eğilimler ve atmosferik salınımlarla ilişkisi
Trends observed in precipitation indices in Seyhan and Ceyhan basins and their relationship with atmospheric oscillations
ABDULLAH KARAOĞLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
CoğrafyaKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT KARABULUT
- Flood risk analysis of Buyukcekmece Basin for buildings and transportation network
Büyükçekmece Havzası'nda binalar ve ulaşım ağı için sel riski analizi
SEYHAN ÖZÇELİK
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Coğrafyaİstanbul Teknik ÜniversitesiCoğrafi Bilgi Teknolojileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HİMMET KARAMAN
- İklim değişikliğinin etkisi altında Seyhan üst-havzası ekosistem bileşenlerinin modellenmesi ve etkileşim düzeylerinin belirlenmesi
Modelling and investigating the upper-Seyhan river basin ecosystem variables and their interactions under the climate change
CENK DÖNMEZ
Doktora
Türkçe
2012
Peyzaj MimarlığıÇukurova ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. SÜHA BERBEROĞLU
- Trakya'da su ayak izinin tarımsal ekosistemde belirlenmesi ve modellenmesi
Determination and modelling water footprint in agricultural ecosystem in thrace region
SERHAN YEŞİLKÖY
Doktora
Türkçe
2020
Meteorolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEVENT ŞAYLAN