Roy Adaptasyon Modeli'ne dayalı taburculuk eğitiminin palyatif bakım hastaları ile bakım vericilerinin yaşam kalitesi ve uyumuna etkisi
The effect of discharge education based on the Roy Adaptation Model on quality of life and adaptation of palliative care patients and caregivers
- Tez No: 956785
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYLİN ÖZAKGÜL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Esasları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Hemşirelik Esasları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 179
Özet
Giriş: Palyatif bakım hastalarında perkütan endoskopik gastrostomi (PEG) ile beslenme sürecinde baş etme yöntemlerinin geliştirilmesinde, yaşam kalitesinin artırılmasında ve psikososyal uyumun sağlanmasında hemşirelerin eğitici rolü önemlidir. Amaç: Araştırma malnütrisyon saptanan ve PEG ile beslenen palyatif bakım hastaları ve bakım vericilerine Roy Adaptasyon Modeli'ne (RAM) dayalı verilen taburculuk eğitiminin, yaşam kalitesine ve uyum süreçlerine etkisini belirlemek amacıyla gerçekleştirildi. Yöntem: Ön test-son test randomize kontrollü deneysel tasarımda gerçekleştirilen araştırmanın evrenini Kasım 2023-Ekim 2024 tarihleri arasında bir devlet hastanesinin palyatif bakım kliniğinde yatarak tedavi gören 176, örneklemini ise araştırma dahil edilme ölçütlerine uyan ve araştırmaya katılmaya gönüllü 66 hasta ve bakım vericisi oluşturdu. Araştırmada deney grubundaki bireylere RAM'e dayalı taburculuk eğitimi araştırmacı tarafından verilirken, kontrol grubundaki bireylere klinikte uygulanan taburculuk eğitimi verildi. Veriler; Bireysel Özellikler Formu, Nütrisyonel Risk Tarama Testi-2002, Avrupa Kanser Araştırma ve Tedavi Organizasyonu Yaşam Kalitesi Ölçeği (EORTC QLQ-C30), Yaşlılarda Uyum Güçlüğünü Değerlendirme Ölçeği (YUGDÖ), Nütrisyonel Takip Formu, Telefon ile Danışmanlık Takip Formu, Baş Etme ve Uyum Süreci Ölçeği (BUSÖ), Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği-Kısa Formu-Türkiye (WHOQOL-BREF-TR) ve PEG ile Beslenmeye Yönelik Bilgi, Giriş: Palyatif bakım hastalarında perkütan endoskopik gastrostomi (PEG) ile beslenme sürecinde baş etme yöntemlerinin geliştirilmesinde, yaşam kalitesinin artırılmasında ve psikososyal uyumun sağlanmasında hemşirelerin eğitici rolü önemlidir. Amaç: Araştırma malnütrisyon saptanan ve PEG ile beslenen palyatif bakım hastaları ve bakım vericilerine Roy Adaptasyon Modeli'ne (RAM) dayalı verilen taburculuk eğitiminin, yaşam kalitesine ve uyum süreçlerine etkisini belirlemek amacıyla gerçekleştirildi. Yöntem: Ön test-son test randomize kontrollü deneysel tasarımda gerçekleştirilen araştırmanın evrenini Kasım 2023-Ekim 2024 tarihleri arasında bir devlet hastanesinin palyatif bakım kliniğinde yatarak tedavi gören 176, örneklemini ise araştırma dahil edilme ölçütlerine uyan ve araştırmaya katılmaya gönüllü 66 hasta ve bakım vericisi oluşturdu. Araştırmada deney grubundaki bireylere RAM'e dayalı taburculuk eğitimi araştırmacı tarafından verilirken, kontrol grubundaki bireylere klinikte uygulanan taburculuk eğitimi verildi. Veriler; Bireysel Özellikler Formu, Nütrisyonel Risk Tarama Testi-2002, Avrupa Kanser Araştırma ve Tedavi Organizasyonu Yaşam Kalitesi Ölçeği (EORTC QLQ-C30), Yaşlılarda Uyum Güçlüğünü Değerlendirme Ölçeği (YUGDÖ), Nütrisyonel Takip Formu, Telefon ile Danışmanlık Takip Formu, Baş Etme ve Uyum Süreci Ölçeği (BUSÖ), Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği-Kısa Formu-Türkiye (WHOQOL-BREF-TR) ve PEG ile Beslenmeye Yönelik Bilgi, Tutum ve Davranış Formu ile toplandı. Araştırma süresince bireyler hastaneye kabul, taburculuk öncesi ve taburculuk sonrası 3. ayda olmak üzere üç kez değerlendirildi. Bulgular: Hastaların %53'ü erkek ve yaş ortalaması 79,58±7,62 yıl idi. Taburculuk eğitiminin zamana göre deney grubundaki hastalarda EORTC-QLQ-C30 puan ortalamalarını fonksiyonel güçlükler boyutunda yükselttiği, semptom alt boyutunda düşürdüğü, YUGDÖ toplam puan ortalamalarını düşürdüğü belirlendi (p
Özet (Çeviri)
Introduction: In palliative care patients, the educational role of nurses is important in developing methods for coping with the feeding process with percutaneous endoscopic gastrostomy (PEG), improving quality of life, and ensuring psychosocial adaptation. Objective: The study was conducted to determine the effect of discharge education based on the Roy Adaptation Model (RAM) provided to palliative care patients with malnutrition and fed via PEG and their caregivers on their quality of life and adaptation processes. Method: The study was conducted using a pre-test-post-test randomised controlled experimental design. The population consisted of 176 patients who were hospitalised in the palliative care clinic of a state hospital between November 2023 and October 2024, and the sample consisted of 66 patients and caregivers who met the inclusion criteria and volunteered to participate in the study. In the study, individuals in the experimental group received RAM-based discharge education from the researcher, while individuals in the control group received discharge education administered at the clinic. Data were collected using the following instruments: Individual Characteristics Form, Nutritional Risk Screening Test-2002, European Organisation for Research and Treatment of Cancer Quality of Life Questionnaire (EORTC QLQ-C30), Assessment Scale for Adjustment Difficulties in the Elderly (ASADE), Nutritional Follow-up Form, Telephone Counselling Follow-up Form, Coping and Adaptation Process Introduction: In palliative care patients, the educational role of nurses is important in developing methods for coping with the feeding process with percutaneous endoscopic gastrostomy (PEG), improving quality of life, and ensuring psychosocial adaptation. Objective: The study was conducted to determine the effect of discharge education based on the Roy Adaptation Model (RAM) provided to palliative care patients with malnutrition and fed via PEG and their caregivers on their quality of life and adaptation processes. Method: The study was conducted using a pre-test-post-test randomised controlled experimental design. The population consisted of 176 patients who were hospitalised in the palliative care clinic of a state hospital between November 2023 and October 2024, and the sample consisted of 66 patients and caregivers who met the inclusion criteria and volunteered to participate in the study. In the study, individuals in the experimental group received RAM-based discharge education from the researcher, while individuals in the control group received discharge education administered at the clinic. Data were collected using the following instruments: Individual Characteristics Form, Nutritional Risk Screening Test-2002, European Organisation for Research and Treatment of Cancer Quality of Life Questionnaire (EORTC QLQ-C30), Assessment Scale for Adjustment Difficulties in the Elderly (ASADE), Nutritional Follow-up Form, Telephone Counselling Follow-up Form, Coping and Adaptation Process Scale (CAPS), World Health Organisation Quality of Life Scale-Short Form-Turkey (WHOQOL-BREF-TR), and PEG-Related Knowledge, Attitudes, and Behaviour Form. During the study period, individuals were assessed three times: upon hospital admission, prior to discharge, and three months after discharge. Results: 53% of the patients were male, and the mean age was 79,58±7,62 years. It was determined that discharge education increased the mean EORTC-QLQ-C30 scores in the functional difficulties dimension and decreased the mean scores in the symptoms subdimension in the experimental group over time, and decreased the ASADE total mean scores (p
Benzer Tezler
- Ektopik gebelik yaşayan kadınlara roy adaptasyon modeline dayalı verilen hemşirelik bakımının etkinliğinin incelenmesi
Examining the effectiveness of nursing care given to women with ectopic pregnancy based on the roy adaptation model
SEMRA GÜN
Doktora
Türkçe
2023
HemşirelikEge ÜniversitesiKadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜL ERTEM
- Roy adaptasyon modeli'ne göre verilen eğitimin stomalı bireylerin uyumuna ve yaşam kalitesine etkisi
The effect of the training given according to the roy adaptation model on the adjustment and quality of life of the individuals with stoma
HİCRAN EKİCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HemşirelikMarmara ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BİLGİ GÜLSEVEN KARABACAK
- Roy adaptasyon modeline dayalı danışmanlığın gebelikte bulantı kusmaya etkisi
Effect of the consultancy based to the roy adaptation model on nausea and vomiting in pregnancy
GÖZDE GÖKÇE İSBİR
Doktora
Türkçe
2011
HemşirelikDokuz Eylül ÜniversitesiDoğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SAMİYE METE
- Roy'un adaptasyon modeline temellendirilmiş bilişsel uyarım terapisinin demansı olan bireylerin bilişsel işlevler, başetme-uyum ve yaşam kalitesine etkisi
Cognitive stimulation therapy based on Roy's adaptation model on the coping-adjustment, cognitive functions and quality of life of individuals with dementia
NESLİHAN LÖK
Doktora
Türkçe
2016
GeriatriAkdeniz ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KADRİYE BULDUKOĞLU
DOÇ. NUR EBRU BARCIN
- Roy adaptasyon modeline dayalı bireyselleştirilmiş hemşirelik girişimlerinin alkol bağımlılarında iyileşmeye etkisi
Individualized nursing interventions based on the roy adaptation model's effects on recovery in alcohol addicts
DİLEK AYAKDAŞ DAĞLI
Doktora
Türkçe
2019
HemşirelikEge ÜniversitesiPsikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHİRE OLCAY ÇAM