The effects of different color schemes on spatial perception: the comparisons through campus indoor simulations
Farklı renk şemalarının mekânsal algılama üzerindeki etkileri: kampüs iç mekan simülasyonları aracılığıyla karşılaştırmalar
- Tez No: 957028
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BEGÜM ERÇEVİK SÖNMEZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Yeditepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimarlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 186
Özet
Renk kullanımı, mekân algısını ve kullanıcı deneyimini etkileyen önemli bir tasarım unsurudur. Eğitim yapıları, sadece derslerin işlendiği yerler değil, aynı zamanda öğrencilerin sosyal ve psikolojik gelişimlerinin şekillendiği alanlardır. Bu nedenle, renklerin doğru ve bilinçli kullanımı, öğrencilerin öğrenme motivasyonunu arttırmakta, dikkat seviyelerini yükseltmektedir. Çalışmanın temel amacı, üniversite eğitim mekanlarındaki renk kullanımlarının mekân algısı üzerindeki etkilerini araştırmaktır. Çalışmada eğitim yapıları sadece sınıf ölçeğinde sınırlı kalmamış, farklı işlevlere sahip çoklu mekanlar üzerinden ele alınmıştır. Dolayısıyla çalışmanın, bir eğitim yapısı bütününde farklı işlevlere sahip alt mekanlarda, renk kullanımlarının mekân algısına etkilerini test etmesi açısından literatüre katkı sağlaması beklenmektedir. Çalışmanın deney bölümünde, sanal bir eğitim yapısı katı tasarlanmış; renk algısını sorgulayabilmek için aynı üniversite katı için iki farklı simülasyon oluşturulmuştur: 1. Akromatik (siyah, beyaz, gri); 2. Kromatik (mor-sarı, yeşil-kırmızı, mavi-turuncu) renkler kullanılmış. Tasarlanan iç mekâna farklı ölçeklerde 19 adet işaret öğesi yerleştirilmiştir. Katılımcılar öncelikle akromatik renkler kullanılmış üniversite katı simülasyonunu VR gözlük ile deneyimlemiş; anketi tamamlamış, duygu durumlarını 5'li likert ölçeği ile sıfat-çiftleri üzerinden değerlendirilmiş ve bilişsel harita çizimlerine hatırladıkları tüm detayları yansıtmışlardır. İlk deney çalışması tamamlandıktan sonra kromatik renkler kullanılmış sanal üniversite katı simülasyonu üzerinden deney adımları tekrarlanmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre, iç mekânda renk kullanımı mekânın algılanmasını kolaylaştırır ve renk kullanılan mekanlarda hareket daha akıcı olur. Diğer taraftan, iç mekânda birden fazla renk kullanımı, karmaşa yaratabilir. Renk kullanılan mekanlarda işaret öğelerinin algılanması kolaylaşır. Fakat işaret öğelerinin algısı yalnızca renge değil; boyut, konum, olağan dışılık gibi özelliklere de bağlıdır. Renk kullanımı renkli, dinamik, aydınlık, canlı olarak değerlendirilen pozitif ve enerjik iç mekanlar yaratır. Diğer taraftan, mekânda akromatik renklerin kullanımı durağan, sakin, huzurlu, tarafsız olarak değerlendirilen mekanlar yaratır.
Özet (Çeviri)
Color usage is an important design element that affects spatial perception and user experience. Educational structures are not only places where lessons are taught, but also areas where students' social and psychological development takes shape. Therefore, the correct and conscious use of colors increases students' motivation to learn and raises their attention levels. The main objective of this study is to investigate the effects of color usage in university educational spaces on spatial perception. The study does not limit itself to classrooms only, but also considers multiple spaces with different functions. Therefore, it is expected that this study will contribute to the literature by testing the effects of color usage on spatial perception in sub-spaces with different functions within an educational structure. In the experimental part of the study, a virtual educational structure floor was designed; two different simulations were created for the same university floor to examine color perception: 1. Achromatic (black, white, gray); 2. Chromatic (purple-yellow, green-red, blue-orange) colors were used. Nineteen landmarks were placed in the designed interior at different scales. Participants first experienced the university floor simulation using VR glasses with achromatic colors; completed the questionnaire, evaluated their emotional states using a 5-point Likert scale with adjective pairs, and drew cognitive maps reflecting all the details they remembered. After the first experiment was completed, the experiment steps were repeated using a virtual university floor simulation with chromatic colors. According to the results of the study, the use of color in interior spaces facilitates the perception of the space, and movement is more fluid in spaces where color is used. On the other hand, the use of multiple colors in interior spaces can create confusion. The perception of landmarks is easier in spaces where color is used. However, the perception of landmarks depends not only on color but also on features such as size, location, and unusualness. The use of color creates positive and energetic interior spaces that are perceived as colorful, dynamic, bright, and lively. On the other hand, the use of achromatic colors in a space creates spaces that are perceived as static, calm, peaceful, and neutral.
Benzer Tezler
- Restoranlarda aydınlatma tasarımının mekân atmosferine ve kullanıcı deneyimine etkisi
The effect of lighting design on the spatial atmosphere and user experience in restaurants
MELİS AYDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
İç Mimari ve DekorasyonMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İPEK FİTOZ
- İstanbul topografyası üzerine görsel bir inceleme
Başlık çevirisi yok
SEZER BAHTİYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. K. FERHAN YÜREKLİ
- Çocuklarda mekan algısı ve mekansal imge zenginliği bakımından tasarımın önemi
Importance of design for children in terms of space perception and spatial image richness
NİLÜFER EMET AYDOĞAN ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İç Mimari ve DekorasyonMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞENAY ÇABUK
- Görme engellilerin mekan okumasına etki eden parametrelerin saptanması
Determination of the parameters that affect the spatial legibility of the visually impaired people
ÖZLEM BELİR
Doktora
Türkçe
2012
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DENİZ ERİNSEL ÖNDER
- Yüksek bir konumdan bakışlı manzara resminde kompozisyon
Composition in a landscape painting viewed from a high position
VEYSEL KURUCU
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2024
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTemel Sanat Eğitimi Ana Sanat Dalı
PROF. CANER KARAVİT