Deniz yolu tanker taşımacılığında iki aşamalı risk analizi uygulaması
Application of two-stage risk analysis in maritime tanker transportation
- Tez No: 957224
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ OZAN HİKMET ARICAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Deniz Bilimleri, Denizcilik, Marine Science, Marine
- Anahtar Kelimeler: FMEA, FAHP, Deniz Yolu Taşımacılığı, Tanker Taşımacılığı, Risk Analizi, FMEA, Fuzzy AHP, Maritime Transportation, Tanker Transport, Risk Analysis
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Denizcilik İşletmeleri Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Denizcilik İşletmeleri Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
Deniz yolu taşımacılığında tanker gemileri şirket filoları açısından stratejik bir üstünlüğe sahiptirler. Tanker gemileri ham madde, yarı işlenmiş ya da işlenmiş maddeleri genellikle üretim faaliyetlerinde kullanılmak üzeri arz ve talep noktaları arasında taşıyan özel gemi tiplerinden biridir. Bu Tez çalışmasının amacı deniz yolu tanker taşımacılığında gerçekleşme ihtimali olan risklerin belirlenmesi ve bu risk faktörlerine karşı önleyici tedbirlerin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bununla birlikte tanker gemilerinde yürütülen risk ve hataların giderilmesine yönelik sürecin desteklenmesi amacıyla bir kılavuz metninin oluşturulması hedeflenen amaçlardan biridir. Çalışma kapsamında iki aşamalı risk değerlendirme metodolojisi geliştirilmiştir. Çalışmanın ilk evresinde Hata Türü Etkileri Analizi (Failure Modes and Effect Analysis / FMEA) metodu uygulanmıştır. Alanında uzman kişilerin görüşleri doğrultusunda belirlenen risk faktörleri FMEA tablosu kapsamında işlenmiştir. Bu aşamada risk faktörlerinin olası etkileri, bu risklerin risk öncelik sayıları (RÖS), risklerin olası etkileri, tespit edilen risk faktörlerine karşı alınması gereken önlemler ve son olarak ikinci RÖS değerinin hesaplanması yapılmıştır. Çalışmanın ikinci evresinde Bulanık Analitik Hiyerarşi Süreci (Fuzzy Analytic Hierarchy Process / FAHP) metodu uygulanmıştır. Bu doğrultuda risk faktörleri altı adet grup başlığı altında kategorize edilmiştir. Alanında uzman sektör temsilcilerinin görüşleri kapsamında risklerin önem dereceleri tespit edilmiştir. Böylelikle FMEA ve FAHP analizi sonuçları doğrultusunda oluşan önem sıralamaları arasındaki farklılıklar gözlemlenmiştir. FAHP analizi sonuçlarına göre ilk RÖS hesaplaması sonucunda en yüksek önem derecesine sahip risk faktörleri; kimyasal tehlikeli maddelerin IMDG Kod uygunluk kurallarına göre taşınmaması, makine arızası ve dümen donanımı arızası şeklinde gerçekleşmiştir. İkinci RÖS değerlerine göre risk düzeyi en yüksek kriterlerin sıralaması; kimyasal tehlikeli maddelerin taşınması ve uygun şekilde yönetilmemesi, kaza durumunun oluşması ve ağır hava koşullarında çalışmak şeklinde olmuştur. FAHP yönteminde ise risk önem derecesi en yüksek ilk üç grubun sıralaması; idare ve bakım, çevresel tehlikeler ve güvenlik, teknik arızalar risk grubu şeklinde sıralanmıştır.
Özet (Çeviri)
In the field of maritime transportation, tanker vessels have a strategic position in company fleets. Tanker ships are special ship types that generally carry raw materials, semi-processed or processed materials between supply and demand points for use in production activities. The purpose of this thesis is to investigate the possible risks that may occur in maritime tanker transportation and to develop protective strategies against these risk factors. Moreover, a guideline text that will support the process of eliminating risks and errors carried out on tanker ships is to be created. During the scope of the resarch, a two-stage risk assessment methodology was developed. At the beginning of the study, FMEA (Failure Modes and Effect Analysis) method was applied. The risk factors determined in line with the opinions of experts in the field were processed within the scope of the FMEA table. At this stage, the possible effects of the risk factors, the risk priority numbers (RPN) of these risks, the possible effects of the risks, the measures to be taken against the identified risk factors and finally the second RPN value were calculated. In the second stage of the study, FAHP (Fuzzy Analytic Hierarchy Process) method was applied. Accordingly, risk factors were categorised under six groups of headings. The importance levels of the risks were determined within the scope of the opinions of expert sector professionals. Thus, the differences between the importance rankings formed in accordance with the results of FMEA and FAHP analyses were observed. According to the results of FAHP analysis, the risk factors with the highest degree of importance due to the first RPN calculation were; failure to transport hazardous chemicals according to IMDG Code compliance rules, machinery failure and steering equipment failure. Based on the second RPN values, the highest risk level ranking was as follows; transporting chemical hazardous materials and not managing them properly, occurrence of accidents and working under heavy weather conditions. In the FAHP method, the ranking of the first three groups with the highest risk severity is as follows: management and maintenance, environmental hazards and safety, technical failures risk group.
Benzer Tezler
- Bir tanker işletmesinde satınalma süreç modellemesi
Purchasing process management model in the tanker shipping company
ENDER YALÇIN
Doktora
Türkçe
2019
Denizcilikİstanbul Teknik ÜniversitesiDeniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZCAN ARSLAN
- Doğu Akdeniz'de petrol kirliliğinin modellenmesi
Oil spill modeling in East Mediterranean
MUHİTTİN GÜNEŞ ONAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF PEHLİVANOĞLU MANTAŞ
DOÇ. DR. FLAVIO MARTINS
- Türk limanlarında gemilerden oluşan deniz kirliliğini önleme konvansiyonu (MARPOL 73/78) gereklerine uygun atık alım tesisi kurulması, işletimi ve yönetimi için model geliştirilmesi
Developing port reception facility model in the Turkish ports for establish and management sufficent for international convention for the prevention of pollution from ships
TANZER SATIR
Doktora
Türkçe
2007
Deniz Bilimleriİstanbul ÜniversitesiDeniz İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLER BİLEN ALKAN
- İstanbul Boğazı'nda deniz yolu ile petrol taşımacılığının çevresel risk değerlendirilmesi
Environmental risk assessment of maritime oil transport in the Strait of Istanbul
LEVENT TOPAKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. İLHAN TALINLI
- Kimyasal tankerlerde tank kaplamaları seçimine yönelik sayısal analiz
Numerical analysis on selection of tank coatings in chemical tankers
MURAT MERT TEKELİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Denizcilikİstanbul Teknik ÜniversitesiDeniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMRE AKYÜZ