Geri Dön

Gecikmiş dil-konuşması olan okul öncesi çocukların dil gelişiminin incelenemesi

Examining the language development of preschool children with delayed language-speech

  1. Tez No: 957284
  2. Yazar: HURİYE BEGÜM PEKTAŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ALİ ÖZDEK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Odyoloji, Audiology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Gelişim Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Odyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Odyoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 63

Özet

Gecikmiş dil-konuşma, çocuklarda yaşa bağlı dil gelişiminde görülen eksikliktir. Gecikmiş dil-konuşması olan çocuklarda iletişimi anlama becerisi olan alıcı dil ve iletişimde mesajların iletilmesini sağlayan ifade edici dil becerilerinde eksiklikler görülebilmektedir. Gecikmiş dil-konuşmaya neden olabilen duyusal yetersizlikler, nörolojik bozukluklar, çocuğun ekran maruziyeti ve demografik yapı gibi faktörler mevcuttur. Bu çalışma, gecikmiş dil-konuşması olan çocukların dil gelişimlerinin normal dil gelişimi olan çocuklarla karşılaştırılması ve çeşitli demografik bilgilere göre dil gelişimlerinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. TEDİL, Test of Early Language Development (TELD-3) dil gelişim testinin Türkçe'ye uyarlanmış halidir. 2 yaş 0 ay ile 7 yaş 11ay arasındaki çocuklarda alıcı ve ifade edici sözel dil becerilerini ölçen bu test erken dönemde dil bozukluğu olan çocukların tanılanmasında, dil gelişimlerinin zayıf ve güçlü yanlarını göstermek, gelişim sürecine dair bilgi vermek ve araştırma yapmak amacıyla kullanılmaktadır. Çalışma, gecikmiş dil-konuşması olan 8 yaş altı 30 çocuk ve normal dil gelişimi gösteren 8 yaş altı 30 çocuk üzerinde değerlendirilmiştir. TEDİL (Türkçe Erken Dil Gelişim Testi) ile alıcı dil ve ifade edici dil gelişimlerinin değerlendirilmesi ve kıyaslanması amaçlanmıştır. Test sonuçlarının dil gelişim öyküsü, cinsiyet, ekran maruziyeti, sosyoekonomik düzey ve ebeveyn eğitim düzeyine göre çocukların dil gelişimine olan etkisinin ortaya konması ve ailelerin dil gelişimine daha fazla katkıda bulunması için bilgilendirilmesi amaçlanmıştır. Veriler SPSS-27 programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Gecikmiş dil-konuşması olan çocuklar ile normal dil gelişimi gösteren çocukların, TEDİL ile alıcı dil ve ifade edici dil standart puanları ile alıcı dil ve ifade edici dil eşdeğer yaşları karşılaştırılmıştır. Çocukların %50'si normal dil gelişimi gösteren, %50'si gecikmiş dil ve konuşma problemi olan çocuktan oluşmaktadır. Yapılan değerlendirmede cinsiyet değişkenine göre normal dil gelişimi olan çocuklarda ve gecikmiş dil-konuşması olan çocuklarda TEDİL testi sonuçları istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermemektedir. Ekran maruziyeti değişkenine göre yapılan değerlendirmede normal dil gelişimi gösteren çocuklarda ifade edici dil standart puanında düşüş gözlenmiştir. Gecikmiş dil-konuşması olan çocuklarda istatistiksel olarak anlamlı farklılık gözlenmemiştir. Alıcı dil standart puanı, alıcı dil ve ifade edici eşdeğer yaş değerlendirmesinde her iki grupta da anlamlı farklılık gözlenmemiştir. Yapılan TEDİL Testi sonuçlarına göre normal dil gelişimi olan çocukların gecikmiş dil ve konuşması olan çocuklara göre alıcı dil ve ifade edici dil standart puan ortalaması anlamlı şekilde farklı ve büyüktür. Normal dil gelişimi olan çocukların, gecikmiş dil- konuşması olan çocuklardan alıcı dil ve ifade edici dil eşdeğer yaş ortalaması anlamlı şekilde farklı ve büyüktür. Anne/baba eğitim düzeyi ve ekonomik düzey değişkeni gruplarına göre normal dil gelişimi gösteren çocuklarda alıcı dil ve ifade edici dil standart puanı istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde farklılık göstermektedir, alıcı dil ve ifade edici dil eşdeğer yaşta ise istatistiksel olarak anlamlı farklılık gözlenmemiştir. Gecikmiş dil-konuşması olan çocuklarda ise anne-baba eğitim düzeyi ve ekonomik düzey değişkenlerinde TEDİL testi sonuçlarına göre anlamlı farklılık gözlenmemiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre çocukların dil gelişim öyküsünün hem alıcı hem de ifade edici dil becerileri üzerinde belirleyici bir etkisi olduğunu göstermektedir. Gecikmiş dil-konuşması olan çocukların erken dönemde tanılanarak uygun dil gelişimi destek programlarına yönlendirilmesi büyük önem taşımaktadır. TEDİL testi sonuçlarına göre ekran maruziyetinin ifade edici dil becerilerini doğrudan etkilediği görülmüştür. Ebeveynlerin, çocukların ekran süresine sınırlılık getirmesi, çocuklara özellikle erken çocukluk döneminde sözel iletişime dayalı ve etkileşim temelli yaklaşması gerektiğini gösterir. Ailelerin sosyokültürel ve sosyoekonomik düzeyinin, çocukların dil gelişiminde önemli bir çevresel faktör olabileceği ortaya konulmuştur. Araştırma kapsamında dil gelişiminin değerlendirilmesinde cinsiyet ayrımının tek başına yeterli olmadığı, bireysel farklılıkların göz önünde bulundurulması gerektiği önerilmektedir.

Özet (Çeviri)

Delayed speech-language is a deficiency in age-related language development in children. Children with delayed speech-language may have deficiencies in receptive language, which is the ability to understand communication, and expressive language skills, which enable the transmission of messages in communication. There are factors such as sensory deficiencies, neurological disorders, the child's exposure to screens, and demographic structure that can cause delayed speech-language. This study was conducted to compare the language development of children with delayed speech-language with children with normal language development and to examine their language development according to various demographic information. TEDİL is the Turkish adaptation of the Test of Early Language Development (TELD-3) language development test. This test, which measures receptive and expressive verbal language skills in children between 2 years 0 months and 7 years 11 months, is used to diagnose children with early language disorders, to show the weak and strong aspects of their language development, to provide information about the development process and to conduct research. The study was evaluated on 30 children under the age of 8 with delayed language-speech and 30 children under the age of 8 with normal language development. The aim of TEDİL (Turkish Early Language Development Test) was to evaluate and compare receptive and expressive language development. The aim of the test results was to reveal the effects of language development history, gender, screen exposure, socioeconomic level and parental education level on children's language development and to inform families so that they can contribute more to language development. The data were evaluated using the SPSS-27 program. The TEDİL standard scores of children with delayed speech and children with normal language development were compared with their receptive and expressive language equivalent ages. 50% of the children had normal language development and 50% had delayed language and speech problems. In the evaluation, there was no statistically significant difference in the TEDIL test results in children with normal language development and children with delayed language and speech according to the gender variable. In the evaluation made according to the screen exposure variable, a decrease in the expressive language standard score was observed in children with normal language development. No statistically significant difference was observed in children with delayed language and speech. No significant difference was observed in the receptive language standard score, receptive language and expressive equivalent age assessment in both groups. According to the TEDİL Test results, the mean receptive language and expressive language standard scores of children with normal language development are significantly different and larger than those of children with delayed language and speech. The mean receptive language and expressive language equivalent age of children with normal language development is significantly different and larger than those of children with delayed language and speech. According to the mother/father education level and economic level variable groups, the receptive language and expressive language standard scores of children with normal language development are statistically significantly different, while no statistically significant difference was observed in the receptive language and expressive language equivalent age. In children with delayed language and speech, no significant difference was observed according to the TEDİL test results in the variables of mother-father education level and economic level. The results of the study show that children's language development history has a decisive effect on both receptive and expressive language skills. It is of great importance that children with delayed language-speech are diagnosed early and directed to appropriate language development support programs. According to the TEDİL test results, it was seen that screen exposure directly affects expressive language skills. Parents' limiting children's screen time indicates that they should approach children based on verbal communication and interaction, especially in early childhood. It has been revealed that the sociocultural and socioeconomic level of families can be an important environmental factor in children's language development. Within the scope of the study, it is suggested that gender discrimination alone is not sufficient in the evaluation of language development and that individual differences should be taken into consideration.

Benzer Tezler

  1. Konuşma gecikmesi olan ve olmayan 3-6 yaş aralığındaki çocukların Standford-Binet zekâ testi ile karşılaştırılması

    The comparison 3-6 age range children with delayed speech and non-delayed speech with Standford-Binet intelligent test

    LEYLA TATLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Sağlık EğitimiTurgut Özal Üniversitesi

    Odyoloji ve Konuşma Bozuklukları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KADRİYE ŞERİFE UĞUR

    PROF. DR. AYŞE SANEM ŞAHLI

  2. Etkileşim temelli dil müdahale programının geliştirilmesi ve gecikmiş dil-konuşması olan çocuklarda etkililiğinin incelenmesi

    The development of interaction-based language intervention program and investigation of its effectiveness among children with delayed speech and language

    ŞÜKRİYE KAYHAN AKTÜRK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DilbilimAnadolu Üniversitesi

    Dil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BÜLENT TOĞRAM

  3. Dil gelişimi sorunlarının ortaya çıkışında bakıcının rolü

    Caregiver's role in language development problems

    BURÇİN DEMİRKAN BAYTAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    PsikolojiMaltepe Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HIDIR İLYAS GÖZ

  4. Çocuk ses kayıtları ile konuşmayı anlama testinde kullanılacak cümlelerin koherens ve spektral analizi

    Coherence and spectral analysis of sentences to be used in speech comprehension test with children's voice recordings

    BURAK TAŞLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Kulak Burun ve Boğazİstanbul Aydın Üniversitesi

    Odyoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ İNCİ ADALI

  5. Ankara ili Altındağ ve Mamak ilçeleri ile köylerinde ilkokul birinci sınıf çocuklarının konuşma yeteneklerinin gelişimine okulun etkisi

    School's impact on the development of speaking capability of children in the class one of primary school's in Altındağ and Mamak districts of Ankara and in villages

    N.SEMRA ERKAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1988

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Ev Ekonomisi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MİNE MANGIR