Türkiye Türkçesinden Kazak Türkçesine aktarma sorunları ('Çalıkuşu' romanı örneği)
Transmission problems from Turkey Turkish to Kazakh Turkish (The case of the novel 'Çalıkuşu')
- Tez No: 957529
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA UĞURLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Kazak Türkçesi, Türkiye Türkçesi, Aktarma, Aktarma Sorunları, Reşat Nuri Güntekin, Çalıkuşu Romanı, Kazakh Turkish, Turkey Turkish, Transfer, Transfer Issues, Reşat Nuri Güntekin, Çalıkuşu Novel
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 213
Özet
Türkiye Türkçesinden Kazak Türkçesine Aktarma Sorunları (“Çalıkuşu”Romanı Örneği) ÖZET Bu tez çalışmasında, Türkiye Türkçesinden Kazak Türkçesine aktarılan Reşat Nuri GÜNTEKİN'in Çalıkuşu romanının Marjan ERŞU tarafından Kazak Türkçesine aktarması olan Beymaza Boztorğay kitabının ilk 50 sayfası çerçevesinde, Türkiye Türkçesi-Kazak Türkçesi arasındaki aktarma sorunları incelenmiştir. Giriş bölümünde aktarma, çeviri gibi temel terimler; Türk lehçeleri arasında aktarma faaliyetleri ve bunlar üzerinde yapılan çalışmalar; Türkiye Türkçesi ve Kazak Türkçesi; Reşat Nuri Güntekin'in hayatı ve Çalıkuşu adlı eseri hakkında kısaca bilgi verilmiştir. 1. Bölüm'de eklerle ilgili; 2. Bölüm'de kelimelerle ilgili; 3. Bölüm'de söz dizimi açısından cümlelerle ilgili hatalar; 4. Bölüm'de aktarma hatası teşkil etmeyen, Türkiye Türkçesi-Kazak Türkçesi arasındaki farklar; 5. Bölüm'de deyimler incelenmiştir. Aktarma hataları, hatanın özelliğine göre sınıflandırılmış ve temel hata tipleri belirlenmiştir. Sonuç bölümünde ise hata tipleri belirtilmiş ve bu hatalardan kaçınmak için tekliflerde bulunulmuştur. Çalışmada, ek düzeyinde, kelime seçimi, cümle yapıları ve deyimler gibi dilin çeşitli seviyelerinde hataların bulunduğu gözlemlenmiştir. Bunların sebepleri hata tiplerine göre açıklanmıştır. Ana dili Kazak Türkçesi olan aktarıcının hata yapma sebepleri hususunda genel olarak şu sonuca varılabilir: Aktarıcının, Türkiye Türkçesinde eklerin görevleri, kelimelerin anlamları ve cümle kuruluşu konusunda; metnin bağlamı ve Türkiye'de bu romanın okuyucuları için bilinen hayat tarzı ve kültürü konusunda yeterince derinlemesine bilgi sahibi olamadığı anlaşılmaktadır. Aktarıcıların bu hususlarda gerekli bilgiyi edinmeleri ve özeni göstermeleri ileride yapılacak aktarmaların daha da iyileştirilmesi bakımından önemlidir.
Özet (Çeviri)
Transmission problems from Turkey Turkish to Kazakh Turkish (The Case of the Novel 'Çalıkuşu') ABSTRACT In this study, the transfer issues between Turkey Turkish and Kazakh Turkish are examined within the framework of the first 50 pages of Beymaza Boztorğay, the Kazakh Turkish translation of Reshat Nuri GUNTEKİN's novel Çalıkuşu, transferred by Marzhan ERSHU. In the Introduction chapter, basic terms such as transfer and translation, transfer activities between Turkish dialects and studies conducted on these are discussed; brief information is given about Turkey Turkish and Kazakh Turkish, the life of Reşat Nuri Güntekin, and his work Çalıkuşu. Chapter 1 deals with suffixes; Chapter 2 with words; Chapter 3 with sentence-related syntax errors; and Chapter 4 with differences and Chapter 5 idioms between Turkey Turkish and Kazakh Turkish that do not constitute transfer errors. Transfer errors are classified according to the nature of the error and main error types have been identified. In the conclusion section, the error types are summarized, and suggestions are made to avoid these errors. In the study, errors have been observed at various linguistic levels, including suffix usage, word choice, sentence structures, and idioms. The causes of these errors are explained according to their types. Regarding the reasons for the mistakes made by the translator, who is a native speaker of Kazakh Turkish, the following general conclusion can be drawn: it appears that the translator lacks sufficient and in-depth knowledge of the functions of suffixes, the meanings of words, and sentence structures in Turkey Turkish, as well as the context of the text and the lifestyle and culture familiar to the readership of the novel in Turkey. It is important for translators to acquire the necessary knowledge in these areas and to approach the translation process with care, as this is crucial for improving the quality of future translations.
Benzer Tezler
- Giyim-kuşam konulu Tatar Türkçesi atasözleri üzerine yapısal bir inceleme
A structural analysis of Tatar proverbs on clothing
SEDANUR KARCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimBartın ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSA SALAN
- Kazak Türklerinin kültüründe halı ve düz dоkuma yaygıları ile ilgili söz varlığı
Vocabulary on pile and flat woven carpets in the culture of Kazakh people
ULPETAY NIYETBAY
Doktora
Türkçe
2019
DilbilimArdahan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYABEK BAINIYAZOV
- Kazak Türklerinin kültüründe keçeden yapılmış yaygılarla ilgili söz varlığı
Vоcabulary оn felt carpets in the culture оf Kazakh peоple
BAYAN NIYETBAYEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıArdahan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYABEK BAINIYAZOV
- Kazak destanları (transkripsiyon, aktarma, metinin grameri)
Kazakh epics (transcription, translation, grammar of the text)
ALİYA BASHENOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Türk Dili ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SELÇUK KIRBAÇ
- Kazak yazar Cüsipbek Aymawıtulı'nın Akbilek isimli romanının muhteva bakımından incelenmesi
Contents study of Akbilek novel of Kazak writer Cüsipbek Aymawituli
AKSAULE AÇIKEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET FATİH KİRİŞÇİOĞLU