Depresif bozukluk tanılı ergenlerde intihar girişimini yordayan faktörler: Bir izlem çalışması
Suicide attempt predictors in adolescents diagnosed with depressive disorder: A follow-up study
- Tez No: 958048
- Danışmanlar: PROF. DR. SELMA TURAL HESAPÇIOĞLU
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Alkol kullanımı, ebeveyn tutumu, ev içi şiddet, fiziksel ihmal, intihar, major depresif bozukluk, siber zorbalık, Alcohol use, cyberbullying, domestic violence, major depressive disorder, parenting attitude, physical neglect, suicide
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 206
Özet
ÖZET DEPRESİF BOZUKLUK TANILI ERGENLERDE İNTİHAR GİRİŞİMİNİ YORDAYAN FAKTÖRLER: BİR İZLEM ÇALIŞMASI Amaç: Bu çalışmanın amacı, 12–18 yaş arası major depresif bozukluk (MDB) tanılı ergenlerde intihar girişiminin yaygınlığını belirlemek, intihar girişimine etki eden psikososyal ve klinik risk faktörlerini incelemek, natüralistik bir yıllık izlem süresince ilk intihar girişimini ve girişim tekrarını yordayan faktörleri belirlemektir. Yöntem: Çalışmaya, çocuk ve ergen psikiyatri polikliniğine ayaktan başvuran ve DSM-5-TR kriterlerine dayalı klinik görüşmeyle MDB tanısı konulan 134 ergen dahil edilmiştir. Araştırmaya katılım kriterlerini karşılayan ergenlerden, sosyodemografik bilgiler hem çocuk hem de ebeveyn tarafından doldurulan formlar aracılığıyla elde edilmiştir. Ebeveyn tutumlarını değerlendirmek amacıyla aile hayatı ve çocuk yetiştirme tutumu ölçeği ile ana baba tutum ölçeği kullanılmıştır. Psikososyal faktörlerin değerlendirilmesinde Olweus öğrenciler için akran zorbalığı anketi, yenilenmiş siber zorbalık envanteri-II, duygu düzenleme güçlükleri ölçeği–kısa form, Rosenberg benlik saygısı ölçeği, ergenler için başa çıkma ölçeği ve çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeği; psikopatolojik belirtilerin değerlendirilmesi kapsamında ise kendine zarar verme davranışı değerlendirme envanteri, intihar olasılığı ölçeği, çocukluk çağı ruhsal travmalar ölçeği, çocuklar için depresyon ölçeği ve çocuklarda anksiyete bozukluklarını tarama ölçeği kullanılmıştır. Bir yıllık izlem sürecinde 81 ergen takiplerine düzenli olarak devam etmiştir. Elde edilen veriler doğrultusunda, intihar girişimiyle ilişkili risk faktörleri lojistik regresyon analizi ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Yaşam boyu intihar girişimi yaygınlığı %54,5, son 12 ayda ise %37,03 olarak saptanmıştır. İntihar girişimini anlamlı şekilde öngören faktörler arasında; arkadaş çevresinde intihar öyküsü bulunması (OR = 14,07), ebeveynler arasında akrabalık bağı bulunması (OR = 6,31), ev içi şiddete tanıklık (OR = 3,57), sıkıntıyı etiketleme amacıyla kendine zarar verici davranış varlığı (OR = 1,36), siber zorbalığa maruz kalma (OR = 1,07) ve aşırı koruyucu annelik tutumu (OR = 1,04) yer almaktadır. Daha önce intihar girişimi olmayan ergenlerde; ev içi şiddete tanıklık etme (OR = 30), alkol kullanımı (OR = 16,67), fiziksel ihmale maruz kalma (OR = 1,79) ve siber zorbalık yapma (OR = 1,21) bir yıllık izlemde intihar girişimi riskini arttırmaktadır. Ayrıca, insomnianın (OR = 2,00) ve fiziksel ihmalin (OR = 1,23) intihar girişiminin tekrarlanma riskini arttırdığı saptanmıştır. Sonuç: MDB tanılı ergenlerde arkadaş çevresinde intihar öyküsü bulunması ve ev içi şiddete tanıklık dikkatle sorgulanması gereken önemli bir risk unsurlarıdır. Travma odaklı psikososyal destek, aile işlevselliğinin güçlendirilmesi ve riskli çevrelerin erken tespiti intiharın önlenmesinde kritik önemdedir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT SUICIDE ATTEMPT PREDICTORS IN ADOLESCENTS DIAGNOSED WITH DEPRESSIVE DISORDER: A FOLLOW-UP STUDY Aim: The aim of this study is to determine the prevalence of suicide attempts in adolescents aged 12–18 diagnosed with major depressive disorder (MDD), to examine the psychosocial and clinical risk factors influencing suicide attempts, and to identify the predictors of first-time suicide attempts and recurrences during a one-year naturalistic follow-up period. Method: A total of 134 adolescents diagnosed with MDD based on DSM-5 criteria through clinical interviews at a child and adolescent psychiatry outpatient clinic were included in the study. Sociodemographic data were obtained via forms completed by both adolescents and their parents. The following instruments were used: parenting style inventory, parental attitude research instrument, Olweus bully/victim questionnaire, revised cyberbullying inventory-II, difficulties in emotion regulation scale–short form, Rosenberg self-esteem scale, kid's coping scale, multidimensional scale of perceived social support, inventory of statements about self-injury, suicide probability scale, childhood trauma questionnaire, children's depression inventory, screen for child anxiety related emotional disorders. During the one-year follow-up, 81 adolescents continued regular participation. Logistic regression analyses were conducted to identify risk factors associated with suicide attempts. Results: The lifetime prevalence of suicide attempts was found to be 54.5%, and the prevalence in the past 12 months was 37.03%. Significant predictors of suicide attempts included: having a history of suicide in the peer group (OR = 14.07), consanguinity between parents (OR = 6.31), witnessing domestic violence (OR = 3.57), engaging in self-harming behaviors as a way of labeling distress (OR = 1.36), exposure to cyberbullying (OR = 1.07), and overprotective maternal attitudes (OR = 1.04). Among adolescents with no previous suicide attempts, witnessing domestic violence (OR = 30), alcohol use (OR = 16.67), exposure to physical neglect (OR = 1.79), and engaging in cyberbullying (OR = 1.21) increased the risk of suicide attempts during the one-year follow-up. Additionally, insomnia (OR = 2.00) and physical neglect (OR = 1.23) were found to increase the risk of repeated suicide attempts. Conclusion: In adolescents diagnosed with MDD, having a history of suicide in the peer group and witnessing domestic violence are critical risk factors that should be carefully evaluated. Trauma-focused psychosocial support, strengthening family functioning, and early identification of risky environments are crucial in the prevention of suicide.
Benzer Tezler
- İntihar davranışı ile başvuran ergenlerin sosyal kognisyon ve nörobilişsel özelliklerinin intihar davranışı göstermeyen depresyon tanılı ergenler ve sağlıklı kontrollerle karşılaştırılması
A comparison of the social cognition and neurocognitive characteristics of adolescents with suicide behavior, adolescent with depression and healthy controls
BÜŞRA ECE YAVUZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriBursa Uludağ ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞAFAK ERAY ÇAMLI
- Ergenlerde olumsuz yaşam olayları ile depresyon ve intihar ilişkisinde duygu düzenleme, bilinçli farkındalık ve duyusal işleme hassasiyetinin rolü
The impact of emotion regulation, mindfulness and sensory processing sensitivity in the relation of negative life events with depression and suicide in adolescents
EZGİ ÖZTÜRK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriHacettepe ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİLŞAD FOTO ÖZDEMİR
- İntihar girişimi olan ve olmayan depresyon tanılı ergenlerin dürtüsellik ve umutsuzluk düzeylerinin ve nöropsikolojik test performanslarının karşılaştırılması
Impulsivity, hopelessness and neuropsychological test performances among depressed adolescent suicide attempters
ARMAĞAN ARAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriOndokuz Mayıs ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKÇE NUR SAY
- Anksiyete ve depresyon hastalarında intihar düşüncesinin makine öğrenmesi ile değerlendirilmesi
Evaluation of suicide thought in anxiety and depression patients with machine learning
TUĞÇE GÖRKEMLİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
PsikiyatriErciyes ÜniversitesiÇocuk Psikiyatrisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVGİ ÖZMEN
DOÇ. DR. ESRA DEMİRCİ
- Depresif bozukluk tanılı ergenlerde intihar davranışı sıklığı ve şiddetinin otistik özellikler ile ilişkisi
The relationship between the frequency and severity of suicidal behavior and autistic features in adolescents diagnosed with depressive disorder
ANIL ALTUNKAYA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriEge ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEZEN KÖSE