Müslim'in Sahîh'inde illetli olduğu iddia edilen rivayetlerin değerlendirilmesi
An evaluation of the narrations affected by hidden defects in Suslim's Saḥīḥ
- Tez No: 958240
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ÖZŞENEL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Hadis, Müslim, Sahîh-i Müslim, İllet, Tenkit, Ebu'l-Fadl el-Herevî Dârekutnî, Ḥadīth, Muslim, Ṣaḥīḥ Muslim, Illah, Criticism, Abū'l-Faḍl al-Harawī, al-Dāraquṭnī
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Hadis Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 244
Özet
ÖZET Bu çalışma, Müslim'in Sahîh'ine illet açısından yöneltilen tenkitleri tasnif ederek incelemeyi konu edinmektedir. Çalışmada, öncelikle Sahîh'te illetli rivayetlerin ne şekilde tezahür ettiği meselesi açıklığa kavuşturulmuş; ardından Ebu'l-Fadl el-Herevî, Dârekutnî ve Ebû Mes'ûd ed-Dımaşkî gibi hadis tenkidi sahasında temayüz etmiş âlimlerin ileri sürdükleri tenkitlerin çeşitleri, muhtevası ve dayandıkları ilmî gerekçeler tahlil edilmiştir. Söz konusu tenkitler çerçevesinde, münekkitlerin maksadının yalnızca hatalı rivayetler işaret etmekle mi sınırlı olduğu yoksa Müslim'in Sahîh'ine dair daha genel bir tenkit mi yönelttikleri meselesi de ele alınmıştır. Ayrıca bu tenkitlerin, Sahîh üzerine kaleme alınan müstahrec, şerh ve sair teliflerde nasıl karşılandığı; bu eserlerde tenkitlere yönelik bir müdafaa veya tashih cihetine gidilip gidilmediği hususu da değerlendirme konusu yapılmıştır. Son bölümde ise Ebu'l-Fadl el-Herevî ve Dârekutnî'ye ait bazı tenkitler örnek olarak seçilmiş, bu rivayetler sened ve metin açısından tahlile tabi tutulmuş, akabinde Müslim'in söz konusu rivayetleri eserine alma gerekçelerine dair birtakım çıkarımlarda bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT This study focuses on the classification and analysis of criticisms directed at Muslim's Sahîh from the perspective of hidden defects (ʿilal). It begins by clarifying how such defective narrations manifest within the Sahîh. Thereafter, it examines the various types, content, and scholarly justifications of the critiques put forward by prominent hadith critics such as Abū'l-Faḍl al-Harawī, Dāraquṭnī, and Abū Masʿūd ad-Dimaşqī. Within the framework of these criticisms, the study also addresses whether the critics aimed merely to point out individual erroneous reports, or whether they intended a broader critique of the Sahîh as a whole. In addition, it evaluates how these criticisms were received in subsequent works such as mustakhraj collections, commentaries, and other scholarly compositions on Sahîh, and whether any form of defense or correction was attempted in response. In the final section, a selection of criticisms attributed to Abū'l-Faḍl al-Harawī and Dāraquṭnī are presented as case studies. These narrations are subjected to detailed analysis with respect to both their isnād (chain of transmission) and matn (text), followed by reasoned inferences regarding the possible motives behind Muslim's inclusion of these narrations in his Sahîh.
Benzer Tezler
- منهج الإمام مسلم في التعليل في الجامع الصحيح
İmam Müslim'in el-Câmiu's-Sahîh adlı eserinde uyguladığı ta'lîl yöntemi
HUZEYFE ELHATİB
Doktora
Arapça
2010
DinUniversity of Jordan (Al-Jami'ah Al-Urdunia)Hadis Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMAD ASSAHEB
- Dizilişi açısından Nesâî'nin Sünen'inde ihtilaflı rivayetler ve Müslim'in Sahîh'i ile karşılaştırılması
Controversial aḥādīth in terms of arrangement in Nasāi's Sunan and their comparison with Muslim's Sahīh
LEYLA ÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEKİR KUZUDİŞLİ
- Ebû 'Avâne'nin müstahreci faydaları ve kullandığı yöntemler
Ebû 'Avane's mustahrec its benefits and the methods he used
SALİH MÜCAHİT GÖKYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinSinop ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSAB HAMOD
- Abbas b. Abdülmuttalib (Ö. 32/653) ve hadis ilmindeki yeri
Abbas b. Abdulmuttalib (D. 32/653) and his place in the science ofhadith
AHMET SİNAN GÖK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinSiirt ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDURRAHMAN ECE
- Tefhîmu'l-Kur'ân Tefsiri'ndeki hadislerin tahric ve değerlendirilmesi–VII. cilt-
Identifying and assessment of the hadith in Koran commentary, tafhim ul-Koran –Volume VII.-
FATMA SARITAÇ ERGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADİL YAVUZ