Comparison of a morphological learner to child acquisition of the Turkish aorist
Türkçe geniş zaman ekinin öğrenimi: Çocuk edinimi ile morfolojik öğrenme modelinin karşılaştırılması
- Tez No: 958301
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖMER FARUK DEMİROK, DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜMİT ATLAMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dilbilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Dil Bilimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 90
Özet
Bu çalışma gözetimli bir biçimbilimsel kural öğrenme modeline Türkçe'deki geniş zaman ekini öğrenmesini incelemeyi ve sonuçları iyileştirecek parametreleri keşfetmeyi amaçlamaktadır. Bu çalışmada, Albright ve Hayes (2002)'den uyarlanmış gözetimli bir biçimbilimsel kural öğrenme modeli uygulanmıştır. Bu model, tek bir biçimbilimsel özelliği farklı olan sözcük çiftlerine dayanarak kurallar üretmektedir. Bu araştırmada, Nakipoğlu ve Ketrez (2006)'nın çocuk dil edinimi verilerinin, modele ait öngörülerle karşılaştırılması sonucunda modelin etkililiğini değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Bulgular, modelin ünlü uyumunun genel örüntülerini yakaladığını ve çok heceli biçimlerde iyi performans gösterdiğini, ancak tek heceli fiillerde -özellikle titreşimli ünsüzle bitenlerde- zorlandığını göstermiştir. Ayrıca bu araştırma, hece bilgisinin Türkçede geniş zaman ekinin öğrenilebilirliğini nasıl etkilediği incelenmiş ve modele eklenen ekstra parametrelerle de deneyler gerçekleştirilmiştir. Genel olarak, çalışma kural tabanlı yaklaşımların Türkçe biçimbilimi modellemelerindeki sınırlılığını ortaya koymakla kalmamış. Aynı zamanda hece bilgisinin, geniş zaman ekinin öğrenilebilirliğine nasıl katkı sağladığını da göstermiştir. Bu çalışma, düzeltici geri bildirim uygulanması gibi sonuçları potansiyel olarak değiştirebilecek birkaç iyileştirmeler önermektedir. Bu çalışmanın, hesaplamalı modeller ile insan dil edinimi arasındaki paralelliklerin daha iyi anlaşılmasına katkıda bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
In this study, I apply a supervised morphological rule learner model, adapted from Albright and Hayes (2002), to test and improve the model's performance on the Turkish aorist by focusing on solving the problems posed by vowel harmony and irregular morphological patterns. The model generates rules based on word pairs differing in a single morphological feature. The research aims to evaluate the model's effectiveness by comparing its predictions with child language acquisition data from Nakipoğlu and Ketrez (2006). The study results show that the model captures the general patterns of vowel harmony and performs well on multisyllabic forms but struggles with monosyllabic verbs, especially those ending in sonorants. Additionally, I explore how syllable information affects the learnability of the aorist marker in Turkish and experiment with additional parameters. Overall, the study shows the limitations of rule-based approaches in modeling Turkish morphology and how syllable information helps in the learnability of the aorist marker. This study points out several avenues for future improvement, such as implementing corrective feedback, that could potentially change the results. The study hopefully has contributed to our understanding of the parallels between computational models and human language acquisition.
Benzer Tezler
- Types of Turkish ELF student errors in writing exams and their variation across the proficiency levels
Yazılı anlatım sınavlarında yapılan hata türleri ve bunların dil öğrenim düzeylerine göre değişimi
NURETTİN ÇALIŞKAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2001
İngiliz Dili ve EdebiyatıAnadolu Üniversitesiİngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞEYDA ÜLSEVER
- Adneksiyal kitlelerin benign-malign ayrımında kullanılan skorlama sistemlerinin tanıdaki değerinin karşılaştırılması
Comparison of diagnostic value of scoring systems that are used at benign-malign distinguishing of adnexal masses
ERHAN AKTÜRK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2010
Kadın Hastalıkları ve DoğumGATAKadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT DEDE
- Morphological processing of inflection and derivation in L1 and L2 Turkish
D1 ve D2 Türkçede çekimlenmiş ve türetilmiş yapıların biçimbirimsel işlemlenmesi
REFİKA ÇİMEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Dilbilimİstanbul Aydın Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FİLİZ ÇELE
- Türkçe ve Latince'nin dilbilimsel açıdan karşılaştırılması
Comparative linguistic of Turkish and Latin
NESLİHAN MELTEM BALTACIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiTürkçenin Eğitimi ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İCLAL ERGENÇ
- Yere nüfuz eden radar görüntülerinde morfolojiık bileşen analizi yöntemi ile kargaşa giderme
Clutter reduction in ground penetrating radar images using morphological component analysis
EYYUP TEMLİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiElektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. IŞIN ERER